Mindfulness bij kanker

Sommige mensen hebben tijdens of na kanker last van angstige of sombere gedachten en gevoelens. Ze piekeren veel of slapen slecht. Misschien heb jij dat ook, en zoek je naar een manier om hiermee om te gaan. Mindfulness kan helpen.

Lees op deze pagina verder over: 

• Wat is mindfulness?
• Wanneer kan mindfulness helpen bij kanker?
• Hoe verbetert mindfulness je gezondheid?
• Is mindfulness veilig bij kanker?
• Waar kan ik een mindfulness-training volgen?
• Vergoedt de zorgverzekeraar een mindfulness-training?
• Apps en websites met mindfulness-oefeningen

Wat is mindfulness?

Mindfulness is aandacht hebben voor het hier en nu. Je staat bewust stil bij wat je op dit moment ervaart, zonder oordeel.

Mindfulness kun je trainen, door te observeren wat er in je omgaat. Je doet dat met een open mind. Je kijkt steeds wat er nu gebeurt in jouw gedachten, emoties en lichaam. 

Mindfulness kan helpen bij: 

• angstige gedachten en gevoelens
• sombere gedachten en gevoelens 
• angst voor terugkeer van kanker
• piekeren
• pijn
• vermoeidheid
• slaapproblemen

Hoe verbetert mindfulness je gezondheid?

Met mindfulness ben je dus bewuster van wat je denkt, van jouw emoties en gevoelens in je lichaam. Dit  kan ervoor zorgen dat je minder automatisch reageert en bewustere keuzes maakt. Ook leer je om minder te piekeren en milder voor jezelf te zijn. 

Hieronder lees je hoe mindfulness kan helpen:

Je leert beter omgaan met nare gedachten en gevoelens

Misschien heb je de neiging om sombere of angstige gedachten weg te duwen. Dat kost veel energie. Bij mindfulness leer je van een afstandje naar dit soort gevoelens te kijken, omdat ze er toch al zijn. Dat kan in het begin spannend zijn, maar uiteindelijk kost het minder energie.

Je leert bewustere keuzes te maken

Sommige mensen willen alles goed doen, zijn altijd alles aan het overdenken of willen voor iedereen zorgen. Dat gaat vaak automatisch, zonder dat je erbij nadenkt en dat kan heel lastig zijn. Mindfulness kan helpen om dit soort reactiepatronen te herkennen, en er niet in mee te gaan. 

Je leert om minder te piekeren

Door mindfulness leer je meer van een afstandje te kijken naar je gedachten, in plaats van erin mee te gaan. Daardoor kunnen piekergedachten verminderen. 

Je leert vriendelijker voor jezelf zijn

Misschien spreek je jezelf bestraffend toe als je in de put zit. Dat kan juist voor nog meer onrust en negatieve emoties zorgen. Door mindfulness leer je anders met jezelf om te gaan: vriendelijker, zonder jezelf te veroordelen. Dat kan je meer ‘lucht’ geven.

Je leert om de ziekteperiode een plek te geven

Mindfulness helpt om te verwerken wat je overkomen is. Woede, angst, verdriet: het hoort er allemaal bij. 

Mindfulness beoefenen is voor de meeste mensen veilig. Voor mensen met zware mentale klachten, zoals een psychose of een ernstige verslaving is mindfulness niet geschikt. De klachten zouden dan erger kunnen worden.

Ben je onder behandeling bij een psycholoog of andere hulpverlener? Ook dan is mindfulness meestal veilig. Overleg altijd met je behandelaar. 

Mindfulness-training

Mindfulness leer je het beste via een mindfulness-training. Zo’n training bestaat meestal uit 8 wekelijkse groepsbijeenkomsten. Er zijn ook individuele en online trainingen. 

Je oefent in de training met mindfulness-meditaties en leert hoe de aandacht werkt. Een voorbeeld van zo’n meditatie is de bodyscan. Hierbij verken je stap voor stap je lichaam met je aandacht. Ook deel je ervaringen met de groep. Het advies is om de oefeningen ook thuis te doen. Dan heeft de training meer effect.

Waar kan ik een mindfulness-training volgen?

Voor een mindfulness-training kun je op veel plekken terecht. Bijvoorbeeld in het ziekenhuis, een gezondheidscentrum, buurtcentrum of een inloophuis. Ook via een psycholoog of hulpverlener kun je een mindfulness-training volgen.

Je (huis)arts of verpleegkundige kan je vertellen waar je zo’n training kunt volgen. Je kunt ook zelf op zoek gaan naar een mindfulness-trainer. 

Wanneer mindfulness onderdeel is van een psychologische behandeling, krijg je het vaak vergoed vanuit de basisverzekering. Je hebt dan wel een verwijzing nodig van je (huis)arts of behandelaar. 

Als mindfulness geen onderdeel is van een psychologische behandeling, kun je de training vergoed vanuit je aanvullende verzekering (als je die hebt).

Sommige werkgevers vergoeden een mindfulness-training, bijvoorbeeld vanuit een persoonlijke budget. 
 

Er zijn verschillende apps met mindfulness-oefeningen.

• Vind een app over mindfulness in de GGD-app store. Gebruik de zoekterm ‘mindfulness’.
• Het Centrum voor Mindfulness van het Radboudumc biedt gratis mindfulness-oefeningen en geluidsfragmenten aan. Een voorbeeld van zo'n oefening vind je hieronder.

De informatie op deze pagina is gebaseerd op deze bronnen. Lees ook de disclaimer.