Bijwerkingen van chemotherapie

Chemotherapie valt kankercellen aan, maar doodt ook gezonde cellen. Daardoor krijgen veel mensen bijwerkingen. Zoals moe of misselijk zijn en darmklachten. Vertel je arts of verpleegkundige welke bijwerkingen je hebt. Soms is er iets aan te doen.

De meeste bijwerkingen van chemotherapie gaan weer over. Bij moe zijn of schade aan zenuwen (neuropathie) kan dat soms lang duren. Of de klachten kunnen blijven.

Lees op deze pagina over:

• Welke bijwerkingen krijg je van chemotherapie?
• Bijwerkingen van chemotherapie die veel voorkomen
• Andere bijwerkingen van chemotherapie
• Wanneer moet je het ziekenhuis bellen?

Er is aparte informatie over de gevolgen van chemotherapie op lange termijn.

Welke bijwerkingen krijg je van chemotherapie?

Je kunt verschillende soorten chemotherapie (medicijnen) krijgen. Elk medicijn heeft andere bijwerkingen. De arts of verpleegkundige vertelt je welke bijwerkingen je kunt krijgen. Ook hoor je wat je kunt doen als je bijwerkingen hebt.

Het is meestal niet te voorspellen welke bijwerkingen je krijgt. En ook niet hoe erg de bijwerkingen zijn. Sommige mensen hebben veel last van bijwerkingen, andere merken er minder van.

Deze bijwerkingen van chemotherapie komen veel voor:

Deze bijwerkingen van chemotherapie komen regelmatig voor:

• moe zijn
• misselijkheid en overgeven
• haaruitval en dunner haar
• longklachten
• koorts
• pijn in spieren of gewrichten
• te weinig rode bloedcellen, witte bloedcellen en bloedplaatjes
• diarree
• verstopping van je darmen
• pijn in je mond of keel
• aankomen
• afvallen
• veranderingen in je menstruatie
• andere reuk en smaak
• schade aan zenuwen (neuropathie)

Dit zijn andere bijwerkingen van chemotherapie:

Er zijn ook bijwerkingen die minder vaak voorkomen.

Allergische reactie op medicijnen

Chemotherapie kan een allergische reactie geven. Meestal begint dat meteen nadat je de medicijnen hebt gekregen. Soms een paar uur later.

Een allergische reactie begint bijvoorbeeld met een rode huid of huiduitslag. Soms heb je jeuk over je hele lichaam. Ook kun je last hebben van hoesten. Of je onrustig voelen.

Lees meer over een allergische reactie bij chemotherapie.

Hoge bloeddruk

Een hoge bloeddruk voel je meestal niet. Maar is je bloeddruk erg hoog? Dan kun je last hebben van:

•    hoofdpijn
•    kortademig zijn
•    moe zijn
•    duizelig zijn
•    misselijk zijn
•    wazig zicht

Lees meer over hoge bloeddruk bij chemotherapie.

Lage bloeddruk

Heb je een lage bloeddruk, dan merk je dat meestal als je snel omhoog komt. Je voelt je dan slap en duizelig. Soms kun je flauwvallen.

Lees meer over lage bloeddruk bij chemotherapie.

Te veel suiker in je bloed

Door chemotherapie kan je te veel suiker in je bloed hebben. Dat merk je bijvoorbeeld door:
•    dorst
•    droge mond
•    vaak plassen

Lees meer over te veel suiker in je bloed bij chemotherapie.

Grieperig voelen

Je kunt je door chemotherapie grieperig voelen. Je kunt dan deze klachten hebben:

•    je ziek voelen
•    koorts
•    hoofdpijn
•    minder zin in eten en drinken

Dit begint een paar uur nadat je de medicijnen hebt gekregen. Meestal duren de klachten 1 of 2 dagen.

Lees meer over grieperig voelen bij chemotherapie.

Hand-voetsyndroom

Tijdens de chemotherapie kun je last krijgen van het hand-voet syndroom. Je handen en voeten doen pijn, zijn rood en gezwollen en kunnen tintelen of dood aanvoelen. Ook kan je huid schilferen en kun je zweertjes of blaren op je huid krijgen.

Bij de meeste mensen zijn de klachten mild. En verdwijnen ze binnen 1 of 2 weken na het stoppen van de behandeling. Zijn de klachten erger? Dan krijg je medicijnen.

Lees meer over het hand-voetsyndroom bij chemotherapie.

Hartproblemen

Door chemotherapie kan je hart beschadigen. Soms werkt de hartspier minder goed. Je hart kan dan minder hard pompen of onregelmatig kloppen. Je kunt ook last hebben van hartkloppingen, pijn in je borst of kortademigheid.

Lees meer over hartproblemen bij chemotherapie.

Hoofdpijn

Door chemotherapie kun je last krijgen van hoofdpijn. Soms ben je dan ook overgevoelig voor licht en geluid.

Lees meer over hoofdpijn bij chemotherapie.

Huidproblemen

Soms heb je door chemotherapie huidproblemen. Bijvoorbeeld een droge huid, huiduitslag, jeuk of huidverkleuring. Je huid kan ook extra gevoelig zijn voor zonlicht.

Lees meer over huidproblemen bij chemotherapie.

Reactie op het infuus

Vaak krijg je chemotherapie via een infuus. Je kunt daar een allergische reactie op krijgen. Dit heet een infuusreactie.

