Controles en nazorg bij eierstokkanker
Deze informatie is gecontroleerd door deskundigen.
Naar colofonNa je behandeling van eierstokkanker blijf je onder controle. Hoe vaak je een afspraak voor controle hebt, hangt af van je situatie.
De controles zijn meestal in het ziekenhuis, maar soms ook bij je huisarts. Andere woorden voor controle zijn: nacontrole of follow-up.
Lees op deze pagina over:
- Wat houdt een controlebezoek in?
- Hoe vaak zijn de controles na eierstokkanker?
- Gevolgen van de behandeling bespreken
- Als je klachten hebt tussen de controles in
En over:
- Bloedonderzoek naar CA 125 tijdens controles voor eierstokkanker
- Scans tijdens de controles voor eierstokkanker
- Angst voor controles
- Niet meer op controle gaan
Wat houdt een controlebezoek in?
Je arts of verpleegkundig specialist onderzoekt je buik en vraagt hoe het met je gaat. Heb je klachten, vertel ze dan. Soms krijg je extra onderzoeken. Zoals een bloedonderzoek, een echo of een scan.
Hoe vaak zijn de controles na eierstokkanker?
Na de behandeling kom je meestal nog 5 jaar op controle. Soms langer.
Meestal ziet het controleschema er zo uit:
- de eerste controle: 6 weken na het eind van de behandeling
- het 1e en 2e jaar na de behandeling: elke 3 maanden
- 3e jaar: elke 4 maanden
- 4e en 5e jaar na de behandeling: elk halfjaar
Van je arts of verpleegkundig specialist hoor je hoe vaak jouw controles zijn.
Gevolgen van de behandeling bespreken
Op de controle-afspraak kun je bespreken of je last hebt van de bijwerkingen of gevolgen van de behandeling. De arts en verpleegkundige vertellen je of er iets aan te doen is.
Zij kunnen je verwijzen naar een andere zorgverlener. Iemand die je met de klacht kan helpen. Zoals een oedeemtherapeut, fysiotherapeut, diëtist, psycholoog of seksuoloog.
Als je klachten hebt tussen de controles in
Misschien heb je tussen de controles door pijn of klachten. Meld dat aan je huisarts. Of vervroeg je afspraak voor controle in het ziekenhuis.
Bloedonderzoek naar CA 125 tijdens controles voor eierstokkanker
Bij eierstokkanker is er een grote kans dat de ziekte terugkomt. Vaak is dat te zien in je bloed. De hoeveelheid CA 125 neemt dan flink toe.
CA 125 is een stofje in het bloed. Sommige soorten eierstokkanker maken dit stofje aan en geven het af aan het bloed. Daarom heet CA 125 ook wel een tumormarker.
Toch controleert de arts jouw bloed niet bij elke controle op CA 125. Hier lees je hoe het zit:
Eerste 6 maanden na de behandeling
In de eerste 6 maanden na behandeling laat de arts je bloed bijna nooit onderzoeken op CA 125. In deze periode houdt de arts wel in de gaten of je klachten hebt.
Heb je klachten die wijzen op terugkeer van de ziekte? Dan krijg je wel een bloedonderzoek naar CA 125. En ook een echo en/of een scan.
Is de eierstokkanker terug, dan beslis je samen met je arts over de verdere behandeling. Je kunt ook besluiten dat je geen behandeling wilt.
Vanaf 6 maanden na de behandeling
CA 125 meten vanaf 6 maanden gebeurt niet standaard tijdens elke controle. Een van de redenen is dat de waarde van CA 125 nogal schommelt. Een verhoging betekent niet meteen dat de kanker weer terug is. Een verhoging kan ook andere oorzaken hebben. Zo’n CA 125 test kan dus onnodig veel spanning en onrust veroorzaken.
Krijg je een onderhoudsbehandeling met chemotherapie en/of doelgerichte therapie? Dan krijg je wel een bloedonderzoek naar CA 125. Om te kijken of de onderhoudsbehandeling nog wel werkt.
Heb je klachten zoals buikpijn of een opgeblazen gevoel? Ook dan heeft een bloedonderzoek naar CA 125 zin. Met de uitslag van de test en van andere onderzoeken kan de arts bepalen of de kanker weer aan het groeien is.
Wat gebeurt er bij een hoog CA 125?
Heb je veel meer CA 125 in je bloed dat normaal, dan adviseert de arts vaak om te wachten met behandelen tot je klachten hebt. De reden: door snel behandelen leef je niet langer, maar je krijgt wel direct last van de bijwerkingen van medicijnen en moet naar het ziekenhuis voor controles.
Het kan zwaar zijn om te weten dat er weer kanker in je lichaam zit, maar dat de behandeling niet meteen start. Bespreek deze gedachten en gevoelens dan met je arts. Samen kun je beslissen wat een goed moment is om met de behandeling te starten.
Scans tijdens de controles voor eierstokkanker
Je krijgt alleen een scan als je klachten hebt die je arts beter wil onderzoeken. Of als de arts wil zien hoe goed de onderhoudsbehandeling werkt.
Angst voor controles
Iedereen beleeft de controles anders. Het kan zijn dat je het een veilig idee vindt om regelmatig naar het ziekenhuis te gaan. Maar misschien zie je juist op tegen de controles. Bijvoorbeeld omdat je bang bent dat de ziekte terug is. Of erger is geworden. Veel vrouwen hebben deze angst. Dat is niet vreemd.
Vertel je arts hoe je de controles beleeft en wat je wensen zijn. Misschien kun je vaker of minder vaak op controle komen.
Het kan ook helpen om hier met een lotgenoot over te praten. Die vind je via patiëntenorganisatie Olijf en via de community van kanker.nl. Bekijk ook de tips om met angst om te gaan.
Gaat de angst je leven beheersen? Dan is het verstandig om psychologische hulp te zoeken. Je huisarts of specialist kan je een verwijzing geven.
Niet meer op controle gaan
De controles zijn niet verplicht. Je kunt ook besluiten om niet meer op controle te gaan na behandeling. Bijvoorbeeld omdat je de controles te belastend vindt. Niet meer op controle gaan kan rust geven, en is tegelijkertijd ook spannend. Bespreek het met je arts.