Doel van bestraling (radiotherapie)

Bestraling kan een behandeling zijn om te genezen van kanker. Heb je uitgezaaide kanker en kun je niet meer beter worden? Dan kun je bestraling krijgen om klachten te voorkomen. Of om ervoor te zorgen dat je minder last hebt van je klachten. 

Lees op deze pagina over bestraling met genezing als doel:

• Bestraling in plaats van een operatie
• Bestraling voor of na een operatie

En over:

• Bestraling bij uitgezaaide kanker

Bestraling in plaats van een operatie

Soms krijg je bestraling in plaats van een operatie. Bijvoorbeeld als de kans op genezing net zo groot is. Of als het risico op complicaties of bijwerkingen kleiner is dan bij een operatie.

Je kunt ook bestraling krijgen in plaats van een operatie:

• als de ziekte te ver gegroeid is in je lichaam
• als je al een andere ziekte hebt, waardoor de risico’s van een operatie te groot zijn

Soms krijg je de bestraling tegelijk met chemotherapie. De behandeling heet dan chemoradiatie. Chemoradiatie heeft als doel kanker te genezen. Soms is het doel: het risico verkleinen op terugkeer van de tumor.

Bestraling voor of na een operatie bij kanker

Bestraling krijg je vaak voor of na een operatie.

Bestraling voor de operatie verkleint de kans dat de tumor terugkomt. Dit komt doordat de tumor door de bestraling vaak kleiner wordt. Een kleinere tumor is makkelijker helemaal weg te halen tijdens de operatie. Dat vergroot de kans op genezing.

Bestraling na de operatie maakt kankercellen kapot die er misschien nog zitten. Daardoor wordt de kans kleiner dat de tumor terugkomt.

Heel soms krijg je bestraling en chemotherapie samen na de operatie. De behandeling heet dan chemoradiatie.

Bestraling bij uitgezaaide kanker (palliatieve bestraling)

Kun je niet meer genezen van kanker? Dan krijg je soms ook bestraling. Het heet dan palliatieve bestraling. Het doel is dan om de klachten te verminderen van de tumor of uitzaaiingen.

In deze situaties kan palliatieve bestraling helpen:

• je hebt pijn door uitzaaiingen in je botten, je huid of je lymfeklieren
• je hoest bloed op
• je verliest bloed vanuit de tumor (via je vagina, urine of ontlasting)
• de tumor of uitzaaiing maakt een doorgang smaller, bijvoorbeeld je slokdarm
• je hebt pijn doordat de tumor tegen een zenuw drukt
• je hebt zenuwuitval, waardoor je bijvoorbeeld minder kracht in 1 been hebt of slechter ziet

Je krijgt bestraling op de plek waar de tumor of uitzaaiingen zitten. Vaak krijg je een korte behandeling: 1 of 2 bestralingen. Soms krijg je meer bestralingen: bijvoorbeeld 5 tot 15 bestralingen in 1 of 3 weken.

Meestal duurt het 2 tot 4 weken voordat de tumor op de bestraling reageert en je merkt dat het beter gaat. Soms worden je klachten eerst erger omdat de tumor wat kan opzwellen.

Worden je klachten na de behandeling niet minder? Ook niet na 6 weken? Neem dan contact op met de bestralingsarts.