Bewegen bij kanker

Deze informatie is gecontroleerd door deskundigen.

Naar colofon
Opslaan

Bewegen is belangrijk als je kanker hebt of hebt gehad. Het helpt om zo fit mogelijk te blijven: lichamelijk en mentaal.  

Lees op deze pagina:

Of ga direct naar de informatie over:

Waarom is bewegen belangrijk als je kanker hebt of hebt gehad?

Bewegen tijdens en na de behandeling heeft veel voordelen:

  • Het helpt tegen vermoeidheid, angst en depressie.
  • Het helpt om uithoudingsvermogen en spierkracht te behouden tijdens je behandeling. Daardoor kun je dagelijkse bezigheden beter blijven doen.
  • Het helpt om je uithoudingsvermogen en spierkracht weer op te bouwen na de behandeling. Dit zorgt voor een sneller herstel.

Verder kan bewegen helpen om:

  • chemotherapie beter te doorstaan en de behandeling vol te houden
  • minder klachten te hebben, zoals misselijkheid en pijn, en om beter te slapen

Daarnaast kan bewegen en trainen je het gevoel geven dat je iets positiefs doet voor je lichaam. Werken aan een doel en dat doel ook halen, is goed voor je zelfvertrouwen.

Tips bij bewegen

Belangrijke tips bij bewegen zijn:

  • Denk na over welke manier van bewegen het best bij je past. Beweeg je liever alleen of samen? Onder begeleiding of zelfstandig? Op vaste tijden of juist flexibel? Als je kiest voor iets wat bij je past, houd je het langer vol.
  • Bouw altijd rustig op. Dit voorkomt blessures en zorgt ervoor dat je minder snel terugvalt.
  • Doseer het bewegen en trainen en ga niet over je grenzen heen. Vind je dit moeilijk? Vraag dan een oncologiefysiotherapeut om advies.
  • Vind je het moeilijk om bewegen een onderdeel te maken van je dagritme? Probeer het dan te koppelen aan gewoontes die al in je dag verwerkt zitten. Denk dan bijvoorbeeld aan een korte wandeling na het eten, rekken na het opstaan of rustig fietsen naar de winkel.
  • Eet extra eiwitten in combinatie met je training voor een beter herstel van je spieren en een betere spieropbouw.
  • Bouw naast tijd voor bewegen ook tijd in voor rust en ontspanning.

Tips over bewegen in specifieke situaties vind je op bewegenenkankerinfo.nl van WKOF.

Welke vorm van bewegen is het beste?

Welke vorm van bewegen het beste is, hangt bijvoorbeeld af van je mogelijkheden en wat je ermee wilt bereiken. Wil je werken aan uithoudingsvermogen en spierkracht? Dan gelden andere adviezen dan wanneer je wilt bewegen om je geestelijk beter te voelen. Ben je niet gewend om veel en regelmatig te bewegen? Laat je dan adviseren en begeleiden door een deskundige, bijvoorbeeld een fysiotherapeut. Dan haal je er het meeste voordeel uit.

Tip: kies een manier van bewegen die je plezierig vindt en die bij jouw situatie past. Dan kun je het bewegen makkelijker volhouden. Alle soorten beweging zijn meegenomen, hoe klein je ook begint.

Tip: ben je erg moe, dan zijn yoga en Tai Chi of Qigong goede manieren om te bewegen.

Zelf trainen

Deed je al veel aan sport voordat je kanker kreeg? Of was je gewend veel te bewegen? Blijf dat dan doen, binnen je mogelijkheden. Vraag daarbij wel advies aan je arts of verpleegkundig specialist.

Ben je niet gewend om veel te bewegen, dan kun je zelf gaan trainen om je conditie en spierkracht te vergroten. Wandelen, fietsen of zwemmen zijn daar goede manieren voor. Krachttraining ook. Je kunt ook zelf thuis oefeningen doen. Of bijvoorbeeld wat vaker traplopen.

Wim heeft kanker, maar blijft wel sporten

Trainen onder begeleiding

Heb je zelf een idee hoe je het beste kunt bewegen, ga dan zelf aan de slag. Begin voorzichtig, bouw bewegen op en forceer jezelf niet.

In deze situaties is het wel verstandig om advies of begeleiding te vragen:

  • Je krijgt chemotherapie of andere behandeling.
  • Je hebt een operatie of andere intensieve behandeling gehad.
  • Je hebt een chronische aandoening of lichamelijke klachten.
  • Je voelt je onzeker als het gaat om lichamelijke inspanning.
  • Je wilt in korte tijd veel bereiken. Bijvoorbeeld als voorbereiding op een behandeling

Er zijn verschillende professionals met verstand van bewegen die jou kunnen begeleiden bij het trainen of sporten:

De oncologiefysiotherapeut

Een oncologiefysiotherapeut heeft veel verstand van bewegen bij kanker. Jullie kunnen samen bekijken welke manier van bewegen of sport voor jou nu het beste is. Deze fysiotherapeut kan vaak goed inschatten wat je lichamelijk aankunt.

