Werk en kanker: wie kan helpen?

Verschillende professionals kunnen je zorg en hulp bieden bij werk, behoud van werk en re-integratie als je door kanker (tijdelijk) niet kunt werken.

Arbeidsgerichte zorg/hulp bij werk en kanker

Deze zorgverleners kunnen je begeleiden tijdens je verzuim en bij terugkeer naar werk:

• bedrijfsarts
• bedrijfsarts consulent oncologie (BACO)
• klinisch arbeidsgeneeskundige oncologie (KAG oncologie)
• arbeidsdeskundige
• re-integratiecoach
• jobcoach
• bedrijfsmaatschappelijk werker

Andere hulp en ondersteuning bij werk en kanker

Met hulpvragen over werk kun je ook terecht bij:

• huisarts
• medisch specialist
• verpleegkundige of verpleegkundig specialist
• ondersteuningsconsulent
• ergotherapeut
• fysiotherapeut
• poh-ggz
• maatschappelijk werker
• psycholoog
• psycho-oncologisch centrum
• IPSO centrum voor leven met en na kanker
• patiëntenorganisatie

Bedrijfsarts

Ben je in loondienst, dan begeleidt de bedrijfsarts je tijdens je ziekte. De bedrijfsarts bespreekt met jou wat je wilt, wat je kunt en wat je niet kunt. En geeft jou en je werkgever advies over of en hoe je je werk (deels) kunt blijven doen. Ook begeleidt de bedrijfsarts je bij het re-integreren.

Als het nodig is, neemt de bedrijfsarts in overleg met jou contact op met je behandelaar. Lees uitgebreide informatie op de pagina: Naar de bedrijfsarts als je kanker hebt.

Wat is het verschil tussen een bedrijfsarts en een arboarts?

Een bedrijfsarts is een gespecialiseerde arts en geregistreerd medisch specialist in bedrijfsgeneeskunde.

Een arts in opleiding tot bedrijfsarts is een basisarts die in opleiding is tot bedrijfsarts en altijd onder supervisie van een bedrijfsarts werkt.

Een arboarts is een basisarts die niet in opleiding is en altijd onder supervisie moet werken van een bedrijfsarts.

Bedrijfsarts consulent oncologie (BACO)

Een 'gewone' bedrijfsarts heeft soms niet genoeg kennis over jouw soort kanker en over de juiste zorg en ondersteuning. Een bedrijfsarts consulent oncologie (BACO) wél. Daarom kan een BACO jou of je werkgever goed adviseren over de mogelijkheden als je kanker hebt (gehad).

Wat is een BACO?

Een BACO is een bedrijfsarts met extra kennis en ervaring op het gebied van kanker en werk.

Een BACO heeft meer kennis over de ziekte, de behandeling van de ziekte en de gevolgen voor werk en inkomen, zowel op de korte als de lange termijn. Met die kennis kan een BACO goed adviseren hoe jij je re-integratie aan kunt pakken. Ook als je zzp'er bent of werk zoekt, kun je terecht bij een BACO.

Een afspraak maken met een BACO

Je kunt op eigen initiatief een afspraak maken met een BACO. Of bijvoorbeeld via je bedrijfsarts, (huis)arts of in overleg met je werkgever.

Misschien werkt er een BACO in het ziekenhuis waar jij behandeld bent of wordt. Vraag je behandelaar (arts of verpleegkundig specialist) dan om een verwijzing.

Vind een BACO bij jou in de buurt.

Wanneer een BACO inschakelen?

Een BACO kun je inschakelen als je bijvoorbeeld de volgende vragen hebt:

• Mag of kan ik werken tijdens mijn behandeling(en)?
• Wat kan ik doen en wat kan mijn werkgever doen, zodat ik zo goed mogelijk re-integreer in mijn werk?
• Wat moet ik doen als de verwachtingen van mijn werkgever, de bedrijfsarts en van mijzelf niet hetzelfde zijn?
• Wat moet ik doen als mijn herstel en mijn re-integratie stilstaan?
• Wat zou ervoor kunnen zorgen dat ik niet volledig kan re-integreren?
• Verwacht u dat ik op lange termijn weer volledig aan het werk ben?
• Kunt u mij adviseren of het verstandig is om een vervroegde IVA-uitkering aan te vragen?