Vaak krijg je dit bij de eerste kuren, maar het kan ook later. Meestal krijg je klachten tijdens het inlopen van het infuus. Bijvoorbeeld een piepende adem, benauwdheid, huiduitslag, koorts of een gezwollen gezicht.

Lees meer over een infuusreactie bij chemotherapie.

Leverproblemen

Door chemotherapie werkt je lever soms minder goed. De arts ziet dit in je bloed.

Zelf merk je er meestal niet veel van. Alleen als de lever erg slecht werkt kun je moe zijn, je ziek voelen of een gele huid of ogen hebben.

Lees meer over leverproblemen door chemotherapie.

Veranderingen aan je nagels

Je nagels kunnen veranderen door chemotherapie. Meestal begint dit een paar weken na de start van de behandeling. Na de behandeling gaat dit meestal weer langzaam over.

Je nagels kunnen:
•    verkleuren
•    droger of zachter worden
•    makkelijker breken
•    minder snel groeien

Lees meer over nagelveranderingen bij chemotherapie.

Nierproblemen

Door chemotherapie kunnen je nieren beschadigen. Ze werken dan minder goed. Daardoor houdt je lichaam vocht vast. Zo merk je dit:

•    je hebt dikke vingers of enkels 
•    je wordt zwaarder 
•    je kunt weinig of niet meer plassen

Lees meer over nierproblemen bij chemotherapie.

Oogklachten

Door chemotherapie kun je last hebben van je ogen. Je kunt dan last hebben van:
•    rode of prikkende ogen 
•    ontstoken oogleden 
•    tranen
•    wazig zien 
•    het gevoel dat er zand in je ogen zit

Lees meer over oogklachten bij chemotherapie.

Problemen met horen

Soms hoor je door chemotherapie slechter dan normaal. Ook kun je last krijgen van oorsuizen.

Lees meer over problemen met horen door chemotherapie.

Plasklachten

Door chemotherapie kun je problemen krijgen met je blaas. Bijvoorbeeld: 
•    pijn in je buik of bij het plassen 
•    niet kunnen plassen 
•    je plas niet goed kunnen ophouden
•    bloed in je urine (plas)

Vaak komen die klachten door een blaasontsteking.

Lees meer over plasklachten bij chemotherapie.

Slecht slapen

Soms slaap je door chemotherapie slechter dan normaal. Daardoor kun je moe of prikkelbaar zijn. En kun je moeite hebben om je te concentreren.

Lees meer over slecht slapen bij chemotherapie.

Vingerafdruk verandert

Je vingerafdrukken verdwijnen soms tijdens chemotherapie. Dit is tijdelijk, maar het kan vervelend zijn. Bijvoorbeeld als je vingerafdruk nodig is bij een controle door de douane. Heb je tijdens je behandeling ergens je vingerafdruk voor nodig? Overleg met je arts wat je kunt doen.

Na de chemotherapie komen je vingerafdrukken weer terug zoals ze waren.

Je lichaam houdt vocht vast

Soms houdt je lichaam door chemotherapie vocht vast. Het medische woord hiervoor is oedeem. Je krijgt dan te veel vocht op plekken waar normaal geen of weinig vocht zit.

Je kunt dan last hebben van:

•    minder plassen
•    dikke enkels, voeten, benen, handen of armen
•    een gezwollen gezicht
•    zwaarder worden
•    kortademigheid

Lees meer over vocht vasthouden bij chemotherapie.

Veel zweten

Door chemotherapie zweet je soms meer dan normaal. Daardoor verlies je soms te veel vocht. En kan je huid gaan irriteren.

Lees meer over veel zweten door chemotherapie.

Heb je last van bijwerkingen? Vertel dit aan je arts of verpleegkundige. Misschien is er iets tegen de bijwerkingen te doen.

Soms past je arts de hoeveelheid chemotherapie (tijdelijk) aan. Of stelt je arts de volgende kuur 1 of 2 weken uit. Voor je ziekte of vooruitzichten maakt dat vaak niet uit.

Wanneer moet je het ziekenhuis bellen?

Waarschuw je arts of verpleegkundige meteen:

• bij koorts: temperatuur hoger dan 38,5 °C
• als je blauwe plekken hebt, maar niet bent gevallen. En je hebt je ook niet gestoten
• bij een wondje dat langer dan een half uur blijft bloeden. Bijvoorbeeld een bloedneus die niet stopt

Vraag je arts of verpleegkundige ook of er andere klachten zijn die je moet melden. En met wie en hoe je dan contact moet opnemen.

Waarschuw je arts als je last hebt van 1 van deze klachten:

• minder kracht in je armen of benen
• veel overgeven, langer dan 24 uur
• diarree, langer dan 24 uur
• diarree met bloed of slijm
• langer dan 3 dagen achter elkaar niet kunnen poepen
• zware ongesteldheid
• bloed in je plas of ontlasting
• hartkloppingen of duizeligheid. Dat kan komen door bloedarmoede
• kortademigheid
• huiduitslag
• pijnlijke plekjes in je mond en moeite met slikken, waardoor je niet kunt eten of drinken
• een pijnlijk, branderig gevoel bij het plassen
• tintelend of verdoofd gevoel in je vingertoppen of tenen
• elke andere nieuwe klacht waarvan je denkt dat het komt door de behandeling