Bijwerkingen van chemotherapie

Chemotherapie valt kankercellen aan, maar doodt ook gezonde cellen. Daardoor krijgen veel mensen bijwerkingen. Zoals moe of misselijk zijn en darmklachten. Vertel je arts of verpleegkundige welke bijwerkingen je hebt. Soms is er iets aan te doen.

De meeste bijwerkingen van chemotherapie gaan weer over. Bij moe zijn of schade aan zenuwen (neuropathie) kan dat soms lang duren. Of de klachten kunnen blijven.

Lees op deze pagina over:

• Welke bijwerkingen krijg je van chemotherapie?
• Bijwerkingen van chemotherapie die veel voorkomen
• Andere bijwerkingen van chemotherapie
• Wanneer moet je het ziekenhuis bellen?

Er is aparte informatie over de gevolgen van chemotherapie op lange termijn.

Welke bijwerkingen krijg je van chemotherapie?

Je kunt verschillende soorten chemotherapie (medicijnen) krijgen. Elk medicijn heeft andere bijwerkingen. De arts of verpleegkundige vertelt je welke bijwerkingen je kunt krijgen. Ook hoor je wat je kunt doen als je bijwerkingen hebt.

Het is meestal niet te voorspellen welke bijwerkingen je krijgt. En ook niet hoe erg de bijwerkingen zijn. Sommige mensen hebben veel last van bijwerkingen, andere merken er minder van.

Deze bijwerkingen van chemotherapie komen veel voor:

Deze bijwerkingen van chemotherapie komen regelmatig voor:

• moe zijn
• misselijkheid en overgeven
• haaruitval en dunner haar
• longklachten
• koorts
• pijn in spieren of gewrichten
• te weinig rode bloedcellen, witte bloedcellen en bloedplaatjes
• diarree
• verstopping
• pijnlijke mond
• zwaarder worden
• afvallen
• veranderingen in je menstruatie
• andere reuk en smaak
• schade aan zenuwen (neuropathie)

Dit zijn andere bijwerkingen van chemotherapie:

Er zijn ook bijwerkingen die minder vaak voorkomen.

Hoge bloeddruk

Een hoge bloeddruk voel je meestal niet. Maar is je bloeddruk erg hoog? Dan kun je last hebben van:

•    hoofdpijn
•    kortademig zijn
•    moe zijn
•    duizelig zijn
•    misselijk zijn
•    wazig zicht

Lees meer over hoge bloeddruk bij chemotherapie.

Lage bloeddruk

Heb je een lage bloeddruk, dan merk je dat meestal als je snel omhoog komt. Je voelt je dan slap en duizelig. Soms kun je flauwvallen.

Lees meer over lage bloeddruk bij chemotherapie.

Te veel suiker in je bloed

Door chemotherapie kan je te veel suiker in je bloed hebben. Dat merk je bijvoorbeeld door:
•    dorst
•    droge mond
•    vaak plassen

Lees meer over te veel suiker in je bloed bij chemotherapie.

Grieperig voelen

Je kunt je door chemotherapie grieperig voelen. Je kunt dan deze klachten hebben:

•    je ziek voelen
•    koorts
•    hoofdpijn
•    minder zin in eten en drinken

Dit begint een paar uur nadat je de medicijnen hebt gekregen. Meestal duren de klachten 1 of 2 dagen.

Lees meer over grieperig voelen bij chemotherapie.

Hand-voetsyndroom

Tijdens de chemotherapie kun je last krijgen van het hand-voet syndroom. Je handen en voeten doen pijn, zijn rood en gezwollen en kunnen tintelen of dood aanvoelen. Ook kan je huid schilferen en kun je zweertjes of blaren op je huid krijgen.

Bij de meeste mensen zijn de klachten mild. En verdwijnen ze binnen 1 of 2 weken na het stoppen van de behandeling.

Lees meer over het hand-voetsyndroom bij chemotherapie.

Hartproblemen

Door chemotherapie kan je hart beschadigen. Soms werkt de hartspier minder goed. Je hart kan dan minder hard pompen of onregelmatig kloppen. Je kunt ook last hebben van hartkloppingen, pijn in je borst of kortademigheid.

Lees meer over hartproblemen bij chemotherapie.

Hoofdpijn

Door chemotherapie kun je last krijgen van hoofdpijn. Soms ben je dan ook overgevoelig voor licht en geluid.

Lees meer over hoofdpijn bij chemotherapie.

Huidproblemen

Soms heb je door chemotherapie huidproblemen. Bijvoorbeeld een droge huid, huiduitslag, jeuk of huidverkleuring. Je huid kan ook extra gevoelig zijn voor zonlicht.

Lees meer over huidproblemen bij chemotherapie.

Reactie op het infuus

Vaak krijg je chemotherapie via een infuus. Je kunt daar een allergische reactie op krijgen. Dit heet een infuusreactie.

