Erfelijkheid en eierstokkanker

Sommige vrouwen hebben meer kans op eierstokkanker door erfelijkheid. Dit komt dan door een afwijking in het DNA.    

Eierstokkanker komt vaak voor. Als meer mensen in een familie eierstokkanker hebben, is dat meestal toeval. Maar soms komt het door een erfelijke oorzaak. 

Lees op deze pagina:

• Wat is een erfelijke aanleg voor kanker?
• Heb ik een erfelijke aanleg voor eierstokkanker?
• Onderzoek naar een erfelijke aanleg als je zelf eierstokkanker hebt
• Onderzoek naar een erfelijke aanleg bij eierstokkanker in de familie
• Erfelijke oorzaken van eierstokkanker
• Advies bij erfelijke aanleg voor eierstokkanker
• Familiaire aanleg voor kanker

Wat is een erfelijke aanleg voor kanker?

Als je een erfelijke aanleg voor kanker hebt, dan zit er een afwijking in je DNA. Het DNA is je erfelijk materiaal. Door die afwijking is de kans groter dat je kanker krijgt. Je hebt die afwijking dan meestal van een van je ouders geërfd.

Goed om te weten: de kanker zelf is niet erfelijk. Dus als je moeder het heeft, betekent dat niet dat jij het zeker ook krijgt. Je kunt wel van een van je ouders de afwijking erven die ervoor zorgt dat jij een hogere kans hebt op eierstokkanker.

Ongeveer 12 op de 100 vrouwen met eierstokkanker heeft de ziekte gekregen door een erfelijke aanleg.

Heb ik een erfelijke aanleg voor eierstokkanker?

Komt er in jouw familie vaak eierstokkanker voor? Kreeg je eierstokkanker op jonge leeftijd? Komt er naast eierstokkanker ook borstkanker voor in je familie? Dat kunnen aanwijzingen zijn dat je een erfelijke aanleg voor eierstokkanker hebt.

Door erfelijkheidsonderzoek weet je of dat inderdaad zo is. Dan kun je maatregelen nemen om de kans op eierstokkanker te verkleinen.

Onderzoek naar erfelijke aanleg als je eierstokkanker hebt

Heb je de diagnose eierstokkanker gekregen, dan volgt meestal een erfelijkheidsonderzoek. Je arts stuurt daarvoor een stukje van de tumor naar het laboratorium. Meestal kan je arts tumorweefsel gebruiken dat al eerder is weggehaald.

Vindt het lab in het tumorweefsel een afwijking in het DNA? Dan is nog niet zeker of dit een erfelijke aanleg voor eierstokkanker is. Er is dan nog een bloedonderzoek nodig.

De uitslag van het bloedonderzoek kan zijn: een erfelijke aanleg voor eierstokkanker. Dan stuurt je arts je door naar een polikliniek klinische genetica. Daar werken mensen die veel verstand hebben van erfelijke aandoeningen. Je krijgt daar uitleg wat de uitslag betekent voor jou en voor je familie.

Lees meer over ‘je familie vertellen’ op de website van het Erfocentrum.

Onderzoek naar een erfelijke aanleg bij eierstokkanker in de familie 

Het erfelijkheidsonderzoek gebeurt meestal bij een vrouwelijk familielid dat zelf eierstokkanker heeft (gehad). Soms kan dat niet. Dan kan de arts een familielid verwijzen naar een polikliniek klinische genetica. Daar verzamelen ze alle familiegegevens. Als er reden voor is, volgt verder onderzoek naar een erfelijke oorzaak. 

Erfelijke oorzaken van eierstokkanker

Bij de volgende erfelijke aandoeningen is er een verhoogde kans op eierstokkanker:  

• een afwijking in het BRCA1-gen
• een afwijking in het BRCA2-gen
• het Lynch syndroom door een afwijking in de genen MLH1, MSH2 of MSH6
• het Peutz-Jeghers syndroom
• een afwijking in een van deze genen: BRIP1,PALB2, RAD51C of RAD51D

Advies bij een erfelijke aanleg voor eierstokkanker 

Heb je een erfelijke aanleg voor eierstokkanker? Met controles van je eierstokken lukt het vaak niet om eierstokkanker vroeg te vinden. Daarom krijg je meestal het advies om je eierstokken uit voorzorg te laten verwijderen. 

Heb je een heel grote kans op eierstokkanker? Dan is het advies om  je eierstokken te laten verwijderen tussen je 35e en 40e jaar. Dit is bijvoorbeeld zo als je een afwijking hebt in het BRCA1-gen of het BRCA2-gen.

Bij de meeste andere erfelijke oorzaken is de kans op eierstokkanker lager. Dan kun je je eierstokken laten verwijderen rond of na de overgang.

Bij een aantal erfelijke oorzaken is er ook een verhoogde kans op andere vormen van kanker. Soms krijg je dan extra controles. Je hoort dit op de polikliniek klinische genetica. 

Familiaire aanleg voor kanker 

Soms komt er opvallend vaak eierstokkanker voor in een familie. Dan lijkt eierstokkanker erfelijk, maar kan de arts toch geen erfelijke oorzaak vinden.    

Artsen noemen dat dan een familiaire aanleg voor kanker. Welke adviezen daarbij passen, hoor je van je arts. Soms is er reden om uit voorzorg de eierstokken te laten verwijderen. Meestal gebeurt dat rond of na de overgang.