Primair vitreoretinaal lymfoom (lymfoom in het oog)
Deze informatie is gecontroleerd door deskundigen.
Naar colofonEen primair vitreoretinaal lymfoom (PVRL) is een agressieve vorm van oogkanker. Het ontstaat in het netvlies.
De tumor groeit snel en dringt vaak door in het centrale zenuwstelsel (CZS): de hersenen en het ruggenmerg. Wanneer de tumor in het centraal zenuwstelsel is doorgegroeid, heet het ook wel primair centraal zenuwstelsel lymfoom.
Het is niet bekend hoeveel mensen elk jaar in Nederland de diagnose PVRL krijgen. De ziekte is heel zeldzaam.
Symptomen bij een primair vitreoretinaal lymfoom
De symptomen van PVRL zijn:
- wazig zien
- minder scherp zien, of maar een deel van de omgeving zien
- zwevende, zwarte vlekjes zien (‘spinnetjes’ in het oog)
- rood oog
- extra gevoelig zijn voor licht
De symptomen van PVRL lijken erg op een ontsteking van het oog (uveïtis). Daarom is dit vaak de eerste diagnose. Als behandeling niet helpt, wordt meestal pas aan PVRL gedacht.
Risicofactoren van een primair vitreoretinaal lymfoom
Sommige mensen hebben een grotere kans op het krijgen van een PVRL. Dit zijn mensen met reumatische artritis of een andere auto-immuunziekte, met een langdurig verzwakte afweer of aids.
Onderzoek en diagnose
Voor de diagnose PVRL is eerst weefselonderzoek nodig. De arts moet daarvoor een biopt van het oogvocht nemen.
Een gespecialiseerde netvlieschirurg neemt dit biopt. Dit gebeurt tijdens een glasvochtoperatie (vitrectomie). Bij deze operatie haalt de netvlieschirurg met een speciaal knip/zuig machientje (de vitrectoom) oogvocht uit het oog. Dit gebeurt via 3 kleine openingen op 3-4 mm achter het hoornvlies. Het oog wordt daarna gevuld met lucht of vocht.
Behandeling van een primair vitreoretinaal lymfoom
De behandeling hangt af van het stadium van de ziekte, en van je leeftijd en conditie.
Mogelijke behandelingen bij PVRL zijn:
- Bestraling van het oog
- Chemotherapie in het oog: hierbij brengt de arts het medicijn (rituximab en/of methotrexaat) in de glasvochtruimte van het oog. Dit gebeurt met een injectie.
- Chemotherapie en/of immunotherapie voor het hele lichaam. Of voor de hersenen via een ruggenprik.
Vooruitzichten
Deze kanker is erg agressief en keert bij de meeste patiënten weer terug. De vooruitzichten zijn vaak niet goed. Bij 60-80% van de patiënten zaait de kanker uit naar de hersenen. De meeste patiënten leven nog 2 tot 3 jaar na de diagnose. Een kwart leeft langer.