Woordenboek kanker

Radioactieve stof die de arts gebruikt bij een PET-scan. Kankercellen nemen deze stof meer op dan gewone cellen. Zo kan de arts kankercellen zien op de scan.

Holte met pus of etter.

Buik.

Wordt vaak gezegd over een PET-scan. Voor de scan krijgt de patiënt radioactieve stof ingespoten. De arts ziet op de scan welke plek in het lichaam de stof opneemt. Op die plek is meer metabole activiteit. Dat kan betekenen dat er kanker zit.

Bij een MRI-scan en CT-scan kan contrastmiddel gebruikt worden. Zo zijn de weefsels beter van elkaar te onderscheiden. De kleur van een tumor is duidelijker dan de kleur van het gezonde weefsel. De kleur van het gezonde weefsel heet achtergrondaankleuring.

Kanker die ontstaat in de slijmvliezen. Of in cellen die hormonen maken.

Goedaardige tumor van de kliercellen. Het is geen kanker.

Kwaadaardige tumor. Het is een combinatie van 2 soorten kankercellen: een adenocarcinoom en een sarcoom.

Een bloedvat dat het bloed naar het hart vervoert.

Een extra behandeling, meestal na een operatie. Het doel is om kankercellen die niet te zien zijn te doden. Daardoor is de kans op terugkeer van kanker kleiner.

De organen die bij de baarmoeder horen, in dit geval eierstok en eileider

Afdeling in het ziekenhuis voor onderzoek en voorlichting over erfelijkheid van ziektes.

Een bloedvat in de longen zit verstopt door een bloedprop. Zo komt er minder bloed in de longen waardoor er minder zuurstof uit de longen kan worden opgenomen.

Een uitzaaiing van de tumor. De uitzaaiing zit niet in de buurt van de tumor maar op een andere plek in het lichaam.

Dood van weefsel of van cellen.

De arts behandelt niet, maar houdt de patiënt wel goed in de gaten. Door regelmatige controles kan de arts zien hoe de ziekte verloopt. Als de ziekte terugkomt, volgt een behandeling.

Cellen die er anders uitzien dan normale cellen. Het kan kanker zijn, maar is het niet altijd.

Schade aan weefsel. De oorzaak is een ziekte, wond of behandeling.

Vragenlijst over de oudere man.

Het haar valt uit. Bijvoorbeeld door een behandeling bij kanker.

Dit bloedvat gaat naar de bovenste delen van de dikke darm, dunne darm, alvleesklier en twaalfvingerige darm.

Ernstige, allergische reactie. Bijvoorbeeld door een wespensteek of bepaalde medicijnen.

Ernstige, allergische reactie. Bijvoorbeeld door een wespensteek of bepaalde medicijnen.

Medicijn tegen de pijn.

De patiënt vertelt de arts over de geschiedenis van de ziekte. De arts stelt vragen om meer te weten te komen over de klachten.

Een verbinding tussen 2 holle lichaamsdelen. Bijvoorbeeld 2 delen van de darm die na een operatie aan elkaar worden vastgemaakt.

Het bloed heeft te weinig rode bloedcellen. Daardoor komt er niet genoeg zuurstof in de lichaamscellen.

De tumor groeit door in een bloedvat. Invasie betekent binnendringen.

Aan de voorkant, vooraan. Artsen gebruiken het woord bijvoorbeeld voor de plek waar de tumor zit.

Medicijnen tegen misselijkheid en overgeven.

Een behandeling bij kanker. Medicijnen die de aanmaak of de werking van hormonen remmen.

Medicijnen tegen misselijkheid en overgeven.

Aan de voorkant, vooraan. Artsen gebruiken het woord bijvoorbeeld voor de plek waar de tumor zit.

Via dit bloedvat komt het bloed vanuit het hart in heel het lichaam.

Splitsing van de aorta (lichaamsslagader) in de grote slagaders die naar de benen gaan.

Top of punt van een weefsel of orgaan.

Een onduidelijk beeld. Bijvoorbeeld bij een scan of röntgenfoto. Het laat iets zien dat er in het echt niet is.

Bloedvat dat bloed vanaf het hart naar de rest van het lichaam brengt.

Slagader die bloed brengt naar de onderbuik.

Dit bloedvat gaat naar de onderste delen van de dikke darm en naar de endeldarm.

Dit bloedvat gaat naar de bovenste delen van de dikke darm, dunne darm, alvleesklier en twaalfvingerige darm.

Slagader die bloed brengt naar de endeldarm. Een aftakking van de onderste darmslagader.

Bloedvat dat bloed vanaf het hart naar de rest van het lichaam brengt.

Pijn in een gewricht.

Een arts die gespecialiseerd is in de voortplanting en de vruchtbaarheid.

Vocht in de buik, tussen de darmen in. Normaal zit hier geen vocht. Het kan ontstaan door kanker op het buikvlies.

Iets heeft geen duidelijke oorzaak of niet één duidelijke oorzaak.

Een zwak gevoel in het hele lichaam. Meestal komt dit door een ernstige ziekte.

Als links en rechts niet hetzelfde zijn. Bijvoorbeeld de linkerarm is sterker dan de rechterarm.

Iets heeft geen duidelijke oorzaak of niet één duidelijke oorzaak.

Cellen die er anders uitzien dan normale cellen. Het kan kanker zijn, maar is het niet altijd.

Een medicijn waardoor de tumor stopt met groeien. Het is een behandeling bij kanker. Artsen noemen dit doelgerichte therapie.

Oksel.

In de oksel

Een operatie waarbij de arts de baarmoeder weghaalt.

Aan de basis of op het laagste niveau.

Het beenmerg wordt onderdrukt en kan geen bloedcellen meer aanmaken. Het is een bijwerking van sommige behandelingen bij kanker.

In het behandelplan staat welke behandeling het meest geschikt is voor de patiënt.

Aan beide kanten. Bijvoorbeeld aan allebei de kanten van het lichaam, zowel links als rechts.

Fysiotherapeut voor mensen met problemen in het bekken, de lage rug, de buik en de bekkenbodem.

Spier in de onderbuik. De spier is onderdeel van de bekkenbodem.

Fysiotherapeut voor mensen met problemen in het bekken, de lage rug, de buik en de bekkenbodem.

Moeite met ademen.

Goedaardig of onschuldig. Het gaat dan om een ziekte die niet kwaadaardig is, het is geen kanker.

De behandeling van kanker met straling. Het doel is om de kankercellen doden. Bestraling is plaatselijk. Alleen de plek waar de tumor zit, wordt bestraald.

Een arts die bestraling geeft.

Schade aan het lichaam door de bestraling.

Zorg voor mensen die niet meer beter kunnen worden. Het gaat om een behandeling die de klachten vermindert. En de gevolgen van de ziekte verzacht. De ziekte zelf wordt hierdoor niet geremd.

Een medicijn waardoor de tumor stopt met groeien. Het is een behandeling bij kanker. Artsen noemen dit doelgerichte therapie.

Landelijk onderzoek om kanker zo vroeg mogelijk te ontdekken. Het gaat om borstkanker, darmkanker en baarmoederhalskanker. Per onderzoek krijgt een deel van de bevolking een uitnodiging om mee te doen.

Aan beide kanten. Bijvoorbeeld aan allebei de kanten van het lichaam, zowel links als rechts.

Onderzoek waarbij de arts een klein stukje weefsel weghaalt. Dat stukje weefsel gaat naar het laboratorium voor onderzoek.

Het stukje weefsel dat de arts weghaalt op de plek van de afwijking.

Medicijn tegen botontkalking.

Een slangetje dat via de plasbuis in de blaas komt. Door het slangetje stroomt de urine (plas) vanuit de blaas in een opvangzak.

Ontsteking van de blaas.

Leeg of schoon.

Het bloed heeft te weinig rode bloedcellen. Daardoor komt er niet genoeg zuurstof in de lichaamscellen.

Een blauwe plek.

De tumor groeit door in een bloedvat. Invasie betekent binnendringen.

Onderzoek naar de hoeveelheid kalk die in de botten zit en of iemand botontkalking heeft. Zo kan de arts zien hoe sterk de botten zijn. Het onderzoek gebeurt met een lage dosis röntgenstraling.

Het bot heeft te weinig kalk. Dan is het bot minder sterk en kan het makkelijker breken.

Onderzoek met een radioactieve stof waarbij de arts alle botten kan zien. Met het onderzoek kan de arts bijvoorbeeld uitzaaiingen opsporen.

De bovendruk van de bloeddruk. Dit is het hoogste van de getallen bij een bloeddrukmeting.

Dit bloedvat gaat naar de bovenste delen van de dikke darm, dunne darm, alvleesklier en twaalfvingerige darm.

Bestraling van binnenuit. De arts plaatst radioactief materiaal in het lichaam, dicht bij de tumor. Het radioactieve materiaal geeft straling af. Zo gaan de kankercellen dood.

Een mutatie in een gen, het BRAF-gen. Het hebben van deze afwijking bepaalt soms of een medicijn wel of niet werkt.

Het bot heeft te weinig kalk. Dan is het bot minder sterk en kan het makkelijker breken.

De arts geeft voor een PET-CT-scan een medicijn om het bruine vet minder actief te maken. Dit kan nodig zijn als iemand veel bruin vet heeft. Veel vet verstoort soms het beeld van de PET-CT-scan.

Zorg voor mensen die niet meer beter kunnen worden. Het gaat om een behandeling die de klachten vermindert. En de gevolgen van de ziekte verzacht. De ziekte zelf wordt hierdoor niet geremd.

Buik.

Vocht in de buik, tussen de darmen in. Normaal zit hier geen vocht. Het kan ontstaan door kanker op het buikvlies.

Heel erge vermagering. Meestal komt dat door een ernstige ziekte, zoals kanker.

Calcium in combinatie met vitamine D. Medicijn als iemand osteoporose (te weinig kalk in de botten) heeft.

Het eerste deel van de dikke darm. Het ligt rechtsonder in de buik.

Calcium in combinatie met vitamine D. Medicijn als iemand osteoporose (te weinig kalk in de botten) heeft.

Calcium in combinatie met vitamine D. Medicijn als iemand osteoporose (te weinig kalk in de botten) heeft.