Het kan ook zijn dat je bedrijfsarts of werkgever advies vraagt aan een BACO om jouw re-integratie goed te kunnen begeleiden.

Vergoeding kosten BACO

Belangrijk om te weten: de werkzaamheden van de BACO worden (nog) niet vergoed door de zorgverzekeraar.

• Ben je in loondienst? Dan kun je met je werkgever overleggen of die de kosten van een BACO wil betalen.
• Ben je zelfstandige? Dan kun je met je arbeidsongeschiktheidsverzekeraar overleggen of die de kosten van een BACO wil betalen.
• Verwijst een medisch specialist of verpleegkundig specialist je door naar de BACO in het ziekenhuis? Dan hoef je niet zelf de kosten te betalen. Helaas zijn er nog maar weinig ziekenhuizen die een BACO in dienst hebben.

Klinisch arbeidsgeneeskundige oncologie (KAG oncologie)

Een klinisch arbeidsgeneeskundige (KAG) is een BACO die werkt in een kliniek. Meestal is dat een academisch ziekenhuis.

Een KAG maakt vaak deel uit van een AYA-zorgteam. AYA’s zijn mensen tussen de 18 en 40 jaar die kanker hebben of hebben gehad.

Arbeidsdeskundige

Meestal krijg je met een arbeidsdeskundige te maken als je verzuim langer dan een jaar gaat duren. Of als al eerder duidelijk is dat het niet lukt om volledig terug te keren naar je eigen werk. Je werkgever regelt samen met de bedrijfsarts een afspraak met een arbeidsdeskundige.

Lang niet iedereen die ziek is, krijgt dus met een arbeidsdeskundige te maken.

Wat doet een arbeidsdeskundige?

Een arbeidsdeskundige bekijkt of je nu of in de toekomst zou kunnen werken. Hij of zij gaat daarbij uit van wat de bedrijfsarts vindt van je belastbaarheid: wat je wél en niet kunt in jouw medische situatie.

Onderwerpen waarover de arbeidsdeskundige bijvoorbeeld een advies of een oordeel kan geven zijn:

• Kun je re-integreren in je eigen werk? Zo ja, is het dan bijvoorbeeld nodig om je werk, uren of werkomgeving aan te passen? En zijn daar hulpmiddelen voor nodig?
• Als je niet kunt re-integreren in je eigen werk: wat voor werk kun je dan wel doen? Bij je eigen werkgever of bij een andere werkgever?

Het hangt van je situatie af met wat voor arbeidsdeskundige je te maken krijgt:

• Als je in loondienst bent en door ziekte (tijdelijk) minder of niet kunt werken kan je werkgever een onafhankelijk arbeidsdeskundige inhuren. Bijvoorbeeld om uit te zoeken welk werk passend is in jouw situatie.
• Als je een uitkering ontvangt, kan het een arbeidsdeskundige van het UWV zijn.
• Als je een arbeidsongeschiktheidsverzekering hebt, kan het een arbeidsdeskundige van de verzekeraar zijn.

Lees op arbeidsdeskundigen.nl meer over de arbeidsdeskundige.

Re-integratiecoach

Een re-integratiecoach kan je helpen als je langere tijd ziek bent geweest en weer aan het werk gaat. Er zijn re-integratiebureaus/-coaches die gespecialiseerd zijn in kanker en werk.

Dit kan een re-integratiecoach voor je betekenen:

• Samen met jou een re-integratieplan maken op basis van jouw mogelijkheden.
• Met je meedenken over werk dat bij je past en dat je aankunt.
• Voor jou naar vacatures zoeken die bij jou passen.
• Je tips geven over solliciteren na kanker.

Een re-integratiecoach wordt niet vergoed vanuit de zorgverzekering. Je kunt je werkgever vragen of die de kosten van een re-integratiecoach wil betalen.

