Leven met chronische pijn bij kanker

Chronische pijn is pijn die niet weggaat. Het kan helpen om manieren te vinden om met deze pijn om te gaan. Misschien vind je in deze informatie iets dat bij jou past.

Lees op deze pagina over:

• Wat is chronische pijn?
• Invloed van chronische pijn op je leven
• Beter leren omgaan met pijn
• Omgaan met pijn in de nacht
• Tips voor de omgang met naasten

Wat is chronische pijn?

Chronische pijn is pijn die langer dan 3 maanden duurt.

Bij mensen met kanker komt chronische pijn bijvoorbeeld door:

• een tumor
• uitzaaiingen
• druk op of beschadiging van zenuwen
• littekenweefsel na een operatie

Sommige mensen met kanker blijven last houden van pijn. Ook als de operatiewond, ontsteking of ziekte genezen is. Vaak komt doordat je zenuwen en hersenen extra gevoelig zijn geworden. Ze ontvangen dan nog steeds pijnprikkels, zelfs bij prikkels die normaal geen pijn zouden doen.

Invloed van chronische pijn op je leven

Chronische pijn heeft invloed op je leven, op hoe je je voelt en wat je kunt doen. Zowel thuis als op je werk.

Als je lange tijd pijn heb, kun je daar somber, gefrustreerd, angstig of verdrietig van worden. Ook kun je je machteloos voelen.

Daardoor kun je nog meer pijn voelen. Met als gevolg meer psychische klachten. Emoties en pijnklachten versterken elkaar steeds op deze manier.

De pijn kan ook er toe leiden dat je je zorgen maakt over de vooruitzichten van je ziekte en gaat piekeren.

Misschien doe je minder door de pijn, slaap je slecht, of heb je minder sociale contacten. Heb je weinig afleiding, dan is het moeilijk om aan iets anders te denken dan aan de pijn. De pijn kan dan je leven beheersen.

Beter leren omgaan met pijn

Gedachten, overtuigingen, emoties en gedrag spelen een belangrijke rol bij de beleving van pijn. Het is begrijpelijk als je soms denkt dat de pijn nooit overgaat of activiteiten vermijdt uit angst voor extra pijn. Toch kan het helpen om hoop te houden en stap voor stap weer dingen proberen te doen die je plezier geven. Zelfs als de pijn niet helemaal verdwijnt.

Of je verder nog problemen hebt, bijvoorbeeld met relaties, werk of geldzaken, speelt ook mee. Spanningen en zorgen maken de pijn erger.

Gesprekken met een psycholoog

'Als je pijn blijft houden en medicijnen niet genoeg helpen, kan het steun geven om met een psycholoog te praten. Samen kunnen jullie onderzoeken welke factoren invloed hebben op jouw pijn en wat je kunt doen om er anders mee om te gaan.

Misschien kan cognitieve therapie helpen. In deze psychologische behandeling leer je beter omgaan met pijn. Dat kan door de manier waarop je denkt over pijn te veranderen. En hoe je erop reageert. Ook leer je hoe ontspanningsoefeningen, mindfulness en afleiding kunnen helpen.

Een andere mogelijkheid is Acceptance and Commitment Therapy (ACT). Dit is een psychologische behandeling waarbij je leert leven met blijvende klachten. Om zo toch te blijven doen wat je écht belangrijk vindt.

Voor een behandeling bij een medisch maatschappelijk werker of psycholoog heb je een verwijzing nodig. Informeer vooraf bij je zorgverzekeraar of de behandeling vergoed wordt.

Mindfulness training doen

Mindfulness is aandacht hebben voor het hier en nu. Je staat bewust stil bij wat je op dit moment ervaart, zonder oordeel.

Mindfulness kan helpen bij pijn. De pijn wordt niet minder, maar je leert er beter mee omgaan. Waardoor je er misschien minder last van hebt.

Mindfulness leer je het beste via een mindfulness-training. Zo’n training bestaat meestal uit 8 wekelijkse groepsbijeenkomsten. Er zijn ook individuele en online trainingen.

Lees meer over mindfulness bij kanker.

Online cursus omgaan met pijn

Je kunt ook een online cursus volgen over omgaan met pijn. Bijvoorbeeld:

• Omgaan met pijn van Spierziekten Nederland
• RetrainPain (de Nederlandstalige versie)

Omgaan met pijn in de nacht

Veel mensen hebben ‘s nachts meer pijn, want dan is er minder afleiding. Bang zijn voor pijn, piekeren over je ziekte kan je nachtrust nog eens extra verstoren.

Door een slechte nachtrust kan je conditie achteruit gaan. Hierdoor heb je overdag misschien ook meer pijn.

Wat kun je doen?

• Vaak helpt het om zo goed mogelijk te ontspannen voor je gaat slapen. Bijvoorbeeld door naar muziek te luisteren, een ontspanningsoefening te doen of een warm bad te nemen.
• Word je ’s nachts wakker van de pijn? En voel je je angstig of gespannen? Dan kunnen ademhalingsoefeningen of geleide visualisatie helpen om tot rust te komen. Als je merkt dat dit niet helpt, dan kun je het beste uit bed gaan en iets doen wat je afleidt of ontspant. Zoals een boek lezen of muziek luisteren. Dit kan helpen om tot ontspanning te komen. Bespreek de pijnstilling voor de nacht met je arts.
• Overleg met je arts over een slaapmiddel.

Tips voor de omgang met naasten

Als pijn veel invloed heeft op je dagelijks leven, raakt dat vaak ook je partner, familie en vrienden. Voor hen kan het ook moeilijk zijn hiermee om te gaan. Het vraagt ook van hen aanpassing.

Merk je dat mensen in je omgeving niet goed begrijpen wat de pijn met je doet? Probeer dit dan uit te leggen. Vertel ook wat dit voor jou betekent, bijvoorbeeld dat je minder energie hebt of minder kunt doen. Zo kunnen zij daar rekening mee houden bij het maken van afspraken of het plannen van activiteiten. Door samen te ontdekken wat helpt, kan er meer begrip en ruimte voor elkaar ontstaan.