Calcium in combinatie met vitamine D. Medicijn als iemand osteoporose (te weinig kalk in de botten) heeft.

Een tumormarker of tumormerkstof. Bij sommige kankers zit er meer van deze stof in het bloed dan normaal.

Een tumormarker of tumormerkstof. Bij sommige kankers zit er meer van deze stof in het bloed dan normaal.

Een groepje kwaadaardige cellen dat nog geen kanker is, maar dat wel kan worden. Als de cellen doorgroeien in omliggend weefsel is het kanker.

Ziekte waarbij de lichaamscellen blijven delen en groeien. Zo ontstaat een kwaadaardige tumor. Kankercellen kunnen uitzaaien naar andere delen van het lichaam.

Een medicijn of behandeling is cardiotoxisch als er kans is dat het hart er schade door oploopt.

Vast aanspreekpunt voor de patiënt in het ziekenhuis.

Aan de onderkant. Artsen gebruiken het woord bijvoorbeeld over de plek waar de tumor zit.

Een tumormarker of tumormerkstof. Bij sommige kankers zit er meer van deze stof in het bloed dan normaal.

Een apparaat dat het bloed van de patiënt opvangt tijdens een operatie. Het apparaat maakt het bloed schoon en geeft het daarna weer terug aan de patiënt.

Onderzoek naar losse cellen onder de microscoop.

Een getal of percentage dat iets zegt over hoe snel de (kanker)cellen delen. Proliferatie betekent groei. Hoe hoger het getal, hoe sneller de kanker groeit.

Een behandeling met medicijnen die kankercellen doden of de groei van de tumor remmen. De medicijnen komen in het bloed via een infuus, tabletten of een spuit.

Een combinatie van chemotherapie en immunotherapie. Zo worden de kankercellen op verschillende manieren aangepakt. Het doel is om te genezen of het leven te verlengen.

Een behandeling waarbij tegelijkertijd bestraling en chemotherapie wordt gegeven. Door de chemotherapie werkt de bestraling beter.

Een behandeling met medicijnen die kankercellen doden of de groei van de tumor remmen. De medicijnen komen in het bloed via een infuus, tabletten of een spuit.

Een vrouw komt in de overgang door de behandeling met chemotherapie.

Een arts die gespecialiseerd is in operaties bij kanker.

De afstand tussen de tumor en de rand van het verwijderde weefsel. Resectiemarge zegt iets over hoe goed de arts de tumor heeft kunnen verwijderen. De arts wil altijd een grote resectiemarge.

Chromosomen zitten in elke cel van het lichaam. Ze bestaan uit het erfelijk materiaal: het DNA. Iedere cel heeft 46 chromosomen, de ene helft komt van de moeder, de andere helft van de vader.

Ontsteking van de darm. De ontsteking is chronisch en kan jaren duren. De meest voorkomende ontstekingen zijn de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa.

Als de arts de tumor verwijdert, zit er ook gezond weefsel aan. De resectiemarge is de kortste afstand tussen de tumor en het gezonde weefsel. Circumferentie is een ander woord voor omtrek.

Een groepje kwaadaardige cellen dat nog geen kanker is, maar dat wel kan worden. Als de cellen doorgroeien in omliggend weefsel is het kanker.

Een klemmetje. De chirurg kan het klemmetje plaatsen op de plek waar eerst de tumor zat. Zo weet de radiotherapeut precies waar de bestraling moet komen.

Een ontsteking van de dikke darm.

Ontsteking van de dikke darm. De ontsteking kan jaren duren, het is een ziekte van de dikke darm en geen infectie. Vaak zijn er periodes met klachten en periodes zonder klachten.

Een bijkomende ziekte, bijvoorbeeld als iemand kanker heeft, maar ook hoge bloeddruk of suikerziekte.

De ziekte is na de behandeling niet meer te zien, bijvoobeeld op een scan.

De ziekte is na de behandeling niet meer te zien, bijvoobeeld op een scan.

Een ongewenste klacht die ontstaat door de behandeling.

Onderzoek waarmee organen en weefsels heel precies te zien zijn. Het onderzoek maakt gebruik van röntgenstraling en een computer.

Ontsteking van het oog.

Verstopping van de darmen die lang duurt. De ontlasting is vaak hard en poepen is moeilijk.

Aan de andere, tegengestelde, kant.

Bij een foto of een scan gebruikt de arts soms contrastmiddel. Zo zijn de weefsels beter van elkaar te onderscheiden. Bij contrastuitsparing ziet de arts een plekje zonder contrast. Het betekent meestal dat er op die plek een afwijking zit.

Aan de bovenkant. Artsen gebruiken het woord bijvoorbeeld over de plek waar de tumor zit.

Onderzoek waarmee organen en weefsels heel precies te zien zijn. Het onderzoek maakt gebruik van röntgenstraling en een computer.

TNM zegt iets over het stadium en de ernst van de kanker. T gaat over de grootte van de tumor, N gaat over uitzaaiingen in de lymfeklieren, M gaat over uitzaaiingen op een andere plek in het lichaam. De c betekent 'klinisch'. Dat houdt in dat de arts dit stadium bepaalt na verschillende soorten onderzoek. Als de arts na het weefselonderzoek het stadium opnieuw bepaalt, heet dat stadium pTNM.

Een behandeling met medicijnen die kankercellen doden of de groei van de tumor remmen. De medicijnen komen in het bloed via een infuus, tabletten of een spuit.

Het doel van de behandeling is dat je geneest.

Een blaasje waar meestal vocht in zit. Vaak is een cyste goedaardig.

Ontsteking van de blaas.

Onderzoek naar losse cellen onder de microscoop.

Onderzoek naar losse cellen onder de microscoop.

Een operatie waarbij de arts zoveel mogelijk tumorweefsel weghaalt.

De darm is te smal geworden of zit dicht. Dan kan het eten niet verder door de darm.

De darm is te smal geworden of zit dicht. Dan kan het eten niet verder door de darm.

Een lijstje van mogelijke diagnoses, aan de hand van enkele onderzoeken. De arts doet hierna nog meer onderzoek om een definitieve diagnose te stellen.

Een operatie waarbij de arts zoveel mogelijk tumorweefsel weghaalt.

Poepen.

Te weinig vocht in het lichaam.

Bij een mutatie zit er een fout in het DNA, het erfelijk materiaal. Maar soms ontstaat zo’n fout spontaan bij het ongeboren kind. Dan is de erfelijke aanleg nieuw en krijgt iemand het dus niet van de ouders.

Ontsteking van de huid.

Het erfelijk materiaal. DNA zit in iedere cel van het lichaam.

De huid schilfert af. Dan vervelt de huid.

De onderdruk van de bloeddruk. Dit is het laagste van de getallen bij een bloeddrukmeting.

Een lijstje van mogelijke diagnoses, aan de hand van enkele onderzoeken. De arts doet hierna nog meer onderzoek om een definitieve diagnose te stellen.

Kankercellen en gezonde cellen kunnen op elkaar lijken, of juist niet. Als de kankercellen helemaal niet meer op gezonde cellen lijken, is de differentiatiegraad hoog. Dan groeit de tumor sneller en is er meer kans op uitzaaiingen.

Een lijstje van mogelijke diagnoses, aan de hand van enkele onderzoeken. De arts doet hierna nog meer onderzoek om een definitieve diagnose te stellen.

Bepaalde techniek bij MRI-onderzoek.

Verspreid. Zonder een duidelijke grens.

Een ontsteking van de dikke darm.

Aan het uiteinde.

Het erfelijk materiaal. DNA zit in iedere cel van het lichaam.

De plek in het lichaam waar de behandeling op gericht is. Bijvoorbeeld waar de bestraling moet komen.

Een behandeling tegen kanker. De medicijnen remmen de signalen die de cellen nodig hebben om te kunnen groeien. Dan stopt de groei van de tumor.

Als er bloedvaten ontstaan op een plek in het lichaam. Zo krijgt die plek bloed. Bijvoorbeeld een tumor.

Bepaalde techniek bij MRI-onderzoek.

Het eten en/of drinken kan niet goed worden doorgeslikt.

De spijsvertering gaat niet goed. Bijvoorbeeld door maagproblemen.

Cellen die er niet uitzien als normale cellen. Het kan een voorstadium van kanker zijn.

Moeite met ademen.

Een onderzoek met geluidsgolven. Deze golven zijn niet te horen. De weerkaatsing (echo) van de golven maakt organen en weefsels zichtbaar op een beeldscherm. Zo kan de arts de organen in het lichaam beoordelen.

De radioloog gebruikt deze term bij een echografie. Het gaat om het aantal geluidsgolven die terugkaatsen bij de echo. Echogeniciteit geeft aan of er iets mis is met een orgaan of weefsel.

Een onderzoek met geluidsgolven. Deze golven zijn niet te horen. De weerkaatsing (echo) van de golven maakt organen en weefsels zichtbaar op een beeldscherm. Zo kan de arts de organen in het lichaam beoordelen.

De ejectiefractie geeft aan hoe goed je hart knijpt.

De ejectiefractie geeft aan hoe goed je hart knijpt.

Uit voorzorg bestralen. Het doel is voorkomen dat er een tumor ontstaat. Of dat de tumor terugkomt.

Een mineraal in het lichaam. Zoals natrium, kalium of calcium.

Behandeling die zorgt dat een ouder een erfelijke ziekte niet doorgeeft aan het kind.

De tumor groeit in een bloedvat.

Ontsteking van de endeldarm, het laatste stukje van de dikke darm.

Een behandeling bij kanker. Medicijnen die de aanmaak of de werking van hormonen remmen.

Een hol buisje dat kan helpen bij een verstopping. Het buisje zorgt ervoor dat er een opening blijft.

Onderzoek om in het lichaam te kijken. De arts gebruikt een dunne buis of slang die via de mond, plasbuis of anus in het lichaam komt. In de slang zit een camera en een lampje.

Een programma dat ervoor zorgt dat de patiënt na de operatie beter en sneller herstelt.

Kunstvoeding die via een slangetje in de maag komt. Zo krijgt iemand die onvoldoende of niet gevarieerd genoeg eet toch genoeg voedingsstoffen binnen.

