Bestraling bij plasbuiskanker

Bij plasbuiskanker kun je bestraling krijgen voor of na een operatie. Of als je niet geopereerd kunt worden. Bestraling kan ook een behandeling zijn tegen klachten van uitgezaaide plasbuiskanker. 

Lees op deze pagina verder over:

• Wat is bestraling?
• Bestraling voor een operatie
• Bestraling na een operatie
• Bestraling in plaats van een operatie
• Bestraling bij uitgezaaide plasbuiskanker

En over:

• Bespreek met je arts de voor- en nadelen van bestraling
• Bijwerkingen van bestraling
• Gevolgen van bestraling

Wat is bestraling?

Bestraling is de behandeling van kanker met straling. Het doel: kankercellen kapotmaken en gezonde cellen zoveel mogelijk heel laten. De radiotherapeut bestraalt alleen de plek waar de tumor of uitzaaiingen zitten. Een ander woord voor bestraling is radiotherapie.

De straling komt uit een bestralingstoestel. De straling gaat van buitenaf door je huid heen. De radiotherapeut bepaalt hoeveel straling je krijgt en de plek waar je wordt bestraald.

Bestraling voor de operatie bij plasbuiskanker

Soms krijg je voor je operatie tegelijk bestraling en chemotherapie. Dit heet chemoradiatie. Dit krijg je om de tumor kleiner te maken. Lees meer over chemoradiatie bij plasbuiskanker.

Bestraling na de operatie bij plasbuiskanker

Heeft je arts de tumor weggehaald met een operatie? Dan krijg je daarna soms nog bestraling. Zo is de kans kleiner dat de kanker terugkomt.

De arts bestraalt de plek waar de tumor zat. Zitten daar misschien nog kankercellen, dan gaan die kapot. Soms bestraalt de arts ook je kleine bekken. Want er kunnen uitzaaiingen zijn in de lymfeklieren in het bekken of de liezen. Je kleine bekken zit onderin je bekken, tussen je heupgewrichten, schaambeen en stuitje.

Ben je vrouw en heb je een tumor in het bovenste deel van je plasbuis? Dan kun je soms kiezen voor bestraling in plaats van een operatie. Het voordeel is dat je blaas er dan niet uit hoeft, en je dus geen stoma nodig hebt.

Bespreek met je arts wat voor jou de beste behandeling is.

Bestraling bij uitgezaaide plasbuiskanker

Is plasbuiskanker uitgezaaid naar andere plekken in je lichaam? Je kunt dan niet meer beter worden. Maar die plekken kunnen wel bestraald worden om minder klachten te hebben. Of om de groei van de uitzaaiingen te remmen.

Bespreek met je arts de voor- en nadelen van bestraling

Kun je bestraling krijgen? Kijk dan samen met je arts naar de voordelen en nadelen van deze behandeling. Zo kunnen jullie samen een keuze maken die voor jou het beste is.

Twijfel je of je bestraling wilt? Vertel dit aan je arts. Ook dan kunnen jullie samen besluiten wat voor jou het beste is.

Bestraling kan bijwerkingen geven. Je arts of verpleegkundige bespreekt welke bijwerkingen je kunt verwachten. En hoe je hier het best mee omgaat.

Deze klachten komen veel voor:

• vermoeidheid
• huidklachten: rode huid, jeuk, branderig gevoel
• darmklachten: krampen, vaak naar de wc moeten, diarree
• plasklachten: vaak kleine beetjes plassen, pijn bij het plassen
• uitval van schaamhaar rond je penis of vagina

Heb je bijwerkingen? Bespreek ze met je arts of verpleegkundige. Misschien is er iets aan te doen.

Gevolgen van bestraling bij plasbuiskanker

Je kunt na de bestraling nog lang klachten houden, zoals:

Darmklachten

Je moet vaker poepen of hebt diarree. Of je kunt juist minder goed poepen en hebt last van verstoppingen. Dit gaat meestal vanzelf over.

Bloed en slijm bij je poep

Heb je bloed of slijm bij je poep (ontlasting)? Neem dan contact op met je arts.

Bloed in je plas

Dit gaat meestal vanzelf over. Heb je bloed in je plas (urine)? Neem dan contact op met je arts.

Verkleving en littekenweefsel in de vagina

Daardoor kan de vagina een stuk nauwer en korter worden. Dit gebeurt vooral als je bestraling hebt gehad. Lees verder over seksuele problemen bij plasbuiskanker.

Erectieproblemen

Is je kleine bekken bestraald? Dan kun je daarna moeite hebben om een erectie te krijgen. Of je kunt geen erectie meer krijgen. Lees verder over seksuele problemen bij plasbuiskanker.

Bespreek je klachten met je arts of verpleegkundige

Wil je extra begeleiding of hulp? Vraag dan om een verwijzing. Bijvoorbeeld naar een fysiotherapeut, ergotherapeut, diëtist, psycholoog of seksuoloog. Kijk voor adressen van zorgverleners bij jou in de buurt in onze gids Hulp bij kanker.