Behandeling van uitzaaiingen in de botten

Deze informatie is gecontroleerd door deskundigen.

Naar colofon
Opslaan

Er zijn verschillende manieren om uitzaaiingen in de botten te behandelen. Het doel van de behandeling is om de uitgezaaide kankercellen in het bot te vernietigen. Of om de groei van de kankercellen te remmen.

Deze behandelingen richten zich dus op de uitgezaaide kankercellen zelf. Daarnaast zijn er behandelingen om de pijn te bestrijden en om de botten te versterken.

Het is belangrijk dat de voordelen van behandelingen opwegen tegen de nadelen. De behandelingen kunnen namelijk bijwerkingen geven. Zo is bij een operatie narcose nodig. En dus volgt een herstelperiode. Als de verwachting is dat iemand niet lang meer leeft, is het de vraag of de voordelen van de behandeling opwegen tegen deze effecten en bijwerkingen. De arts bespreekt dit met je.

Lees verder over:

Behandeling van een botuitzaaiing met bestraling

Bestraling is een behandeling van kankercellen met straling. Het doel is kankercellen te vernietigen en tegelijk gezonde cellen zoveel mogelijk te sparen. Bij botuitzaaiingen krijgt alleen de uitzaaiing in het bot straling.

De arts kan ook bestraling geven om de pijn door de botuitzaaiing te verminderen. Als de uitzaaiing in het bot nog klein is, kan bestraling deze uitgezaaide kankercellen ook doden.

Bestraling van botuitzaaiingen werkt ook goed als de soort kankercellen gevoelig zijn voor de straling. Van borstkanker, prostaatkanker en multipel myeloom (ziekte van Kahler) is bekend dat de kankercellen goed reageren op bestraling.  

Operatie van de botuitzaaiing

Bij een enkele botuitzaaiing kan de arts een operatie voorstellen. Het precieze doel van de operatie hangt af van de situatie:

  • Heb je veel pijn en kun je het lichaamsdeel niet goed bewegen? Dan kan de operatie een optie zijn om deze klachten te verminderen.
  • Als er een risico is dat het bot breekt door de uitzaaiing, kun je een operatie krijgen waarmee de arts het bot verstevigt. Zo wordt de botbreuk voorkomen.
  • Is het bot door de uitzaaiing gebroken? Dan kan een operatie helpen om de pijn tegen te gaan en de functie van het bot te verbeten. Soms zal de botbreuk niet genezen. Dit hangt af van het soort kanker.

Met de operatie gaat de kanker bijna nooit helemaal weg. Heel soms is het mogelijk te genezen van een botuitzaaiing. Met de arts kun je bespreken wat in jouw situatie de verwachtingen zijn.

Een operatie van een botuitzaaiing kan op verschillende manieren:

Uitkrab-operatie van de uitzaaiing in het bot

Bij een uitkrab-operatie ‘krabt’ de arts zoveel mogelijk kankercellen weg uit het bot. De medische naam van deze operatie is een excochleatie of curettage.

Soms kan de holte in het bot opgevuld worden. Dat hangt af van hoe groot de holte is. Het opvullen kan met speciaal botcement, met een botvervanger of met bot van een donor. Vaak is het nodig om het bot steviger te maken met een pen, of met een plaat met schroeven.

Operatie van de uitzaaiing bij een (dreigende) botbreuk

Uitzaaiingen in de botten maken het bot zwakker. Hierdoor kan het bot breken.

Als het bot gebroken is, of dreigt te gaan breken, is bijna altijd een operatie nodig. De arts zet het (bijna) gebroken bot weer aan elkaar met een pen, of met een plaat met schroeven. Als het nodig is, gebruikt de arts speciaal botcement om het bot steviger te maken.

De arts kan deze operatie combineren met een uitkrab-operatie, om ook de uitzaaiing te verwijderen. Na de operatie is soms een nabehandeling met bestraling nodig.

Zit de botbreuk dichtbij een gewricht? Dan is het soms nodig om een prothese te plaatsen (zie onder).

Uitzaaiing in het bot operatief verwijderen

Soms is de botuitzaaiing te groot voor een uitkrab-operatie. Dan kan de arts de uitzaaiing weghalen door een deel van het aangetaste bot te verwijderen.