Soms blijven er na een operatie of andere behandeling kankercellen achter. Hieruit kan een nieuwe uitzaaiing groeien.

Pijnstilling via een prik of infuus in de rug. Zo verdooft de arts een deel van het lichaam.

Een programma dat ervoor zorgt dat de patiënt na de operatie beter en sneller herstelt.

De huid wordt rood. Dit duurt meestal maar kort.

Hoe goed de kankercellen reageren op de behandeling vóór de operatie. De patholoog onderzoekt hiervoor het weefsel dat de arts tijdens de operatie verwijdert. Respons betekent reactie.

Rode uitslag op de huid. Rode vlekken of bultjes die kunnen jeuken.

De arts verwijdert weefsel met een operatie.

Operatie waarbij de arts organen en klieren verwijdert uit het onderste deel van de buik. Bijvoorbeeld de endeldarm, blaas, baarmoeder.

Methode voor onderzoek naar erfelijkheid.

De arts behandelt niet, maar houdt de patiënt wel goed in de gaten. Door regelmatige controles kan de arts zien hoe de ziekte verloopt. Als de ziekte terugkomt, volgt een behandeling.

De uitzaaiing in de lymfeklier groeit door de wand van de lymfeklier heen.

De uitzaaiing in de lymfeklier groeit door de wand van de lymfeklier heen.

De tumor groeit in een bloedvat.

De uitzaaiing in de lymfeklier groeit door de wand van de lymfeklier heen.

Verhaal van patiënt over de ziektegeschiedenis van de familie. Bijvoorbeeld of er kanker in de familie voorkomt.

Vlies dat om of tussen spieren zit. Het vlies is gemaakt van bindweefsel.

Vlies dat om of tussen spieren zit. Het vlies is gemaakt van bindweefsel.

Radioactieve stof die de arts gebruikt bij een PET-scan. Kankercellen nemen deze stof meer op dan gewone cellen. Zo kan de arts kankercellen zien op de scan.

Bij een PET-scan gebruikt de arts een contrastvloeistof, zoals FDG. Als een tumor deze vloeistof opneemt, is de tumor te zien op de scan. De arts noemt zo’n tumor FDG-avide. Avide betekent letterlijk gulzig of hongerig.

De combinatie van koorts en een laag aantal witte bloedcellen.

Een arts die gespecialiseerd is in de voortplanting en de vruchtbaarheid.

Als het weefsel in het lichaam verandert in bindweefsel. Zoals een litteken na een operatie.

Een nieuwe verbinding of gangetje in het lichaam, na een ontsteking.

Radioactieve stof die de arts gebruikt bij een PET-scan. Kankercellen nemen deze stof meer op dan gewone cellen. Zo kan de arts kankercellen zien op de scan.

Hormoon dat zorgt voor de groei van eicellen. En voor de aanmaak van de geslachtshormonen (oestrogeen). Bij mannen helpt het hormoon om zaadcellen te maken.

Controle-onderzoek door de arts na een behandeling. Om te kijken of de ziekte wegblijft en of de patiënt klachten heeft.

Fotonen zijn energiebundels. Het gaat dan om licht of magnetische straling. Als iemand bestraling krijgt, is dat bijna altijd met fotonen.

Sessie met bestraling. Iedere keer dat iemand bestraling krijgt, heet een fractie.

Hormoon dat zorgt voor de groei van eicellen. En voor de aanmaak van de geslachtshormonen (oestrogeen). Bij mannen helpt het hormoon om zaadcellen te maken.

Bij een biopsie haalt de arts een klein stukje weefsel weg. Dat stukje weefsel gaat naar het laboratorium voor onderzoek. Bij een fusie-biopsie kijkt de arts op een eerder gemaakte MRI-scan om te zien waar hij of zij precies moet prikken. Tijdens de biopsie wordt een echo gemaakt.

Medicijn dat zorgt dat er meer witte bloedcellen gemaakt worden. Witte bloedcellen zijn nodig voor de afweer.

Getal dat iets zegt over hoe fit een oudere patiënt is. De arts of verpleegkundige stelt de patiënt dan 8 vragen.

Contrastmiddel dat gebruikt kan worden bij een MRI-scan.

Klachten van de maag en darmen.

De maag leegt langzamer dan normaal. Dat komt omdat de spieren in de maagwand niet goed werken.

Voor een deel. Bijvoorbeeld een deel van een orgaan of een tumor.

Als er kankercellen zitten op een andere plek in het lichaam. Niet waar de kanker begon.

Een gen is een stukje erfelijk materiaal, een stukje DNA. Elk gen zegt iets over een eigenschap of over hoe het lichaam werkt.

Een verandering in een gen.

Een gen is een stukje erfelijk materiaal. In alle cellen van het lichaam zitten dezelfde genen. Maar niet alle genen zijn actief in alle cellen. Als een gen actief is, heet dat expressie.

Het doel van de behandeling is dat je geneest.

Een fout in het DNA, het erfelijk materiaal. Dan is de kans op ziekte soms groter.

Pijn in een gewricht.

De patiënt beslist samen met de zorgverlener welke behandeling het beste past.

Een zwelling. Zo'n zwelling kan van alles zijn, goedaardig of kwaadaardig. Een kwaadaardige tumor is kanker.

Klein groepje met kankercellen. Het gaat om een hele kleine uitzaaiing in de lymfeklieren. Een extra behandeling is meestal niet nodig.

Goedaardig of onschuldig. Het gaat dan om een ziekte die niet kwaadaardig is, het is geen kanker.

De graad geeft aan hoe sterk de kankercellen verschillen van gezonde cellen. Bij graad 1 lijken de kankercellen op gezonde cellen. Ze groeien langzaam en zijn niet agressief. Graad is een afkorting van differentiatiegraad.

De graad geeft aan hoe sterk de kankercellen verschillen van gezonde cellen. Bij graad 1 lijken de kankercellen op gezonde cellen. Ze groeien langzaam en zijn niet agressief. Graad is een afkorting van differentiatiegraad.

De graad geeft aan hoe sterk de kankercellen verschillen van gezonde cellen. Bij graad 2 lijken de kankercellen minder op gezonde cellen. Ze groeien sneller.

De graad geeft aan hoe sterk de kankercellen verschillen van gezonde cellen. Bij graad 3 groeien de kankercellen snel. Ze lijken helemaal niet meer op gezonde cellen.

Kankercellen en gezonde cellen kunnen op elkaar lijken, of juist niet. Als de kankercellen helemaal niet meer op gezonde cellen lijken, is de differentiatiegraad hoog. Dan groeit de tumor sneller en is er meer kans op uitzaaiingen.

Een korrelig bultje. Het ontstaat na een ontsteking en bestaat uit witte bloedcellen en huidcellen.

Een maat voor de hoeveelheid straling tijdens de bestraling. Hoe hoger het aantal Gray, hoe meer straling.

Een maat voor de hoeveelheid straling tijdens de bestraling. Hoe hoger het aantal Gray, hoe meer straling.

Een goedaardige tumor. Het is geen kanker.

Ontsteking van voetzolen en/of handpalmen na chemotherapie. De handen en voeten zijn dik en pijnlijk en soms zitten er blaren op.

Het bot onderaan de wervelkolom: het heiligbeen. Het is een vergroeiing van een aantal wervels, die samen een bot vormen.

Uitzaaiing van kanker via de bloedvaten. Zo komt de kanker in andere organen van het lichaam terecht. Hematogeen betekent: via het bloed.

Een blauwe plek.

Spontane bloedingen omdat er te weinig bloedplaatjes zijn.

Een breuk in de buikwand. Na een operatie heeft de buikwand een litteken. Als het litteken stuk gaat, wordt de buikwand zwakker. Door de zwakke plek kan buikinhoud uitpuilen, als een bult.

Als de artsen opnieuw bepalen in welk stadium de ziekte is.

Opening in het longvlies. Hier gaan de luchtwegen en de bloedvaten doorheen. Voor beide longen is er zo'n opening.

Een behandeling waarbij de arts de buikholte spoelt met verwarmde chemotherapie.

Een behandeling waarbij de arts de buikholte spoelt met verwarmde chemotherapie.

Onderzoek van weefsel onder de microscoop.

Kankercellen en gezonde cellen kunnen op elkaar lijken, of juist niet. Als de kankercellen helemaal niet meer op gezonde cellen lijken, is de differentiatiegraad hoog. Dan groeit de tumor sneller en is er meer kans op uitzaaiingen.

Onderzoek van weefsel onder de microscoop.

De bloeddruk is (te) hoog.

De graad geeft aan hoe sterk de kankercellen verschillen van gezonde cellen. Bij graad 3 groeien de kankercellen snel. Ze lijken helemaal niet meer op gezonde cellen.

Een behandeling bij kanker. Medicijnen die de aanmaak of de werking van hormonen remmen.

Een behandeling bij kanker. Medicijnen die de aanmaak of de werking van hormonen remmen.

Bij een behandeling met hormoontherapie kunnen de medicijnen na een tijdje niet meer goed werken. Dan is de kanker resistent geworden voor het medicijn.

Een behandeling bij kanker. Medicijnen die de aanmaak of de werking van hormonen remmen.

Weefsel dat heel dicht op elkaar zit, met weinig ruimte ertussen. Dat kan de arts zien op een röntgenfoto of CT-scan. Het kan wijzen op een tumor.

Te veel pigment in de huid. De huid ziet er donkerder uit dan normaal.

De bloeddruk is (te) hoog.

Een behandeling waarbij de arts de buikholte spoelt met verwarmde chemotherapie.

Behandeling met warmte. Door de warmte werkt de bestraling of chemotherapie beter.

De spanning in de spieren is (te) hoog.

Er zitten veel bloedvaten, bijvoorbeeld in de buurt van de tumor.

Weefsel dat niet zo dicht op elkaar zit, met veel ruimte ertussen. Dat kan de arts zien op een röntgenfoto of CT-scan.

De patiënt krijgt minder vaak bestraling. De hoeveelheid bestraling per keer is dan iets hoger.

De bloeddruk is (te) laag.

Er zitten weinig bloedvaten, bijvoorbeeld in de buurt van de tumor

Een operatie waarbij de arts de baarmoeder weghaalt.

