Wat is chemotherapie?

Deze informatie is gecontroleerd door deskundigen.

Naar colofon
Opslaan

Bij chemotherapie krijg je medicijnen. Die medicijnen doden de kankercellen. Of zorgen ervoor dat kankercellen minder snel delen. Je kunt chemotherapie krijgen om kanker te genezen. Of om te zorgen dat kanker minder snel groeit. 

Lees op deze pagina over:

Ben je op zoek naar informatie over chemotherapie bij een bepaalde kankersoort? Bekijk het overzicht van kankersoorten.

Wat is chemotherapie?

Chemotherapie is een behandeling met medicijnen die kankercellen doodt. Of zorgt dat de kankercellen minder snel delen. De medicijnen bij chemotherapie gaan via het bloed door je hele lichaam. Zo bereiken ze de kankercellen.

Medicijnen die voor chemotherapie worden gebruikt heten cytostatica. Er zijn verschillende soorten en ze werken allemaal op een andere manier. Meer over de werking lees je bij soorten chemotherapie.

Welke medicijnen er in jouw chemotherapie zitten, hangt af van de soort kanker die je hebt. Vaak krijg je een combinatie van verschillende medicijnen. Soms krijg je één medicijn. Dat hoor je van je arts.

Chemokuur

Chemotherapie bestaat meestal uit een aantal chemokuren. Bij zo’n kuur krijg je eerst 1 of meer dagen achter elkaar medicijnen (chemo). Daarna volgt meestal een rustperiode. In de rustperiode kan je lichaam van de chemo herstellen.

Zijn je bloedwaarden goed en heb je niet te veel last van bijwerkingen? Dan begin je aan de volgende chemokuur.

Je krijgt chemotherapie meestal via een infuus. Soms met een injectie of als tabletten. Meer over chemotherapie via een infuus.

Van je arts of verpleegkundige hoor je hoeveel kuren je krijgt. En hoe lang jouw kuur duurt.

Lees ook: De behandeling met chemotherapie.

Chemotherapie: toediening

Bijwerkingen van chemotherapie

Chemotherapie geeft vaak bijwerkingen. Dat komt omdat de medicijnen niet alleen kankercellen doden, maar ook gezonde cellen. Vooral cellen die snel delen.

Veelvoorkomende bijwerkingen zijn:

De bijwerkingen zijn meestal tijdelijk.

Je arts of verpleegkundige vertelt je welke bijwerkingen je kunt verwachten. En hoe je er zo goed mogelijk mee om kunt gaan. Of hoe je ze kunt voorkomen.

Hoeveel last je van de bijwerkingen krijgt, is moeilijk te zeggen. Het hangt van veel dingen af. Zoals de soort chemotherapie die je krijgt en hoe gevoelig je bent voor de bijwerkingen.

Lees verder over de bijwerkingen van chemotherapie.

Gesprek met je arts over chemotherapie

Je arts of verpleegkundige bespreekt de voor- en nadelen van chemotherapie met je. Samen kijk je of de voordelen van chemotherapie opwegen tegen de nadelen. Tip: neem een naaste mee naar dit gesprek.

Bereid je ook goed voor op het gesprek. Bekijk bijvoorbeeld de checklist met vragen voor je arts of verpleegkundige. 

Bekijk de checklist met vragen voor je arts of verpleegkundige.

Wanneer is chemotherapie weer uit je lichaam?

Bij chemotherapie gaan de medicijnen via je bloed naar je cellen. Daarna worden ze door je lichaam omgezet in afvalstoffen. Ze verlaten je lichaam via je ontlasting, urine of zweet. Geef je over, dan zitten afvalstoffen ook daarin.

Het kan een paar dagen duren voor alle chemotherapie uit je lichaam is. Je arts of verpleegkundige vertelt je hoe lang precies. Het is belangrijk om in die periode wat extra maatregelen te nemen. Bijvoorbeeld voor wassen, schoonmaken en naar het toilet gaan.

Hoelang duurt het herstel na chemotherapie?

Na een behandeling met chemotherapie heeft je lichaam tijd nodig om te herstellen. Hoelang het herstel duurt, is voor iedereen anders. Het hangt onder andere af van: je conditie vóór de behandeling, je leeftijd en of je nog andere ziekten hebt. Ook speelt mee welk soort chemotherapie je krijgt. De ene chemokuur is zwaarder dan de andere.

Bespreek met je arts of verpleegkundige wat je kunt verwachten

Blijvende schade na chemotherapie

Sommige soorten chemotherapie kunnen nog lang na de behandeling gevolgen geven. Bijvoorbeeld:

Sommige soorten chemotherapie maken je minder vruchtbaar. Of zelfs onvruchtbaar. Heb je een kinderwens, vertel dit dan zo snel mogelijk vóór de behandeling aan je arts. Vaak zijn er mogelijkheden om later toch nog kinderen te krijgen. Bijvoorbeeld door het invriezen van eicellen of sperma.

Lees meer informatie over gevolgen van chemotherapie.

Welke chemotherapie is het zwaarst?

Sommige chemokuren zijn zwaarder dan andere. Hoe zwaar een chemokuur is, hangt af van allerlei dingen. Hoeveel medicijnen je krijgt, welke medicijnen je krijgt en hoe lang je ze krijgt. Ook je eigen gezondheid speelt mee. Hoe fit ben je voordat je aan je chemotherapie begint, bijvoorbeeld. En soms is het van tevoren niet echt in te schatten.

Wil je weten wat je kunt verwachten van de chemotherapie? Praat erover met je arts.

Palliatieve chemotherapie

Heb je uitzaaiingen en kun je niet meer beter worden? Dan krijg je soms chemotherapie tegen klachten. Of om langer met de ziekte te leven. Dit heet palliatieve chemotherapie. Deze chemotherapie is vaak minder zwaar dan de chemotherapie om je te genezen. Je hebt meestal ook minder last van bijwerkingen.

Toch kun je van palliatieve chemotherapie ook bijwerkingen krijgen. Kijk samen met je arts naar de voordelen en nadelen van deze behandeling. Zo kunnen jullie samen kiezen wat voor jou het beste is.

Chemotherapie, wat is het en hoe krijg je chemotherapie?

Deze video legt uit wat chemotherapie is en hoe je het krijgt toegediend.

Chemotherapie, bijwerkingen en tips

Deze video legt uit wat de bijwerkingen van chemotherapie kunnen en zijn en geeft tips over wat je ertegen kunt doen.

Colofon

Met medewerking van:

Illustratie mensen

Mensen die chemotherapie hebben gehad

referenten Radboudumc

Anoek Meekel

Anoek Meekel

Oncologieverpleegkundige, Ziekenhuis Bernhoven

Gemaakt door de redactie van kanker.nl

Laatste update: mei 2025