Inwendige bestraling (brachytherapie)

Deze informatie is gecontroleerd door deskundigen.

Naar colofon
Opslaan

Bij inwendige bestraling krijg je van binnenuit bestraling tegen kanker. De bestralingsarts plaatst een radioactieve bron in je lichaam, dichtbij of in de tumor. Deze geeft straling af naar de tumor.

Lees op deze pagina over:

En over:

Wanneer krijg je inwendige bestraling?

Je kunt inwendige bestraling krijgen bij:

Soms krijg je uitwendige én inwendige bestraling. Dat hangt af van de soort kanker die je hebt.

Soorten inwendige bestraling (brachytherapie)

Manieren om inwendige bestraling te krijgen:

  • Met een radioactieve bron. Die wordt korte tijd dicht bij de tumor gebracht.
  • Met kleine metalen radioactieve zaadjes. Die geven langere tijd straling af in de tumor. Dit heet permanente implantatie.

Een voordeel van inwendige bestraling is dat de arts veel straling kan geven: maar alleen in of heel dicht bij de tumor. De kans dat gezonde delen van je lichaam beschadigen is dan kleiner dan bij uitwendige bestraling.

Je kunt inwendige bestraling alleen in gespecialiseerde ziekenhuizen en bestralingscentra krijgen. Soms moet je tijdens je behandeling in het ziekenhuis blijven slapen.

Inwendige bestraling met radioactief materiaal (tijdelijk)

Krijg je inwendige bestraling? Dan is dit meestal met een radioactieve bron. Die wordt tijdelijk in je lichaam gebracht: die bestraalt de tumor vanuit de binnenkant van je lichaam.

Soms krijg je de inwendige bestraling tijdens de operatie, als je nog onder narcose bent. Soms krijg je de bestraling later.

Voorbereiding op de bestraling

De bestralingsarts plaatst tijdens een mini-operatie bronhoudertjes (holle buisjes) op de plek die bestraald moet worden. De bronhoudertjes zitten vast aan flexibele slangetjes.

Zitten de bronhoudertjes op hun plek, dan maakt de bestralingsarts een scan. De arts tekent op die beelden precies waar de straling moet komen. Met de informatie van de scan maakt de arts een bestralingsplan.

Bestraling

De arts sluit de bronhoudertjes aan op een klein bestralingsapparaat (afterloading apparaat). Dit apparaat brengt radioactiviteit via de slangetjes over naar de bronhoudertjes in je lichaam.

De arts voert via de computer de gegevens voor de bestraling in. Daarna stuurt een computer het apparaat aan.

Hoelang duurt de behandeling?

Hoelang de inwendige bestraling duurt verschilt. Soms duurt het 10 tot 20 minuten, soms een paar dagen.

Duurt de bestraling meerdere dagen? Dan krijg je de straling in delen. Tussendoor zijn er dan pauzes waarin je verzorging krijgt en bezoek kunt krijgen.

Zolang je bestraling krijgt via de bronhoudertjes, blijf je in een aparte behandelruimte. Vanwege de straling heeft de kamer dikke muren, een dikke deur en meetinstrumenten. Dit is om anderen te beschermen tegen de radioactiviteit. Je wordt in de gaten gehouden met een videocamera.

Vrij van straling

Heb je alle straling gehad? Dan koppelt de bestralingsarts het bestralingsapparaat los en haalt de bronhoudertjes weg. Dit doet meestal geen of weinig pijn. Je hebt geen verdoving nodig.

Na de behandeling ben je vrij van straling. Je kunt dan weer gewoon contact hebben met anderen.

Inwendige bestraling met radioactief materiaal (blijvend)

Inwendige bestraling met radioactief materiaal dat in je lichaam blijft, gebeurt vooral bij de behandeling van prostaatkanker. Dit heet permanente implantatie. De arts plaatst radioactieve jodiumzaadjes in of dicht bij de tumor. Dit zijn kleine metalen zaadjes waar straling in zit. Ze bestralen de tumor in je lichaam, meestal 6 tot 12 maanden. Daarna zijn ze uitgewerkt.

Ze blijven na de behandeling in je prostaat zitten. Dat is niet gevaarlijk en je hebt er meestal geen last van. Je krijgt adviezen en leefregels mee voor thuis. Lees verder over inwendige bestraling bij prostaatkanker.

Bijwerkingen van inwendige bestraling

Tijdens en na de behandeling kun je last krijgen van bijwerkingen. Lees verder over:

Inwendige bestraling en onvruchtbaarheid

Krijg je inwendige bestraling bij je geslachtsorganen? Bijvoorbeeld je eierstokken, baarmoeder, prostaat, penis of vagina? Dan kun je onvruchtbaar of minder vruchtbaar worden. Lees meer over:

Colofon

Met medewerking van:

foto eva de wee

Dr. Eva de Wee

Radiotherapeut-oncoloog, Instituut Verbeeten

foto eva versteijne

Dr. Eva Versteijne

Radiotherapeut-oncoloog, Amsterdam UMC

illustratie arts man

Dr. Jules Lansu

Radiotherapeut-oncoloog, Haga Ziekenhuis

foto kristel muijs

Dr. Kristel Muijs

Radiotherapeut-oncoloog, UMCG

Linkedin

Illustratie mensen

Mensen die bestraling hebben gehad

Gemaakt door de redactie van kanker.nl

Laatste update: juni 2025