Klein groepje met kankercellen. Het gaat om een hele kleine uitzaaiing in de lymfeklieren. Een extra behandeling is meestal niet nodig.

Ontsteking van de darm. De ontsteking is chronisch en kan jaren duren. De meest voorkomende ontstekingen zijn de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa.

De darm is te smal geworden of zit dicht. Dan kan het eten niet verder door de darm.

Onderzoek om te zien of er bepaalde eiwitten zitten in of op de tumorcellen. De arts bekijkt het weefsel onder de microscoop.

Een behandeling met medicijnen. Het immuunsysteem krijgt dan een extra zetje en valt de kankercellen aan.

Een behandeling met medicijnen. Het immuunsysteem krijgt dan een extra zetje en valt de kankercellen aan.

Plas of poep niet kunnen ophouden.

De spijsvertering gaat niet goed. Bijvoorbeeld door maagproblemen.

Een behandeling vóór de hoofdbehandeling. Meestal gaat het om een behandeling voorafgaand aan de operatie. Bij kanker is het doel vaak om de tumor kleiner te maken en om heel kleine onzichtbare uitzaaiingen te doden.

Harder worden van weefsel. Bijvoorbeeld door een infectie of een tumor.

ontsteking

Ontsteking van de darm. De ontsteking is chronisch en kan jaren duren. De meest voorkomende ontstekingen zijn de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa.

Kunstvoeding via een infuus in een bloedvat. De voeding komt direct in het bloed.

Als iets diep in het lichaam doordringt. Invasief kan betekenen dat kanker binnendringt in andere weefsels.

In of bij de lies.

Een operatie is niet mogelijk. Bijvoorbeeld omdat de gezondheid te slecht is.

Een bot breekt omdat het te zwak is. Meestal door botontkalking. Fractuur betekent breuk.

De binnenste sluitspier van de anus (het poepgat).

Een arts die gespecialiseerd is in onderzoeken naar kanker. En in de behandeling van kanker met medicijnen. Deze arts geeft medicijnen: chemotherapie, anti-hormonale therapie, doelgerichte therapie en immunotherapie.

Een interventieradioloog geeft een behandeling via kleine prikgaatjes in de huid. Het is een manier om de tumor te behandelen. Tijdens de behandeling gebruikt de arts beelden, zoals een scan of echo. Zo ziet de arts precies waar hij of zij moet prikken.

Holte met pus of etter in de buik.

Eenmalige bestraling tijdens de operatie. De bestraling is direct op de plek waar de kanker zat.

In de spier.

Een getal of percentage dat iets zegt over hoe goed de afweercellen de kankercellen aanvallen. Bij een hoog getal zitten er veel afweercellen in de buurt van de kankercellen. Respons betekent reactie.

Tijdens de scan krijgt de patiënt contrastvloeistof. Dat gebeurt via een bloedvat.

Medicijnen of vocht komen via een bloedvat in het lichaam.

In de blaas.

Invasiediepte zegt iets over hoe diep de tumor in het weefsel groeit.

Als iets diep in het lichaam doordringt. Invasief kan betekenen dat kanker binnendringt in andere weefsels.

Bestraling van binnenuit. De arts plaatst radioactief materiaal in het lichaam, dicht bij de tumor. Het radioactieve materiaal geeft straling af. Zo gaan de kankercellen dood.

Bestraling van binnenuit. De arts plaatst radioactief materiaal in het lichaam, dicht bij de tumor. Het radioactieve materiaal geeft straling af. Zo gaan de kankercellen dood.

Eenmalige bestraling tijdens de operatie. De bestraling is direct op de plek waar de kanker zat.

R2 zegt iets over hoe goed de arts de tumor heeft kunnen verwijderen. Bij R2 ziet de arts met het blote oog kankercellen in de randen van het verwijderde weefsel. Dan is de tumor niet helemaal verwijderd.

Een deel van het lichaam krijgt niet genoeg bloed. Bijvoorbeeld een orgaan. Daardoor kan het afsterven.

Vast aanspreekpunt voor de patiënt in het ziekenhuis.

Het haar valt uit. Bijvoorbeeld door een behandeling bij kanker.

Ziekte waarbij de lichaamscellen blijven delen en groeien. Zo ontstaat een kwaadaardige tumor. Kankercellen kunnen uitzaaien naar andere delen van het lichaam.

De uitzaaiing in de lymfeklier groeit door de wand van de lymfeklier heen.

Getal dat iets zegt over hoe goed iemand voor zichzelf kan zorgen.

Getal dat iets zegt over hoe goed iemand voor zichzelf kan zorgen.

Chromosomen zitten in elke cel van het lichaam. Ze bestaan uit het erfelijk materiaal: het DNA. Iedere cel heeft 46 chromosomen, de ene helft komt van de moeder, de andere helft van de vader.

Een getal of percentage dat iets zegt over hoe snel de (kanker)cellen delen. Proliferatie betekent groei. Hoe hoger het getal, hoe sneller de kanker groeit.

Onderzoek om in het lichaam te kijken. De arts gebruikt een dunne buis of slang die via de mond, plasbuis of anus in het lichaam komt. In de slang zit een camera en een lampje.

De long is ingeklapt en er kan geen lucht meer in. Dan is ademen moeilijk en pijnlijk.

Kanker die ontstaat in de slijmvliezen. Of in cellen die hormonen maken.

Gebied in het lichaam waar veel lymfeklieren bij elkaar liggen. Bijvoorbeeld in de oksels, in de hals, bij het borstbeen, laag in de buik of bij de bovenbenen.

Doorsnijden.

Een arts die gespecialiseerd is in erfelijke ziektes.

Een arts die weefsel en cellen onderzoekt, meestal onder de microscoop. Zo kan de arts bepalen om welke ziekte het gaat.

Een zwelling. Zo'n zwelling kan van alles zijn, goedaardig of kwaadaardig. Een kwaadaardige tumor is kanker.

De combinatie van koorts en een laag aantal witte bloedcellen.

Moeite met ademen.

Getal dat iets zegt over hoe goed iemand voor zichzelf kan zorgen.

Een zwak gevoel in het hele lichaam. Meestal komt dit door een ernstige ziekte.

Een afwijking in het KRAS-gen. Het hebben van deze afwijking bepaalt soms of een medicijn wel of niet werkt.

Een tumor in de eierstokken. Het is meestal een uitzaaiing van kanker in het spijsverteringskanaal.

Ziekte waarbij de lichaamscellen blijven delen en groeien. Zo ontstaat een kwaadaardige tumor. Kankercellen kunnen uitzaaien naar andere delen van het lichaam.

De vier delen van een orgaan, als je een orgaan in vier delen zou verdelen. Met het kwadrant zegt de arts in welk deel van het orgaan de tumor zit.

De graad geeft aan hoe sterk de kankercellen verschillen van gezonde cellen. Bij graad 1 lijken de kankercellen op gezonde cellen. Ze groeien langzaam en zijn niet agressief. Graad is een afkorting van differentiatiegraad.

Schade aan weefsel. De oorzaak is een ziekte, wond of behandeling.

De bloeddruk is (te) laag.

De patholoog snijdt de tumor in dunne plakjes voor onderzoek onder de microscoop. Een lamel is een smal, dun plaatje of plakje.

Een operatie met een speciale kijkbuis. De arts brengt de kijkbuis naar binnen via kleine sneetjes in de huid. Met een camera kan de arts in de buik kijken en opereren.

Operatie van de buik. De arts maakt de buik open met een grote snee.

Aan de buitenkant of zijkant.

Lymfeklieren die aan de buitenkant of zijkant liggen.

Een medicijn waardoor de ontlasting zachter wordt. Bijvoorbeeld bij verstopping. Zo kan iemand makkelijker poepen.

Een medicijn waardoor de ontlasting zachter wordt. Bijvoorbeeld bij verstopping. Zo kan iemand makkelijker poepen.

In de lengte.

Spier in de onderbuik. De spier is onderdeel van de bekkenbodem.

Blaasjes met vocht in de lever.

Goedaardige tumor van bloedvaten in de lever. Het is geen kanker.

De lever is beschadigd. De cellen in de lever zien er anders uit dan normaal.

Een operatie waarbij de arts uitzaaiingen in de lever verwijdert.

Via dit bloedvat komt het bloed vanuit het hart in heel het lichaam.

Band van bindweefsel dat om een gewricht zit.

Een bultje dat ontstaat als vetweefsel afsterft. Bijvoorbeeld na een operatie. Het kan geen kwaad en doet meestal geen pijn.

Een breuk in de buikwand. Na een operatie heeft de buikwand een litteken. Als het litteken stuk gaat, wordt de buikwand zwakker. Door de zwakke plek kan buikinhoud uitpuilen, als een bult.

Op de plek van de tumor of om de tumor heen.

De tumor is verwijderd, maar komt later weer terug op dezelfde plek.

Plaatselijk. Bijvoorbeeld op de plek van de tumor of van een orgaan.

De tumor is verwijderd, maar komt later weer terug op dezelfde plek.

De tumor groeit, soms ook in organen die dicht bij de tumor liggen.

Een bloedvat in de longen zit verstopt door een bloedprop. Zo komt er minder bloed in de longen waardoor er minder zuurstof uit de longen kan worden opgenomen.

Een röntgenfoto van de longen.

Opening in het longvlies. Hier gaan de luchtwegen en de bloedvaten doorheen. Voor beide longen is er zo'n opening.

In de lengte.

Knobbeltjes in de longen. Soms is het kanker, maar het kan ook goedaardig zijn.

Knobbeltjes in de longen. Het kunnen uitzaaiing zijn van kanker, maar dat hoeft niet. Het kunnen bijvoorbeeld ook littekens zijn van een eerdere ontsteking.

Ontsteking van of in de longen.

Het vlies dat om de longen heen zit.

De lymfeklieren zijn opgezet en groter dan normaal.

De tumor groeit door in een bloedvat of een lymfevat. Invasie betekent binnendringen.

Een uitzaaiing in een lymfeklier.

De tumor groeit door in een lymfevat. Invasie betekent binnendringen.

Er zitten een paar kankercellen in een lymfeklier.