Vind een re-integratiecoach die gespecialiseerd is in kanker.

Jobcoach

Als je nieuw werk doet, kun je hulp krijgen van een jobcoach. Die begeleidt je op je werkplek. Het is de bedoeling dat je na ondersteuning van de jobcoach uiteindelijk zelfstandig kunt werken. 

Je werkgever kan subsidie voor een jobcoach aanvragen bij het UWV.

Lees op uwv.nl meer over de jobcoach.

Bedrijfsmaatschappelijk werker

Een bedrijfsmaatschappelijk werker is in dienst van een bedrijf of organisatie. Je kunt er zonder verwijzing terecht voor 1 of meer gesprekken. En je hoeft daar niet voor te betalen.

Met de bedrijfsmaatschappelijk werker kun je bijvoorbeeld bespreken waar je tegenaan loopt als je tijdens je behandeling doorwerkt, of na je behandeling weer terugkeert naar je werk. Het kan bijvoorbeeld gaan over:

• Klachten die je hebt door je ziekte of behandeling. Zoals vermoeidheid, problemen met concentratie, pijn.
• De situatie thuis.
• Problemen in de relatie met collega’s of je leidinggevende.

Huisarts

Je kunt tijdens of na je behandeling met je huisarts over je klachten en zorgen praten. Oók als het gaat om werk.

Je huisarts krijgt je medische informatie van de specialist in het ziekenhuis. Je huisarts weet dus welke behandelingen je krijgt en hoe het met je gaat.

Medisch specialist

Met je medisch specialist kun je bespreken wat de diagnose en behandeling betekent voor je werk. En of je mag of kunt doorwerken tijdens je behandeling. Ook kun je vragen of er bij het plannen van afspraken rekening kan worden gehouden met je werktijden.

De specialist kan je een verwijzing geven als je ondersteuning nodig hebt. Bijvoorbeeld naar een fysiotherapeut, ergotherapeut, maatschappelijk werker of psycholoog.

De verpleegkundige of verpleegkundig specialist

De verpleegkundige of verpleegkundig specialist in het ziekenhuis kan je ook informatie en advies geven over re-integreren. Bij vragen of problemen kan hij of zij je doorverwijzen naar bijvoorbeeld een bedrijfsarts consulent oncologie (BACO), ergotherapeut of maatschappelijk werker.

Ben je tussen de 18 en 40 jaar? Dan kun je terecht bij een AYA-verpleegkundige. Die kan je ook doorverwijzen naar anderen, als je dat wilt.

Een ondersteuningsconsulent oncologie

Ook bij een ondersteuningsconsulent oncologie kun je terecht met vragen over werk en kanker. Je krijgt dan persoonlijke begeleiding en steun via de online omgeving ‘Mijn OOK’. Vind een ondersteuningsconsulent bij jou in de buurt.

Ergotherapeut

Een ergotherapeut kan je helpen als je problemen hebt met je concentratie of geheugen. Of als je niet zo veel energie hebt. Je kunt ook adviezen krijgen over bijvoorbeeld je werkplek, dagindeling en over hulpmiddelen tijdens het werken.

Goed om te weten: je krijgt ergotherapie vergoed uit je basisverzekering (maximaal 10 behandelingen).

Vind een ergotherapeut bij jou in de buurt.

Fysiotherapeut

Als je moeite hebt met bewegen, staan en/of zitten, kan een fysiotherapeut je adviseren en behandelen. De fysiotherapeut kan je ook helpen bij het verbeteren van je conditie. Of als je klachten hebt zoals benauwdheid of lymfoedeem.

Zit je met klachten die door de kanker komen? Dan kun je het best op zoek naar een oncologisch fysiotherapeut. Die heeft ervaring met het begeleiden van mensen met en na kanker. 

Vraag vooraf aan je zorgverzekeraar of je fysiotherapie vergoed krijgt.

Vind een fysiotherapeut oncologie bij jou in de buurt.