De oncologiefysiotherapeut maakt een persoonlijk programma voor je. Afgestemd op de bijwerkingen en lichamelijke klachten die je misschien hebt. Verder kan deze fysiotherapeut je coachen bij het oefenen. En je ook oefeningen geven die je thuis kunt doen.

Tip: kies een oncologiefysiotherapeut via Onconet. Elke fysiotherapeut die daarbij is aangesloten heeft verstand van kanker en bewegen. Controleer vooraf bij je zorgverzekeraar of je de kosten vergoed krijgt.

De fitnesstrainer oncologie

Sommige sportschooltrainers hebben het diploma ‘Fitness Trainer Oncologie’. Zij weten veel van bewegen en kanker. Ze kunnen een trainingsprogramma voor je maken en je begeleiden bij het oefenen. Je kunt ze vinden bij OncoFITness.

Vind een fitnesstrainer met verstand van bewegen bij kanker.

De sportarts

Voor advies over sporten en bewegen kun je ook naar een sportarts. Bijvoorbeeld als je ook nog andere ziektes hebt, naast kanker. Je hebt soms wel een verwijzing van je (huis)arts nodig.

Bij de sportarts krijg je eerst een gesprek en een sportmedisch onderzoek. Daarna bespreek je samen welke vorm van bewegen het best bij jou past. De sportarts vertelt je ook waar je op moet letten tijdens het sporten.

Vind een sportarts bij jou in de buurt.

Stichting Tegenkracht

Sportbegeleiding op maat is ook mogelijk via Stichting Tegenkracht. Deze organisatie helpt en adviseert als je tijdens of na de behandeling wilt blijven sporten. Je kunt je daar zelf aanmelden of je werkgever vragen om dit te doen. In het laatste geval draagt je werkgever bij aan de kosten.

Oncologisch sporten in een groep (beweeggroep kanker)

Er zijn ook beweeggroepen voor mensen met kanker. Je vindt ze bijvoorbeeld in een aantal ziekenhuizen en fysiotherapiepraktijken. Om mee te doen heb je vaak een verwijzing nodig van je arts of verpleegkundige.

Je traint dan tegelijk met anderen, maar wel op je eigen niveau. Voordat je begint, maakt een fysiotherapeut samen met jou een trainingsschema. Die houdt daarbij rekening met je mogelijkheden. Meer informatie vind je via Onconet, bijvoorbeeld via de zorgzoeker.

Verzekeraars vergoeden dit vaak, net als bij fysiotherapie. Je kunt aan je zorgverzekeraar vragen hoeveel behandelingen je vergoed krijgt.

Extra eiwit bij krachttraining

Extra eiwit eten in combinatie met training zorgt voor een beter herstel van je spieren en een betere spieropbouw. Voor je spieropbouw is het goed om direct na je training eiwitrijke producten te eten. Daarnaast gaat het herstel van je spieren ’s nachts verder als je vlak vóór het slapengaan (± half uur) nog iets eet wat veel eiwitten bevat.

Eiwit zit bijvoorbeeld in vlees, vis, melk, kaas en eieren, brood, graanproducten, peulvruchten, noten en paddenstoelen.

Bewegen: hoe houd je het vol

Misschien is bewegen moeilijk in te passen in je leven. Of word je er erg moe van. Dat kan het lastig maken om bewegen vol te houden.

Meer bewegen loont. Probeer daarom te doen wat haalbaar is. En geef niet te snel op.

Tips:

  • houd voor ogen wat bewegen jou oplevert
  • kies beweging die bij je past
  • beweeg of sport samen met anderen

Het is wel belangrijk om niet over je grenzen te gaan. Zodat je lichaam voldoende energie overhoudt om te herstellen. Laat je daarom bij voorkeur begeleiden door een oncologiefysiotherapeut.

Als bewegen moeilijk is

Misschien heb je moeite met bewegen. Bijvoorbeeld omdat je pijn hebt, kortademig, moe of duizelig bent. Of omdat je je zwak en lusteloos voelt.

Heb je problemen met bewegen door kanker? Bespreek dat altijd met je arts of verpleegkundige. Zij kunnen tips geven of je verwijzen naar een oncologiefysiotherapeut.

Meer informatie

Meer informatie over bewegen:

Gemaakt door de redactie van kanker.nl

Laatste update: december 2025

Met medewerking van:

illustratie vrouwelijke arts

Dr. Lieneke van Veelen

Radiotherapeut-oncoloog en leefstijlarts, Vereniging Arts en Leefstijl

illustratie vrouwelijke verpleegkundige

Esther van Leer

Leefstijlconsulent, UMC Utrecht

ervaringsdeskundigen-mensen

Mensen die kanker hebben (gehad)

deskundige man

Wesley van Hemert

Leefstijlcoach, Van Hemert Leefstijlcoaching