Chemotherapie bij borstkanker

Bij borstkanker kun je chemotherapie krijgen voor of na de operatie. Doel: de kans op uitzaaiingen kleiner te maken. Bij uitgezaaide borstkanker kan chemotherapie de groei van uitzaaiingen afremmen en klachten verminderen.

Lees op deze pagina over:

• Wat is chemotherapie?
• Hoe gaat chemotherapie bij borstkanker
• Chemotherapie voor de operatie
• Chemotherapie na de operatie
• Chemotherapie voor en na de operatie
• Chemotherapie bij uitgezaaide borstkanker

En over:

• Bijwerkingen van chemotherapie
• Blijvende klachten door chemotherapie

Wat is chemotherapie?

Chemotherapie is een behandeling met medicijnen die kankercellen doodt. Of zorgt dat de kankercellen minder snel delen. Deze medicijnen gaan via het bloed door je hele lichaam. Zo bereiken ze de kankercellen. 

Chemotherapie doodt ook gezonde cellen. Daardoor krijg je vaak last van bijwerkingen.

Je krijgt de behandeling als kuur. Dat betekent dat je een tijd medicijnen krijgt en daarna een tijd niet. 

Hoe gaat chemotherapie bij borstkanker?

Meestal krijg je chemotherapie in het ziekenhuis. Je krijgt de medicijnen dan via een infuus. Dit duurt een paar uur. 

Na zo’n chemokuur volgt een pauze van een paar weken. In deze tijd kunnen de gezonde cellen zich zo veel mogelijk herstellen. 

Hoeveel chemokuren je krijgt, hangt af van de kenmerken van de tumor.

Soms krijg je chemotherapie in de vorm van tabletten of capsules. Die neem je dan thuis in.

Chemotherapie voor de operatie bij borstkanker

Soms krijg je eerst chemotherapie en dan pas een operatie. Bijvoorbeeld in deze situaties: 

• de tumor is te groot voor een borstsparende operatie. Chemotherapie heeft dan als doel: de tumor kleiner maken. Zodat een borstamputatie niet nodig is.
• je hebt uitzaaiingen in je lymfeklieren. Door chemotherapie kunnen die uitzaaiingen kleiner worden of verdwijnen. Bestraling van de lymfeklieren of een okselkliertoilet of  is dan misschien niet meer nodig.
• je hebt borstkanker die misschien is ontstaan door een erfelijke aanleg. Tijdens de chemotherapie wordt dit onderzocht. Heb je geen erfelijke aanleg en heeft de chemo goed gewerkt, dan is een borstamputatie niet nodig.

Chemotherapie na de operatie bij borstkanker

Is er bij jou een groot risico dat de borstkanker uitzaait? Dan kan de arts na een borstsparende operatie of borstamputatie een behandeling met chemotherapie voorstellen. Chemotherapie na de operatie kan het risico op uitzaaiingen verminderen. 

Je arts schat in hoe groot het risico op uitzaaiingen is. Dat hangt bijvoorbeeld af van de soort tumor die je hebt. Soms kan de arts een genprofieltest aanvragen. Dit kan helpen om het risico op uitzaaiingen te voorspellen.

Je begint meestal een paar weken na de operatie of bestraling met chemotherapie. Je krijgt de chemotherapie bijna altijd via een infuus in het ziekenhuis.

Hoeveel chemokuren je krijgt hoor je van je arts. 

Chemotherapie in combinatie met antihormoontherapie

Heb je een hormoongevoelige tumor, dan kun je naast chemotherapie ook antihormoontherapie krijgen.

Chemotherapie in combinatie met doelgerichte therapie

Heb je HER2-positieve borstkanker? Dan krijg je chemotherapie bijna altijd in combinatie met doelgerichte therapie. 

Chemotherapie voor en na de operatie

Soms krijg je chemotherapie voor en na de operatie. Bijvoorbeeld als er nog kankercellen zitten na de chemotherapie en operatie. Chemotherapie kan je kans op overleving dan groter maken.

Chemotherapie bij uitgezaaide borstkanker

Bij uitgezaaide borstkanker kan chemotherapie de groei van de uitzaaiingen afremmen en klachten verminderen. Je kunt er niet door genezen. 

Je kunt chemotherapie krijgen als de uitzaaiingen niet hormoongevoelig zijn. Of niet meer reageren op antihormoontherapie. Of als de uitzaaiingen erg snel groeien. Je krijgt de chemotherapie via een infuus of als tabletten. 

Er is geen standaardmiddel of behandelschema voor chemotherapie bij uitgezaaide borstkanker. Welke chemotherapie je krijgt, hangt onder andere af:

• de kans dat de chemotherapie aanslaat
• welke bijwerkingen je kunt verwachten
• welke behandelingen je in het verleden hebt gehad voor de borstkanker. 

Je arts bespreekt dit met je.

Als chemotherapie te zwaar is

Vind je de behandeling te zwaar, bespreek dit dan met je arts. Misschien kun je minder chemo-medicijnen krijgen. Of kunnen de periodes tussen de kuren langer worden. 

Je kunt ook stoppen met de chemotherapie als de nadelen je te groot worden.

Als chemotherapie niet meer werkt

Na een tijd kunnen kankercellen resistent worden voor bepaalde chemotherapie. Dat betekent dat de chemotherapie niet meer werkt. Je arts bespreekt dan met je of je een ander medicijn kunt krijgen. 

Soms kun je meedoen aan een wetenschappelijk onderzoek (studie) naar een nieuw medicijn of een nieuwe combinatie van medicijnen voor uitgezaaide borstkanker.

Bespreek met je arts de voor- en nadelen van chemotherapie 

Kun je chemotherapie krijgen? Kijk dan samen met de arts naar de voordelen en nadelen van deze behandeling. En maak samen een keuze die voor jou het beste is.

Twijfel je of je wel chemotherapie wilt? Vertel dit aan je arts. Ook dan besluiten jullie samen wat voor jou de beste keuze is.

Bijwerkingen van chemotherapie bij borstkanker

Chemotherapie kan bijwerkingen geven. Je arts of verpleegkundige vertelt welke bijwerkingen je kunt krijgen. En hoe je hier het best mee omgaat.

Deze klachten komen veel voor:

• bloedarmoede. Hierdoor kun je bleek zien, moe of kortademig zijn
• infecties
• sneller bloeden
• misselijkheid en overgeven
• diarree
• pijnlijke mond door ontsteking van het mondslijmvlies
• haaruitval
• hartproblemen. Bijvoorbeeld hartkloppingen of hartritmestoornissen
• ander kleur van je plas
• je grieperig voelen.

Heb je bijwerkingen? Vertel het aan je arts of verpleegkundige. Misschien is er iets aan te doen.

Krijg je chemotherapie waar je misselijk van kunt worden? Dan krijg je vaak ook medicijnen om misselijkheid en overgeven te verminderen of te voorkomen.

Bekijk op bijwerkingenbijkanker.nl meer informatie en tips over bijwerkingen van chemotherapie bij borstkanker.

Blijvende klachten na chemotherapie bij borstkanker

Ook op de lange termijn kan chemotherapie klachten veroorzaken. Je kunt last krijgen en houden van:

• moe zijn
• problemen met je geheugen en concentratie
• onvruchtbaarheid
• overgangsklachten
• neuropathie (klachten door zenuwschade)
• hartproblemen
• heel soms: bloedziekten als leukemie en/of MDS

Lees op een andere pagina verder over deze gevolgen van borstkanker.