Poh-ggz

Een praktijkondersteuner huisarts geestelijke gezondheidszorg (poh-ggz) werkt op de huisartsenpraktijk en heeft kennis van en ervaring met psychische klachten. Je huisarts kan je doorverwijzen.
 
Je kunt jouw verhaal bij de praktijkondersteuner kwijt. Ook de gevoelens en gedachten waar je geen raad mee weet, zoals: angst, somberheid, boosheid. Een praktijkondersteuner kijkt naar jouw persoonlijke situatie. Hij of zij kiest dan - samen met jou - om een kort behandeltraject te starten, van bijvoorbeeld een aantal gesprekken.

Als de poh-ggz vindt dat je meer of specifieke hulp moet krijgen, verwijst die je door naar bijvoorbeeld een psycholoog of maatschappelijk werker.

Je kunt niet zelf direct contact opnemen met de poh-ggz. Dit gebeurt altijd op doorverwijzing van de huisarts.

Maatschappelijk werker

Een maatschappelijk werker kan je helpen om te gaan met gevoelens, zoals angst, stress of verdriet. Je kunt er ook terecht als je je zorgen maakt over thuis, werk of geldzaken. Een maatschappelijk werker helpt ook bij praktische vragen en problemen thuis of op het werk. Bijvoorbeeld vragen over financiën of vergoeding van kosten.

Vind een maatschappelijk werker bij jou in de buurt.

Psycholoog

Door je ziekte zit je misschien met gevoelens en gedachten waar je geen raad mee weet, zoals angst, depressie, boosheid of verdriet. Ook na je behandeling kun je het moeilijk hebben.

Misschien kun je daar niet goed over praten met je naasten of zijn de gevoelens gewoon te heftig voor je. Dan kan het goed zijn om te praten met iemand die wat verder van je afstaat en ervaring heeft met het begeleiden van mensen die kanker hebben (gehad). Zoals een psycholoog of psychotherapeut.

Een psycholoog kan je helpen om je ziekte-ervaring te verwerken, je leren omgaan met klachten en je helpen om weer zelfvertrouwen te krijgen.

Psychologen werken in een eigen praktijk, een ggz-insteling of in het ziekenhuis. Je kunt je huisarts of behandelend arts om een verwijzing vragen. Ben je jonger dan 40 jaar, dan kun je je ook laten verwijzen door een AYA-verpleegkundige.

Vraag vooraf aan je zorgverzekeraar of je psychologische hulp vergoed krijgt.

Vind een psycholoog bij jou in de buurt.

Psycho-oncologisch centrum

Speciaal voor het begeleiden van mensen met kanker en hun naasten zijn er psycho-oncologische centra. Daar werken psychologen en psychotherapeuten die gespecialiseerd zijn in de begeleiding van mensen met kanker en hun naasten.

In deze centra kun je terecht voor individuele gesprekken, partnerrelatiegesprekken of groepsgesprekken.

Je kunt via deze centra ook een online training volgen, bijvoorbeeld de training Minder moe bij kanker of de training Minder angst na kanker.

Vraag vooraf aan je zorgverzekeraar of je psychologische hulp vergoed krijgt.

Vind een psycho-oncologisch centrum bij jou in de buurt.

IPSO centrum voor leven met en na kanker

Voor informatie, steun en lotgenotencontact kun je ook terecht in een IPSO centrum voor leven met en na kanker. Je kunt daar gewoon eens binnenlopen. De meeste vrijwilligers die daar werken hebben zelf kanker gehad en kunnen goed luisteren.

Er zijn verschillende IPSO centra, verspreid over het land. Sommige hebben speciale groepen ‘werk en kanker’ (gratis) of bieden informatieavonden over werk en kanker (ook gratis).

Vind een IPSO centrum voor leven met en na kanker bij jou in de buurt.

Patiëntenorganisatie

Voor informatie en lotgenotencontact over problemen door je ziekte in relatie tot werk, kun je contact opnemen met een patiëntenorganisatie.

Vind een patiëntenorganisatie voor jouw soort kanker.