Een getal of percentage dat iets zegt over hoe goed de afweercellen de kankercellen aanvallen. Bij een hoog getal zitten er veel afweercellen in de buurt van de kankercellen. Respons betekent reactie.

Het vocht in de lymfevaten kan niet meer wegstromen. Zo ontstaat een zwelling of bult. Bijvoorbeeld in een arm of been.

Lymfogeen betekent dat iets via de lymfevaten gaat. Bijvoorbeeld als kanker via de lymfevaten uitzaait.

Er zitten kankercellen in het bloed of in de lymfe.

Een uitzaaiing in de botten waarbij het bot afbreekt. Het bot wordt dan zwak.

Klachten van de maag en darmen.

Een grote uitzaaiing, groter dan 2 millimeter. De arts kan de uitzaaiing met het blote oog zien.

Groot genoeg om met het blote oog te kunnen zien.

Ziekte waarbij de lichaamscellen blijven delen en groeien. Zo ontstaat een kwaadaardige tumor. Kankercellen kunnen uitzaaien naar andere delen van het lichaam.

Ziekte waarbij de lichaamscellen blijven delen en groeien. Zo ontstaat een kwaadaardige tumor. Kankercellen kunnen uitzaaien naar andere delen van het lichaam.

Hoe goed de kankercellen reageren op de behandeling vóór de operatie. De patholoog onderzoekt hiervoor het weefsel dat de arts tijdens de operatie verwijdert. Respons betekent reactie.

De graad geeft aan hoe sterk de kankercellen verschillen van gezonde cellen. Bij graad 2 lijken de kankercellen minder op gezonde cellen. Ze groeien sneller.

Overleg tussen verschillende artsen, verpleegkundigen en andere zorgverleners die veel weten over een bepaalde ziekte. Zij kijken samen wat de beste behandeling is voor iemand.

Dichtbij het midden. Bijvoorbeeld het midden van een orgaan.

De ruimte achter het borstbeen, tussen de beide longen. In deze ruimte liggen onder andere het hart, de luchtpijp, de slokdarm, de aorta.

Een arts die gespecialiseerd is in onderzoeken naar kanker. En in de behandeling van kanker met medicijnen. Deze arts geeft medicijnen: chemotherapie, anti-hormonale therapie, doelgerichte therapie en immunotherapie.

Een behandeling met bestraling, op de tumor of op de plek waar de tumor eerst zat. Meer velden betekent dat de bestraling van verschillende kanten komt.

Wordt vaak gezegd over een PET-scan. Voor de scan krijgt de patiënt radioactieve stof ingespoten. De arts ziet op de scan welke plek in het lichaam de stof opneemt. Op die plek is meer metabole activiteit. Dat kan betekenen dat er kanker zit.

Combinatie van problemen met de stofwisseling: overgewicht, hoge bloeddruk, te hoog cholesterol en te veel vet in het bloed.

Een uitzaaiing die de arts pas later ontdekt, na de diagnose.

Als er kankercellen zitten op een andere plek in het lichaam. Niet waar de kanker begon.

Een operatie waarbij de arts de uitzaaiingen verwijdert.

Een getal of percentage dat iets zegt over hoe snel de (kanker)cellen delen. Proliferatie betekent groei. Hoe hoger het getal, hoe sneller de kanker groeit.

Techniek waarbij de patholoog de cellen van elkaar losmaakt. Voor onderzoek onder de microscoop.

Kleine uitzaaiing van kanker. De uitzaaiing is alleen te zien onder de microscoop.

Een apparaat dat dingen vergroot. Zo worden kleine dingen zichtbaar. Bijvoorbeeld de cellen in het lichaam.

Plassen.

Een onderzoek of behandeling waar de patiënt zo min mogelijk last van heeft. En waarbij er zo min mogelijk gezond weefsel wordt beschadigt.

Mismatch repair eiwitten zijn nodig om fouten in het DNA te herstellen. Als de eiwitten niet goed werken, is de kans op sommige kankersoorten groter.

De arts onderzoekt het DNA van de cellen of het weefsel dat is weggehaald. Zo kan de arts afwijkingen opsporen.

Ontsteking van het slijmvlies in de mond.

Ontsteking van de darm. Meestal het laatste deel van de dunne darm of de dikke darm. De ziekte is chronisch. Vaak zijn er periodes met klachten en periodes zonder klachten.

De vorm of bouw van iets. Bijvoorbeeld van een orgaan.

Onderzoek om foto's te maken van de binnenkant van het lichaam. Op de foto's ziet de arts de organen en weefsels heel precies. En tumoren en uitzaaiingen als die er zijn. De arts bekijkt de foto's op een beeldscherm. Het scan-apparaat bestaat uit een tunnel en werkt met magneten.

Soort kanker waarbij de kankercellen veel slijm aanmaken.

Een dunne laag cellen die slijm aanmaken.

Slijm aan de binnenkant van sommige organen en holtes. Als een beschermende laag. Mucus wordt gemaakt in de slijmvliezen.

Overleg tussen verschillende artsen, verpleegkundigen en andere zorgverleners die veel weten over een bepaalde ziekte. Zij kijken samen wat de beste behandeling is voor iemand.

Op meer plekken. Bijvoorbeeld de kanker zit op meer dan 1 plek. Multi betekent meerdere.

Een bijkomende ziekte, bijvoorbeeld als iemand kanker heeft, maar ook hoge bloeddruk of suikerziekte.

Pijn aan de spieren.

Klein groepje met kankercellen. Het gaat om een hele kleine uitzaaiing in de lymfeklieren. Een extra behandeling is meestal niet nodig.

Controle-onderzoek door de arts na een behandeling. Om te kijken of de ziekte wegblijft en of de patiënt klachten heeft.

Een verbinding tussen 2 holle lichaamsdelen. Bijvoorbeeld 2 delen van de darm die na een operatie aan elkaar worden vastgemaakt.

Dood van weefsel of van cellen.

Een behandeling vóór de hoofdbehandeling. Meestal gaat het om een behandeling voorafgaand aan de operatie. Bij kanker is het doel vaak om de tumor kleiner te maken en om heel kleine onzichtbare uitzaaiingen te doden.

Een behandeling vóór de hoofdbehandeling. Meestal gaat het om een behandeling voorafgaand aan de operatie. Bij kanker is het doel vaak om de tumor kleiner te maken en om heel kleine onzichtbare uitzaaiingen te doden.

Een zwelling. Zo'n zwelling kan van alles zijn, goedaardig of kwaadaardig. Een kwaadaardige tumor is kanker.

Schade aan de zenuwen in de handen of voeten. Het gevoel aan de uiteinden van de zenuwen verandert. Zo ontstaan pijn, doofheid en/of tintelingen.

Een medicijn of behandeling is neurotoxisch als er kans is dat het zenuwstelsel er schade door oploopt.

Een sonde is een slangetje. Dit slangetje gaat via de neus en de slokdarm naar de maag. Door het slangetje komen voedsel en medicijnen in de maag.

Een verandering in het DNA: het erfelijk materiaal. De verandering is ongevaarlijk en veroorzaakt geen ziekte.

Het bloed heeft te weinig witte bloedcellen. Daardoor is de kans op een infectie groter.

Als iets niet in het lichaam doordringt. Bij een niet-invasieve tumor zaait de kanker niet uit en dringt de tumor niet door in andere weefsels.

Een sonde is een slangetje. Dit slangetje gaat via de neus en de slokdarm naar de maag. Door het slangetje komen voedsel en medicijnen in de maag.

Een knobbel of knobbeltje.

Een knobbel of knobbeltje.

Een knobbel of knobbeltje.

De ziekte is na de behandeling niet meer te zien, bijvoobeeld op een scan.

Een eenvoudige manier om kansen uit te rekenen, in een grafiek. Bijvoorbeeld om te voorspellen wat de gevolgen van een behandeling zijn.

Pijnstillers. Behalve tegen pijn helpen de medicijnen ook tegen ontstekingen. Bijvoorbeeld ibuprofen en diclofenac.

Pijnstillers. Behalve tegen pijn helpen de medicijnen ook tegen ontstekingen. Bijvoorbeeld ibuprofen en diclofenac.

Een arts die met radioactieve stoffen scans en foto's maakt en beoordeelt van de binnenkant van het lichaam.

Verstopping van de darmen die lang duurt. De ontlasting is vaak hard en poepen is moeilijk.

Iets dat voor verstopping zorgt.

Oksel.

Oligo betekent weinig. Bij 1 tot 3 uitzaaiingen noemen artsen het oligo-uitzaaiingen.

Een plooi van een vlies. Bijvoorbeeld van het buikvlies.

Verpleegkundige die gespecialiseerd is in kanker.

Een arts die gespecialiseerd is in onderzoeken naar kanker. En in de behandeling van kanker met medicijnen. Deze arts geeft medicijnen: chemotherapie, anti-hormonale therapie, doelgerichte therapie en immunotherapie.

De onderdruk van de bloeddruk. Dit is het laagste van de getallen bij een bloeddrukmeting.

Dit bloedvat gaat naar de onderste delen van de dikke darm en naar de endeldarm.

Een verandering in het DNA: het erfelijk materiaal. De verandering is ongevaarlijk en veroorzaakt geen ziekte.

Pijnstillers. Behalve tegen pijn helpen de medicijnen ook tegen ontstekingen. Bijvoorbeeld ibuprofen en diclofenac.

Ontsteking van het oog.

Operatie van de buik. De arts maakt de buik open met een grote snee.

Een klemmetje. De chirurg kan het klemmetje plaatsen op de plek waar eerst de tumor zat. Zo weet de radiotherapeut precies waar de bestraling moet komen.

De arts verwijdert weefsel met een operatie.

Ontsteking van het slijmvlies van de mond. Bijvoorbeeld door chemotherapie of bestraling. Oraal betekent mond.

Een operatie waarbij de arts 1 of beide zaadballen verwijdert. Daarna maakt het lichaam veel minder of geen testosteron meer aan.

Het staartbeen of stuitje. Het is het laatste botje van de wervelkolom.

In de botten.

Een uitzaaiing in de botten waarbij er veel meer bot ontstaat. Dan wordt het bot hard en dik.