Als tijdens de ingreep veel botweefsel is verwijderd, is een reconstructie van het bot nodig. Een reconstructie kan op verschillende manieren. De arts zal dit voor de operatie met je bespreken.

Prothese bij botuitzaaiing in gewricht

Is de uitzaaiing in het bot erg groot? Zit de uitzaaiing dichtbij een gewricht, zoals de knie, heup of schouder? Of is er een botbreuk in of in de buurt van het gewricht ontstaan door de uitzaaiing? Dan is het niet altijd mogelijk om de uitzaaiing uit het bot te halen.

De arts moet dan dat deel van het bot helemaal verwijderen en het gewricht vervangen. Je krijgt dan een prothese voor het gewricht, zoals een heup- of knieprothese. De prothese vervangt het deel van het bot dat de arts heeft verwijderd.

Na de operatie van de botuitzaaiing

Na de operatie volgt een periode van herstel. Het is belangrijk dat de wond goed geneest, zeker als je daarna nog een behandeling met chemotherapie krijgt. Hoelang de herstelperiode duurt, hangt af van verschillende zaken. Zoals het soort bot waarin de uitzaaiing zat, hoe groot de operatie is geweest en hoe de reconstructie is gegaan.

Door de operatie kunnen problemen (complicaties) ontstaan. Bijvoorbeeld: een ontsteking, een bloeding, uitval van een zenuw of trombose. Neem met de arts contact op als je opeens erge pijn krijgt, koorts hebt of last krijgt van de operatiewond.

Soms is een genezende operatie mogelijk

Is er sprake van slechts een enkele uitzaaiing in het bot? En zijn er verder geen uitzaaiingen in het lichaam? Dan kan het soms mogelijk zijn om met de operatie van de botuitzaaiing te genezen van de kanker.

Dat kan alleen als er verder geen uitzaaiingen zijn en de tumor zelf ook is verwijderd. Met de arts kun je bespreken wat in jouw situatie de vooruitzichten zijn.

Behandeling met medicijnen die door het hele lichaam werken

Daarnaast zijn er medicijnen tegen de kankercellen die in het hele lichaam werken. Zoals chemotherapie, doelgerichte therapie, hormonale therapie of immunotherapie. De medicijnen kunnen op alle plekken in het lichaam komen. En dus ook bij de uitgezaaide kankercellen in de botten.

Of je in aanmerking komt voor zo’n behandeling en met welk medicijn, zal de arts met je bespreken. Dat hangt af van een aantal dingen, zoals de soort kanker en de eigenschappen van de tumor. Niet alle medicijnen hebben altijd effect.

Hier kun je verder lezen over de behandeling van borstkanker, prostaatkanker, longkanker, nierkanker en schildklierkanker. Per kankersoort staat uitgelegd welke behandelingen met medicijnen beschikbaar zijn.

Palliatieve zorg

Als je niet meer beter wordt, kun je palliatieve zorg krijgen. Palliatieve zorg heeft als doel om je leven draaglijker en comfortabeler te maken. De zorg is gericht op het voorkomen of verlichten van lijden. Palliatieve zorg is niet gericht op genezing.

Palliatieve zorg wordt vaak verward met zorg in de laatste fase, maar palliatieve zorg is breder. Het gaat om de fase vanaf het moment dat je hoort dat je niet meer beter wordt. Dit kan weken, maanden en soms jaren duren. Het gaat hierbij niet alleen om degene die ziek is, maar ook om familie en naasten.

Colofon

Met medewerking van:

Foto Joris Ploegmakers

Dr. Joris Ploegmakers

Orthopedisch chirurg, UMCG

LinkedIn

Foto Robert van der Wal

Drs. Robert van der Wal

 Oncologisch orthopedisch chirurg, LUMC

Linkedin

illustratie-arts-man

Mike Keasberry

Physician assistant orthopedie, UMCG

illustratie-verpleegkundige-vrouw

Nanna Tiemes

Verpleegkundig specialist orthopedie, UMCG

Foto Paul Jutte

Dr. Paul Jutte

Orthopedisch chirurg, UMCG

LinkedIn

Gemaakt door de redactie van kanker.nl

Laatste update: mei 2020