Stereotactische bestraling (radiotherapie)

Deze informatie is gecontroleerd door deskundigen.

Naar colofon
Opslaan

Bij stereotactische bestraling word je heel precies bestraald. De bestraling gaat van buitenaf door je huid heen. Je krijgt op een klein gebied veel straling. Je krijgt dit meestal 1 tot 5 keer.

Lees op deze pagina over:

Wat is stereotactische bestraling?

Bij stereotactische bestraling krijg je veel straling, heel precies op de tumor. Dat gebeurt meestal in 1 tot 8 bestralingen.

Hoe gaat stereotactische bestraling?

De straling komt uit smalle bestralingsbundels die om je heen draaien. Zo kan de arts de tumor vanaf verschillende kanten heel precies bestralen. En de plek die bestraald wordt zo klein mogelijk houden.

Het is belangrijk dat je zo stil mogelijk ligt. Soms krijg je een bestralingsmasker. Of heb je speciale hoofd- of armsteunen die zorgen dat je zo weinig mogelijk beweegt. Zo kan de bestralingslaborant je zo precies mogelijk bestralen.

Wanneer krijg je stereotactische bestraling?

Je kunt stereotactische bestraling krijgen als genezende behandeling van kleine tumoren. Of als je maar 1 of een paar uitzaaiingen hebt. Het doel is de tumor te vernietigen. Stereotactische bestraling kan alleen bij een kleine tumor of kleine uitzaaiing.

Je kunt stereotactische bestraling krijgen bij:

  • hersentumoren
  • niet-kleincellige longkanker of uitzaaiingen in de long
  • oogmelanoom
  • verschillende vormen van kanker in de buik, zoals alvleesklierkanker, nierkanker, of leverkanker (HCC)
  • uitzaaiingen in de lever
  • uitzaaiingen in een bot
  • uitzaaiingen in een lymfeklier
  • uitzaaiingen in andere organen, zoals de bijnier

Minder bestralingen nodig

Bij stereotactische bestraling kan de arts per keer veel bestraling geven. Daarom hoef je minder vaak naar het ziekenhuis te komen dan bij gewone bestraling. Meestal krijg je 1 tot 5 keer een bestraling. Hoeveel bestralingen je krijgt, hoor je van je arts. Dat hangt af van de plaats waar de tumor zit. En hoe groot de plek is die bestraald moet worden.

Stereotactische bestraling duurt wel langer dan gewone bestralingen. Dit komt doordat de bestraling heel precies gebeurt. En er meer controles voor de start van de bestraling nodig zijn. Zo weet de arts zeker dat de straling op precies de juiste plek komt.

Bijwerkingen van stereotactische bestraling

Tijdens en na de behandeling kun je last krijgen van bijwerkingen. Welke bijwerkingen dat zijn, hangt af van de plek die bestraald wordt. Lees verder over:

Colofon

Met medewerking van:

foto eva de wee

Dr. Eva de Wee

Radiotherapeut-oncoloog, Instituut Verbeeten

foto eva versteijne

Dr. Eva Versteijne

Radiotherapeut-oncoloog, Amsterdam UMC

illustratie arts man

Dr. Jules Lansu

Radiotherapeut-oncoloog, Haga Ziekenhuis

foto kristel muijs

Dr. Kristel Muijs

Radiotherapeut-oncoloog, UMCG

Linkedin

Illustratie mensen

Mensen die bestraling hebben gehad

Gemaakt door de redactie van kanker.nl

Laatste update: juni 2025