Een uitzaaiing in de botten waarbij het bot afbreekt. Het bot wordt dan zwak.

Het bot heeft te weinig kalk. Dan is het bot minder sterk en kan het makkelijker breken.

Een opening of uitmonding. Als iets ergens in uitkomt.

Een ouder geeft een erfelijke aanleg door aan een kind.

Een vrouw komt in de overgang door de behandeling met chemotherapie.

Medicijn tegen kanker. Een soort chemotherapie.

Onderzoek van weefsel en cellen, meestal onder de microscoop. Met het onderzoek kijkt de patholoog of er afwijkingen zijn.

De patholoog onderzoekt het weggehaalde weefsel. Dan blijkt dat het inderdaad om een bepaalde ziekte gaat. Bij kanker: als uit weefselonderzoek blijkt dat het kanker is.

Onderzoek van weefsel en cellen, meestal onder de microscoop. Met het onderzoek kijkt de patholoog of er afwijkingen zijn.

Palliatief betekent letterlijk verzachtend. Dan kan iemand niet meer beter worden. Met een palliatieve behandeling wil de arts de klachten verminderen en de ziekte remmen.

Zorg voor mensen die niet meer beter kunnen worden.

Ontsteking van voetzolen en/of handpalmen na chemotherapie. De handen en voeten zijn dik en pijnlijk en soms zitten er blaren op.

Als iets met de hand te voelen is, door de huid heen. Bijvoorbeeld een bultje of een tumor.

Naast de grote bloedvaten in de benen.

Naast het borstbeen.

De actieve cellen in een orgaan. Deze cellen zorgen dat het orgaan zijn werk kan doen.

Kunstvoeding via een infuus in een bloedvat. De voeding komt direct in het bloed.

Naast de lichaamsslagader (aorta).

Voor een deel. Bijvoorbeeld een deel van een orgaan of een tumor.

Na de behandeling is de ziekte voor een deel weg, maar niet helemaal.

Onderzoek van weefsel en cellen, meestal onder de microscoop. Met het onderzoek kijkt de patholoog of er afwijkingen zijn.

De patholoog onderzoekt het weggehaalde weefsel. Dan blijkt dat het inderdaad om een bepaalde ziekte gaat. Bij kanker: als uit weefselonderzoek blijkt dat het kanker is.

Op een scan van de tumor ziet de arts een afwijking die er anders uitziet dan de rest van het weefsel.

Onderzoek van weefsel en cellen, meestal onder de microscoop. Met het onderzoek kijkt de patholoog of er afwijkingen zijn.

Hoe goed de kankercellen reageren op de behandeling vóór de operatie. De patholoog onderzoekt hiervoor het weefsel dat de arts tijdens de operatie verwijdert. Respons betekent reactie.

Een arts die weefsel en cellen onderzoekt, meestal onder de microscoop. Zo kan de arts bepalen om welke ziekte het gaat.

Een arts die weefsel en cellen onderzoekt, meestal onder de microscoop. Zo kan de arts bepalen om welke ziekte het gaat.

De grote spier achter de borsten.

De arts verwijdert de lymfeklieren uit het kleine bekken. Het kleine bekken is de ruimte tussen de heupen, het schaambeen en het stuitje.

Kans dat iemand met een erfelijke aanleg de ziekte echt krijgt. Bij een erfelijke aanleg met een penetrantie van 50% krijgt de helft van de mensen de ziekte.

Door de huid heen.

Behandeling bij sommige plasproblemen. De arts geeft elektrische prikkels aan een zenuw in het onderbeen. Dit heeft invloed op de blaas.

Lymfeklieren rondom het sleutelbeen.

Overgangsjaren. De jaren waarin de vrouw in de overgang is en de menstruatie stopt.

De vrouw is in de overgang op het moment van de diagnose.

De tumor groeit rondom of langs de zenuw.

Uitzaaiing van kanker op het buikvlies.

Een plooi van een vlies. Bijvoorbeeld van het buikvlies.

Een PET-scan en een CT-scan ineen. Vaak is het een onderzoek naar kanker of uitzaaiingen. Voor de scan wordt een radioactieve stof ingespoten. Waar het stofje op de scan te zien is, zit mogelijk kanker.

Behandeling die zorgt dat een ouder een erfelijke ziekte niet doorgeeft aan het kind.

Medicijn tegen de pijn.

Een nieuwe verbinding of gangetje in het lichaam, na een ontsteking.

Hoe goed de kankercellen reageren op de behandeling vóór de operatie. De patholoog onderzoekt hiervoor het weefsel dat de arts tijdens de operatie verwijdert. Respons betekent reactie.

Plaatselijk. Bijvoorbeeld op de plek van de tumor of van een orgaan.

Arts die operaties doet om een deel van het lichaam te herstellen. Bijvoorbeeld als het lichaam beschadigd is door een ongeluk. Of de reconstructie van een borst na een operatie.

Kanker die ontstaat in plaveiselcellen. Deze cellen zitten in de huid, in de longen, in het hoofd en de hals.

Kanker die ontstaat in plaveiselcellen. Deze cellen zitten in de huid, in de longen, in het hoofd en de hals.

Het vlies dat om de longen heen zit.

Vocht in de ruimte tussen de beide longvliezen. Normaal zit hier geen vocht. Het kan ontstaan door kanker op het longvlies, maar ook door bijvoorbeeld een ontsteking.

Bol of kluwen van zenuwen, bloedvaten of lymfevaten.

De arts verwijdert de lymfeklieren uit het kleine bekken. Het kleine bekken is de ruimte tussen de heupen, het schaambeen en het stuitje.

Vorm van kanker in de buik. In de buik en op het buikvlies zitten slijm en kankercellen die slijm maken. Meestal ontstaat deze kanker vanuit een gezwel in de blinde darm.

Ontsteking van of in de longen.

De long is ingeklapt en er kan geen lucht meer in. Dan is ademen moeilijk en pijnlijk.

Een bobbeltje op het slijmvlies. Het is geen kanker, maar kan het soms wel worden.

Een ingreep waarbij de arts een poliep verwijdert. Bijvoorbeeld een operatie.

Een ingreep waarbij de arts een poliep verwijdert. Bijvoorbeeld een operatie.

Getal dat iets zegt over de kans om een ziekte te krijgen door een erfelijke aanleg. Het gaat om ziektes die met meerdere genen te maken hebben, zoals diabetes of bepaalde vormen van borstkanker.

Een verandering in het DNA: het erfelijk materiaal. De verandering is ongevaarlijk en veroorzaakt geen ziekte.

Het bot onderaan de wervelkolom: het heiligbeen. Het is een vergroeiing van een aantal wervels, die samen een bot vormen.

Na de operatie.

Aan de achterkant, achteraan. Bijvoorbeeld over de plek waar de tumor zit.

Kenmerken van de geluidsgolven bij een echografie. Met deze kenmerken ziet de radioloog of de afwijking goedaardig of kwaadaardig is. Een kwaadaardige afwijking is kanker.

De periode na de overgang. De postmenopauze begint een jaar na de laatste menstruatie.

De vrouw is al in de overgang geweest als ze de diagnose krijgt.

Voor de operatie.

Medicijn dat ontstekingen en allergische reacties remt. Zoals corticosteroïden.

Predominante differentiatiegraad

Als een vrouw voor haar 40e in de overgang komt.

De jaren voordat de vrouw in de overgang is.

De vrouw is nog niet in de overgang als ze de diagnose krijgt.

Onderzoek tijdens de zwangerschap. Om te kijken of het ongeboren kind een erfelijke aanleg heeft.

Onderzoek tijdens de zwangerschap. Om te kijken of het ongeboren kind een erfelijke aanleg heeft.

Vóór het heiligbeen (sacrum). Het heiligbeen is een bot onderaan de wervelkolom.

Een behandeling om een ziekte te voorkomen. Bijvoorbeeld een vaccinatie.

Behandeling die zorgt dat een ouder een erfelijke ziekte niet doorgeeft aan het kind.

Ontsteking van de endeldarm, het laatste stukje van de dikke darm.

Onderzoek waarbij de arts een klein stukje weefsel weghaalt. Dat stukje weefsel gaat naar het laboratorium voor onderzoek.

Een behandeling om een ziekte te voorkomen. Bijvoorbeeld een vaccinatie.

Als de ziekte erger wordt. Bijvoorbeeld als een tumor groeit of er nieuwe uitzaaiingen ontstaan.

Een getal of percentage dat iets zegt over hoe snel de (kanker)cellen delen. Proliferatie betekent groei. Hoe hoger het getal, hoe sneller de kanker groeit.

Een getal of percentage dat iets zegt over hoe snel de (kanker)cellen delen. Proliferatie betekent groei. Hoe hoger het getal, hoe sneller de kanker groeit.

Behandeling van kanker door bestraling met protonen. Met protonentherapie kan de arts de tumor heel gericht bestralen. Daardoor is de kans op bijwerkingen kleiner.

Behandeling van kanker door bestraling met protonen. Met protonentherapie kan de arts de tumor heel gericht bestralen. Daardoor is de kans op bijwerkingen kleiner.

Dichter bij het midden van het lichaam. Bijvoorbeeld: ‘De schouder ligt proximaal van de hand’ betekent: de schouder ligt dichter bij het midden van het lichaam dan de hand.

Getal dat iets zegt over de kans om een ziekte te krijgen door een erfelijke aanleg. Het gaat om ziektes die met meerdere genen te maken hebben, zoals diabetes of bepaalde vormen van borstkanker.

Jeuk, kriebel.

Vorm van kanker in de buik. In de buik en op het buikvlies zitten slijm en kankercellen die slijm maken. Meestal ontstaat deze kanker vanuit een gezwel in de blinde darm.

TNM zegt iets over het stadium en de ernst van de kanker. T gaat over de grootte van de tumor, N gaat over uitzaaiingen in de lymfeklieren, M gaat over uitzaaiingen op een andere plek in het lichaam. De ‘p’ betekent dat de patholoog de TNM-score geeft na onderzoek van het weefsel.

Behandeling bij sommige plasproblemen. De arts geeft elektrische prikkels aan een zenuw in het onderbeen. Dit heeft invloed op de blaas.