Vaak krijg je dit bij de eerste kuren, maar het kan ook later. Meestal krijg je klachten tijdens het inlopen van het infuus. Bijvoorbeeld een piepende adem, benauwdheid, huiduitslag, koorts of een gezwollen gezicht.

Lees meer over een reacties op het infuus bij chemotherapie.

Leverproblemen

Door chemotherapie werkt je lever soms minder goed. De arts ziet dit in je bloed.

Zelf merk je er meestal niet veel van. Alleen als de lever erg slecht werkt kun je moe zijn, je ziek voelen of een gele huid of ogen hebben.

Lees meer over leverproblemen door chemotherapie.

Veranderingen aan je nagels

Je nagels kunnen veranderen door chemotherapie. Meestal begint dit een paar weken na de start van de behandeling. Na de behandeling gaat dit meestal weer langzaam over.

Je nagels kunnen:
•    verkleuren
•    droger of zachter worden
•    makkelijker breken
•    minder snel groeien

Lees meer over nagelveranderingen bij chemotherapie.

Nierproblemen

Chemotherapie kan je nieren beschadigen. Ze werken dan minder goed. Daardoor houdt je lichaam vocht vast. Zo merk je dit:

•    je hebt dikke vingers of enkels 
•    je wordt zwaarder 
•    je kunt weinig of niet meer plassen

Lees meer over nierproblemen bij chemotherapie.

Oogirritatie

Door chemotherapie kun je last hebben van je ogen. Je kunt dan last hebben van:

• rode ogen
• prikkende ogen
• pijnlijk gevoel alsof er zand in de ogen zit
• ontstoken oogleden
• droge ogen
• tranen
• wazig zien

Lees meer over oogirritatie bij chemotherapie.

Problemen met horen

Soms hoor je door chemotherapie slechter dan normaal. Ook kun je last krijgen van oorsuizen.

Lees meer over problemen met horen door chemotherapie.

Blaasproblemen

Door chemotherapie kun je problemen krijgen met je blaas. Bijvoorbeeld: 

• blaasontsteking
• urineverlies
• bloed in je plas
• je plas heeft een andere kleur

Lees meer over blaasproblemen bij chemotherapie.

Slecht slapen

Soms slaap je door chemotherapie slechter dan normaal. Daardoor kun je moe of prikkelbaar zijn. En kun je moeite hebben om je te concentreren.

Lees meer over slecht slapen bij chemotherapie.

Vingerafdruk verandert

Je vingerafdrukken verdwijnen soms tijdens chemotherapie. Dit is tijdelijk, maar het kan vervelend zijn. Bijvoorbeeld als je vingerafdruk nodig is bij een controle door de douane. Heb je tijdens je behandeling ergens je vingerafdruk voor nodig? Overleg met je arts wat je kunt doen.

Na de chemotherapie komen je vingerafdrukken weer terug zoals ze waren.

Vasthouden van vocht

Soms houdt je lichaam door chemotherapie vocht vast. Het medische woord hiervoor is oedeem. Je krijgt dan te veel vocht op plekken waar normaal geen of weinig vocht zit.

Je kunt dan last hebben van:

•    minder plassen
•    dikke enkels, voeten, benen, handen of armen
•    een gezwollen gezicht
•    zwaarder worden
•    kortademigheid

Lees meer over vocht vasthouden bij chemotherapie.

Veel zweten

Door chemotherapie zweet je soms meer dan normaal. Daardoor verlies je soms te veel vocht. En kan je huid gaan irriteren.

Lees meer over veel zweten door chemotherapie.

Heb je last van bijwerkingen? Vertel dit aan je arts of verpleegkundige. Vaak is er iets tegen de bijwerkingen te doen.

Soms past je arts de hoeveelheid chemotherapie (tijdelijk) aan. Of stelt je arts de volgende kuur 1 of 2 weken uit. Voor je ziekte of vooruitzichten maakt dat vaak niet uit.

Wanneer moet je het ziekenhuis bellen?

Waarschuw je arts of verpleegkundige bij:

• koorts: temperatuur hoger dan 38,5 °C
• koude rillingen (onbedwingbaar rillen of klappertanden)
• spontane blauwe plekken
• bloedverlies
• aanhoudend overgeven, langer dan 24 uur
• aanhoudende diarree, langer dan 24 uur
• diarree met bloed of slijm
• aanhoudende verstopping: langer dan 3 dagen achter elkaar niet kunnen poepen
• ontstoken mondslijmvlies: het slijmvlies in je mond is gevoelig, pijnlijk, rood en/of opgezwollen
• toenemende pijn
• benauwdheid of pijn bij de ademhaling
• flauwvallen
• elke andere nieuwe klacht waarvan je denkt dat het komt door de behandeling