Operatie bij strottenhoofdkanker

Een operatie is de meest voorkomende behandeling bij strottenhoofdkanker. Het doel van de operatie is om de tumor weg te halen en te genezen van de kanker. Er zijn twee verschillende soorten: de laserbehandeling en de laryngectomie.

Laserbehandeling bij strottenhoofdkanker

Bij een laserbehandeling krijg je een operatie met een laserstraal. De laserstraal werkt als een soort operatiemesje en komt via de mond bij het strottenhoofd. Met de laser kan de arts de tumor heel nauwkeurig wegsnijden.

Wanneer een laserbehandeling bij strottenhoofdkanker?

Je kunt een laserbehandeling krijgen als de tumor nog heel klein en oppervlakkig is. Oppervlakkig wil zeggen dat de tumor nog niet in de diepe structuren van het strottenhoofd is ingegroeid.

Het doel van de behandeling is om te genezen. Meestal behoud je je stem. Als de strottenhoofdkanker is teruggekomen en nog steeds klein is, kun je opnieuw een laserbehandeling krijgen.

De laserbehandeling wordt ook gebruikt als de tumor is doorgegroeid en de luchtweg bijna afsluit. Met de laser kan de arts het deel van de tumor verwijderen dat in de luchtpijp groeit. Zo kun je adem blijven halen. Dit is een tijdelijke oplossing.

Laryngectomie bij strottenhoofdkanker

Bij een laryngectomie haalt de chirurg een deel of het hele strottenhoofd weg. Meestal is het nodig om het hele strottenhoofd weg te halen, met de stembanden, het strotklepje en het weefsel rondom het strottenhoofd. Deze operatie heet een totale laryngectomie.

Na de operatie klinkt je stem anders. Ook adem en spreek je op een andere manier.  

Tracheostoma: opening in de hals

Tijdens de operatie maakt de arts een opening in de huid van de hals. Dit heet een tracheostoma. De luchtpijp wordt verbonden aan de opening in de hals.

Daarna adem je dus niet meer door de mond of de neus, maar door de opening in de hals. Het ademen door het tracheostoma gaat vanzelf. Je hoeft er niet over na te denken.

Bij de operatie verwijdert de arts meestal ook een aantal lymfeklieren in de hals. Dit heet een halsklierdissectie. Soms is dit uit voorzorg om eventuele uitzaaiingen te voorkomen.

Zijn er bij jou uitzaaiingen in deze lymfeklieren gevonden? Dan verwijdert de arts meerdere lymfeklieren in de hals.

Door de halsklierdissectie kan de hals dunner worden. Ook kun je moeite hebben met het omhoog brengen van de schouders en armen.

Verwijdering van de schildklier

Soms moet de arts ook de schildklier of een deel ervan verwijderen. De schildklier maakt hormonen aan.

Door de operatie wordt de aanmaak van de schildklierhormonen verstoord. Hierdoor kan de schildklier minder goed werken. Meer over verminderde werking van de schildklier.

Herstel na operatie

Na de laryngectomie blijf je meestal een aantal weken in het ziekenhuis. Hoe snel je weer naar huis kunt, hangt af van verschillende factoren:

• de uitgebreidheid van de operatie
• de genezing van de wond
• je conditie
• hoe snel je zelf de stoma kunt verzorgen
• de opvang thuis

Aanvullende behandelingen op de operatie

Na de operatie krijg je misschien nog een aanvullende behandeling met bestraling. Soms krijg je bestraling in combinatie met chemotherapie. Dit heet chemoradiatie. Of een aanvullende behandeling nodig is, hangt af van de resultaten van het weefselonderzoek en het stadium van de tumor.

Opnieuw leren praten

Na de operatie leer je opnieuw praten. De eerste dagen communiceer je met pen en papier, smartphone of computer.

Opnieuw leren praten kan op verschillende manieren. Een logopedist begeleidt je hierbij. Dit heet spraakrevalidatie.

Eten en drinken na de operatie

De slokdarm staat na de operatie nog in verbinding met de mond en keel. Als de wond genezen is, kun je weer gaan eten en drinken.  

Toch kun je problemen hebben met voeding. Je kunt last hebben van een droge mond, veel slijmvorming of moeite hebben met doorslikken. Lees verder over voeding bij strottenhoofdkanker.

Complicaties van de operatie bij strottenhoofdkanker

Zoals bij elke operatie kunnen er na de laryngectomie complicaties optreden. Bijvoorbeeld een infectie, nabloedingen of een fistel (gangetje tussen het geopereerde gebied en de huid). Je krijgt antibiotica om een infectie zoveel mogelijk te voorkomen.

Emoties bij een laryngectomie

Als je te horen hebt gekregen dat het strottenhoofd verwijderd moet worden, zal dat een grote schok zijn. Het idee om op een andere manier te moeten ademen en praten kan beangstigend zijn.

De operatie volgt meestal snel na de diagnose. In een korte periode komt er veel op je af. Veel mensen die de operatie hebben gehad, vertellen later dat zij het gevoel hadden geleefd te worden.

De zorgverleners in het ziekenhuis helpen je bij deze ingrijpende veranderingen. Ze zullen je voorbereiden op de operatie en je daarna de nodige begeleiding geven.

Contact met iemand met een tracheostoma

Mensen die zelf zijn geopereerd kunnen je veel steun bieden. Het is mogelijk om in het ziekenhuis bezoek te krijgen van iemand die een laryngectomie heeft gehad. Deze bezoeken zijn meestal kort voor de operatie en in de periode erna.

De lotgenoot kan over zijn of haar eigen ervaringen vertellen. Hoe verliep de operatie? En hoe ging het revalideren? Veel mensen die de operatie krijgen, vinden het prettig om te horen en zien wat daarna nog mogelijk is.

De arts of verpleegkundige maakt een afspraak met deze patiëntvoorlichter. Je kunt ook zelf een afspraak maken via patiëntenvereniging HOOFD-HALS.