Knobbeltjes in de longen. Soms is het kanker, maar het kan ook goedaardig zijn.

Ingreep waarbij de arts cellen of vocht opzuigt met een holle naald.

Top of punt van een weefsel of orgaan.

Een medicijn waardoor de ontlasting zachter wordt. Bijvoorbeeld bij verstopping. Zo kan iemand makkelijker poepen.

R0 zegt iets over hoe goed de arts de tumor heeft kunnen verwijderen. Bij R0 zitten er geen kankercellen in de randen van het verwijderde weefsel.

R1 zegt iets over hoe goed de arts de tumor heeft kunnen verwijderen. Bij R1 zitten er kankercellen in de randen van het verwijderde weefsel. Dat is alleen te zien onder een microscoop. Dan zijn niet alle kankercellen uit het lichaam verwijderd.

R2 zegt iets over hoe goed de arts de tumor heeft kunnen verwijderen. Bij R2 ziet de arts met het blote oog kankercellen in de randen van het verwijderde weefsel. Dan is de tumor niet helemaal verwijderd.

Een bijwerking of klacht door de bestraling.

Ontsteking van het slijmvlies door bestraling.

Ontsteking van het slijmvlies door bestraling.

Longontsteking door bestraling.

Schade aan het lichaam door de bestraling.

R0 zegt iets over hoe goed de arts de tumor heeft kunnen verwijderen. Bij R0 zitten er geen kankercellen in de randen van het verwijderde weefsel.

Behandeling waarbij de arts hitte gebruikt om de kankercellen te doden. Ablatie betekent dat de arts het weefsel verwijdert.

Een arts die gespecialiseerd is in het beoordelen van onderzoek met beelden. Zoals een röntgenfoto, een scan of een echo. Ook kan de radioloog tijdens een van deze onderzoeken weefsel uit het lichaam halen bijvoorbeeld met een punctie.

Een arts die bestraling geeft.

Een arts die bestraling geeft.

De behandeling van kanker met straling. Het doel is om de kankercellen doden. Bestraling is plaatselijk. Alleen de plek waar de tumor zit, wordt bestraald.

Een afwijking in het RAS-gen. Door deze afwijking is de kans op kanker groter.

Rode uitslag op de huid. Rode vlekken of bultjes die kunnen jeuken.

Hoe goed de kankercellen reageren op de behandeling vóór de operatie. De patholoog onderzoekt hiervoor het weefsel dat de arts tijdens de operatie verwijdert. Respons betekent reactie.

Het effect van een behandeling op de ziekte. Het geeft aan of de behandeling werkt.

Reactie van weefsel. Bijvoorbeeld: de huid wordt rood na een muggensteek.

Onderzoek via de anus (poepgat). De arts brengt een vinger naar binnen. Zo voelt de arts of er een afwijking zit, bijvoorbeeld in de endeldarm. Ook is de prostaat te voelen met dit onderzoek.

Onderzoek via de anus (poepgat). De arts brengt een vinger naar binnen. Zo voelt de arts of er een afwijking zit, bijvoorbeeld in de endeldarm. Ook is de prostaat te voelen met dit onderzoek.

Bij regressie wordt de ziekte minder. Bijvoorbeeld: de tumor wordt kleiner of de klachten verdwijnen.

Bij regressie wordt de ziekte minder. Als veel van de kankercellen doodgaan door de behandeling, is de regressiegraad hoog.

De ziekte is voorbij of de patiënt heeft er tijdelijk minder last van.

De arts haalt een stukje van de tumor weg voor onderzoek. Als de rest van de tumor op dit stukje lijkt, is het stukje representatief.

De arts verwijdert weefsel met een operatie.

De afstand tussen de tumor en de rand van het verwijderde weefsel. Resectiemarge zegt iets over hoe goed de arts de tumor heeft kunnen verwijderen. De arts wil altijd een grote resectiemarge.

De buitenrand van het weefsel dat de arts verwijdert.

Het effect van een behandeling op de ziekte. Het geeft aan of de behandeling werkt.

De arts bekijkt of de behandeling werkt.

De arts bekijkt of de behandeling werkt.

Opnieuw kijken naar de resultaten van een onderzoek.

Behandeling waarbij de arts hitte gebruikt om de kankercellen te doden. Ablatie betekent dat de arts het weefsel verwijdert.

Ontsteking van het slijmvlies van de neus.

Bij bestraling krijgen organen die in de buurt van de tumor liggen ook straling. Door de bestraling kan schade ontstaan. Daarom heten het de risico-organen.

De huid wordt rood. Dit duurt meestal maar kort.

Een slaapmiddel of pijnstilling om te ontspannen. Zo heeft de patiënt minder last van een onderzoek of behandeling.

De behandeling van kanker met straling. Het doel is om de kankercellen doden. Bestraling is plaatselijk. Alleen de plek waar de tumor zit, wordt bestraald.

De behandeling van kanker met straling. Het doel is om de kankercellen doden. Bestraling is plaatselijk. Alleen de plek waar de tumor zit, wordt bestraald.

Pijnstilling via een prik of infuus in de rug. Zo verdooft de arts een deel van het lichaam.

Het bot onderaan de wervelkolom: het heiligbeen. Het is een vergroeiing van een aantal wervels, die samen een bot vormen.

De patiënt beslist samen met de zorgverlener welke behandeling het beste past.

Het bot onderaan de wervelkolom: het heiligbeen. Het is een vergroeiing van een aantal wervels, die samen een bot vormen.

Operatie waarbij de arts de schildwachtklier verwijdert, om te onderzoeken of er uitzaaiingen zijn. Zo ontdekt de arts uitzaaiingen zo vroeg mogelijk.

Een uitzaaiing in de botten waarbij er veel meer bot ontstaat. Dan wordt het bot hard en dik.

De patiënt beslist samen met de zorgverlener welke behandeling het beste past.

Een tweede mening over de diagnose of behandeling. Het is de mening of het advies van een andere arts, in een ander ziekenhuis.

Een slaapmiddel of pijnstilling om te ontspannen. Zo heeft de patiënt minder last van een onderzoek of behandeling.

Het bot onderaan de wervelkolom: het heiligbeen. Het is een vergroeiing van een aantal wervels, die samen een bot vormen.

Operatie waarbij de arts de schildwachtklier verwijdert, om te onderzoeken of er uitzaaiingen zijn. Zo ontdekt de arts uitzaaiingen zo vroeg mogelijk.

Een behandeling van kanker waarbij iemand eerst chemotherapie krijgt en dan bestraling. Of andersom: eerst bestraling en dan chemotherapie. Sequentieel betekent eerst het ene, dan het andere.

Zwelling met veel vocht na een operatie. Soms is het nodig om het vocht weg te halen met een punctie.

De patiënt beslist samen met de zorgverlener welke behandeling het beste past.

Onderzoek met een radioactieve stof waarbij de arts alle botten kan zien. Met het onderzoek kan de arts bijvoorbeeld uitzaaiingen opsporen.

Bloedvat dat bloed vanaf het hart naar de rest van het lichaam brengt.

De graad geeft aan hoe sterk de kankercellen verschillen van gezonde cellen. Bij graad 3 groeien de kankercellen snel. Ze lijken helemaal niet meer op gezonde cellen.

Slijm aan de binnenkant van sommige organen en holtes. Als een beschermende laag. Mucus wordt gemaakt in de slijmvliezen.

Een dunne laag cellen die slijm aanmaken.

Het eten en/of drinken kan niet goed worden doorgeslikt.

Het eten en/of drinken kan niet goed worden doorgeslikt.

Operatie waarbij de arts de schildwachtklier verwijdert, om te onderzoeken of er uitzaaiingen zijn. Zo ontdekt de arts uitzaaiingen zo vroeg mogelijk.

De buitenrand van het weefsel dat de arts verwijdert.

De buitenrand van het weefsel dat de arts verwijdert.

R2 zegt iets over hoe goed de arts de tumor heeft kunnen verwijderen. Bij R2 ziet de arts met het blote oog kankercellen in de randen van het verwijderde weefsel. Dan is de tumor niet helemaal verwijderd.

R0 zegt iets over hoe goed de arts de tumor heeft kunnen verwijderen. Bij R0 zitten er geen kankercellen in de randen van het verwijderde weefsel.

Kunstvoeding die via een slangetje in de maag komt. Zo krijgt iemand die onvoldoende of niet gevarieerd genoeg eet toch genoeg voedingsstoffen binnen.

Pijn aan de spieren.

De weg van het eten in het lichaam, van de mond tot het poepgat. En alle organen onderweg die ervoor zorgen dat het eten wordt verteerd.

Bij een mutatie zit er een fout in het DNA, het erfelijk materiaal. Maar soms ontstaat zo’n fout spontaan bij het ongeboren kind. Dan is de erfelijke aanleg nieuw en krijgt iemand het dus niet van de ouders.

Het staartbeen of stuitje. Het is het laatste botje van de wervelkolom.

Onderzoek om te zien in welk stadium de kanker is. Het stadium zegt iets over hoe groot de tumor is en of er uitzaaiingen zijn.

Beschrijving van wat er in het verleden is gebeurd met de gezondheid. Bijvoorbeeld ‘status na longontsteking’ betekent dat iemand in het verleden een longontsteking heeft gehad.

Als een opening smaller is geworden en er minder ruimte is.

Een hol buisje dat kan helpen bij een verstopping. Het buisje zorgt ervoor dat er een opening blijft.

Een precieze manier van bestralen. Het is een hoge dosis bestraling precies op de plek van de kanker of uitzaaiing.

Poepen.

Een kunstmatige uitgang van urine (plas) of ontlasting (poep). Bijvoorbeeld als iemand niet meer kan plassen of poepen op de gewone manier.

Ontsteking van het slijmvlies in de mond.

Als een opening smaller is geworden en er minder ruimte is.

Bindweefsel dat zorgt voor stevigheid van een orgaan.

Het staartbeen of stuitje. Het is het laatste botje van de wervelkolom.

Onder de grote borstspier.

Zorg voor mensen die niet meer beter kunnen worden. Het gaat om een behandeling die de klachten vermindert. En de gevolgen van de ziekte verzacht. De ziekte zelf wordt hierdoor niet geremd.

Boven het sleutelbeen.

Een slangetje dat via de onderbuik in de blaas komt. Door het slangetje stroomt de urine (plas) vanuit de blaas in een opvangzak buiten het lichaam.

Iets ziet er anders uit dan normaal. De arts kan denken dat het kanker is, maar het kan ook iets anders zijn.

Een maat voor de hoeveelheid radioactiviteit op een PET-scan.

Uitzaaiingen van kanker die er al zijn als de patiënt de diagnose krijgt.

Een behandeling die door het hele lichaam gaat. Zoals chemotherapie, doelgerichte therapie of immunotherapie bij kanker.

Een behandeling die door het hele lichaam gaat. Zoals chemotherapie, doelgerichte therapie of immunotherapie bij kanker.

De bovendruk van de bloeddruk. Dit is het hoogste van de getallen bij een bloeddrukmeting.

Een behandeling tegen kanker. De medicijnen remmen de signalen die de cellen nodig hebben om te kunnen groeien. Dan stopt de groei van de tumor.

Mannelijk geslachtshormoon.

Een röntgenfoto van de longen.

Wand van de borstkas. De wand bestaat uit de ribben, spieren, het borstbeen en de wervels.

TNM zegt iets over het stadium en de ernst van de kanker. T gaat over de grootte van de tumor, N gaat over uitzaaiingen in de lymfeklieren, M gaat over uitzaaiingen op een andere plek in het lichaam.

De ziekte is helemaal voorbij. Er zijn dan bijvoorbeeld geen kankercellen meer te vinden, bijvoorbeeld op een scan.

Schadelijke of giftige bijwerking van een medicijn of behandeling.

Radioactieve vloeistof die kankercellen zichtbaar maakt. Bijvoorbeeld bij een PET-CT-scan.

Bij regressie wordt de ziekte minder. Als veel van de kankercellen doodgaan door de behandeling, is de regressiegraad hoog.

Een bloedprop blokkeert een bloedvat. Daardoor ontstaan problemen.

Te weinig bloedplaatjes. Dan ontstaan er soms spontane bloedingen of blauwe plekken.

Te weinig bloedplaatjes. Dan ontstaan er soms spontane bloedingen of blauwe plekken.

Er zit een bloedprop in een bloedvat. Dan kan het bloed niet meer doorstromen.

Medicijn om te voorkomen dat er bloedstolsels ontstaan. Een bloedstolsel kan een bloedvat verstoppen. Dan heeft iemand trombose.

Een zwelling. Zo'n zwelling kan van alles zijn, goedaardig of kwaadaardig. Een kwaadaardige tumor is kanker.

De plek waar de tumor zat, voor de operatie.

Onderzoek om te zien in welk stadium de kanker is. Het stadium zegt iets over hoe groot de tumor is en of er uitzaaiingen zijn.

Losse hoopjes tumorcellen.

De ziekte wordt tijdelijk erger.

Kankercellen en gezonde cellen kunnen op elkaar lijken, of juist niet. Als de kankercellen helemaal niet meer op gezonde cellen lijken, is de differentiatiegraad hoog. Dan groeit de tumor sneller en is er meer kans op uitzaaiingen.

Maat voor het aantal uitzaaiingen. Bij een lage tumorload zijn er weinig, kleine uitzaaiingen. Bij een hoge tumorload zijn er veel en grote uitzaaiingen.

Soms kan de arts het bloed onderzoeken om te zien of er kanker is. Dat komt omdat sommige tumoren een stofje aanmaken, dat in het bloed komt. Die stof heet een tumormarker of tumormerkstof.

Bij regressie wordt de ziekte minder. Als veel van de kankercellen doodgaan door de behandeling, is de regressiegraad hoog.

De afstand tussen de tumor en de rand van het verwijderde weefsel. Resectiemarge zegt iets over hoe goed de arts de tumor heeft kunnen verwijderen. De arts wil altijd een grote resectiemarge.

Een tweede mening over de diagnose of behandeling. Het is de mening of het advies van een andere arts, in een ander ziekenhuis.

Te weinig vocht in het lichaam.

Als er kankercellen zitten op een andere plek in het lichaam. Niet waar de kanker begon.

Er zitten kankercellen op een andere plek in het lichaam. Niet waar de kanker begon.

Een uitzaaiing van de tumor. De uitzaaiing zit niet in de buurt van de tumor maar op een andere plek in het lichaam.

Er zitten een of meer zweren, bijvoorbeeld op de huid, in de maag of in de darm.

Contrastmiddel bij röntgenonderzoek. Daarmee zijn bepaalde delen van het lichaam beter zichtbaar.

Iets zit op 1 plek. Bijvoorbeeld: de kanker zit op 1 plek.

Een slangetje dat via de plasbuis in de blaas komt. Door het slangetje stroomt de urine (plas) vanuit de blaas in een opvangzak.

Plassen.

Een infectie van de urinewegen. Bijvoorbeeld van de blaas, de plasbuis of het nierbekken.

Een operatie waarbij de arts de baarmoeder weghaalt.

Een infectie van de urinewegen. Bijvoorbeeld van de blaas, de plasbuis of het nierbekken.

Er zit een bloedprop in een bloedvat. Dan kan het bloed niet meer doorstromen.

Een bloedvat is afgesloten. Het bloed kan dan niet meer goed doorstromen.

Vlak onder de huid zitten bloedvaatjes die wijder zijn geworden.

Een afwijking in een gen. Het is niet duidelijk wat de gevolgen van de afwijking zijn.

Als er bloedvaten ontstaan op een plek in het lichaam. Zo krijgt die plek bloed. Bijvoorbeeld een tumor.

Een bloedvat dat het bloed naar het hart vervoert.

Een bloedvat dat het bloed naar het hart vervoert.

De lymfeklieren zijn opgezet en groter dan normaal.

Spontane bloedingen omdat er te weinig bloedplaatjes zijn.

De spanning in de spieren is (te) hoog.

Als een opening smaller is geworden en er minder ruimte is.

Iemand die voor zieke mensen zorgt.

Een verpleegkundige met extra kennis en taken. Hij of zij is gespecialiseerd in een bepaalde ziekte en neemt sommige taken over van de arts.

Verstopping van de darmen die lang duurt. De ontlasting is vaak hard en poepen is moeilijk.

De maag leegt langzamer dan normaal. Dat komt omdat de spieren in de maagwand niet goed werken.

Als een vrouw voor haar 40e in de overgang komt.

Een bultje dat ontstaat als vetweefsel afsterft. Bijvoorbeeld na een operatie. Het kan geen kwaad en doet meestal geen pijn.

Vocht in de ruimte tussen de beide longvliezen. Normaal zit hier geen vocht. Het kan ontstaan door kanker op het longvlies, maar ook door bijvoorbeeld een ontsteking.

Het lichaam houdt te veel vocht vast.

De ziekte is na de behandeling niet meer te zien, bijvoobeeld op een scan.

De geschiedenis van de patiënt. Vooral welke ziektes iemand heeft gehad.

Iemand die voor zieke mensen zorgt.

Plakje bevroren weefsel voor onderzoek onder de microscoop. De arts bevriest het weefsel om het direct te kunnen bekijken onder de microscoop.

De arts behandelt niet, maar houdt de patiënt wel goed in de gaten. Door regelmatige controles kan de arts zien hoe de ziekte verloopt. Als de ziekte terugkomt, volgt een behandeling.

De arts behandelt niet, maar houdt de patiënt wel goed in de gaten. Door regelmatige controles kan de arts zien hoe de ziekte verloopt. Als de ziekte terugkomt, volgt een behandeling.

De arts behandelt niet, maar houdt de patiënt wel goed in de gaten. Door regelmatige controles kan de arts zien hoe de ziekte verloopt. Als de ziekte terugkomt, volgt een behandeling.

Vocht in de buik, tussen de darmen in. Normaal zit hier geen vocht. Het kan ontstaan door kanker op het buikvlies.

Onderzoek van weefsel onder de microscoop.

De graad geeft aan hoe sterk de kankercellen verschillen van gezonde cellen. Bij graad 3 groeien de kankercellen snel. Ze lijken helemaal niet meer op gezonde cellen.

Methode voor onderzoek naar erfelijkheid.

Een wet waarin alle rechten en plichten van de patiënt staan.

Een wet waarin alle rechten en plichten van de patiënt staan.

Methode voor onderzoek naar erfelijkheid.

Getal dat iets zegt over de conditie en hoe goed iemand voor zichzelf kan zorgen. De score loopt van 0 tot 4. Bij 0 is de conditie goed, bij 4 slecht.

Getal dat iets zegt over de conditie en hoe goed iemand voor zichzelf kan zorgen. De score loopt van 0 tot 4. Bij 0 is de conditie goed, bij 4 slecht.

Zwelling met veel vocht na een operatie. Soms is het nodig om het vocht weg te halen met een punctie.

Een score die iets zegt over het stadium van de kanker ná een voorbehandeling (vaak chemotherapie), maar vóór de operatie.

Een score die iets zegt over het stadium van de kanker na een voorbehandeling en na een operatie. Meestal is het een voorbehandeling met chemotherapie.

Een operatie waarbij de arts 1 of beide zaadballen verwijdert. Daarna maakt het lichaam veel minder of geen testosteron meer aan.

Schade aan de zenuwen in de handen of voeten. Het gevoel aan de uiteinden van de zenuwen verandert. Zo ontstaan pijn, doofheid en/of tintelingen.

De patiënt vertelt de arts over de geschiedenis van de ziekte. De arts stelt vragen om meer te weten te komen over de klachten.

Ontsteking van de darm. Meestal het laatste deel van de dunne darm of de dikke darm. De ziekte is chronisch. Vaak zijn er periodes met klachten en periodes zonder klachten.

Schatting van het aantal jaren dat een patiënt zal leven zonder dat de ziekte terugkomt.

Vast aanspreekpunt voor de patiënt in het ziekenhuis.

Vast aanspreekpunt voor de patiënt in het ziekenhuis.

Alle stappen die een patiënt doorloopt bij een ziekte: onderzoeken, diagnose, behandeling en de nacontrole.

Een zwak gevoel in het hele lichaam. Meestal komt dit door een ernstige ziekte.