Behandeling van neuropathie

Deze informatie is gecontroleerd door deskundigen.

Naar colofon
Opslaan

Chemotherapie of doelgerichte therapie tegen kanker kan zenuwschade geven (neuropathie). Tegen een doof of veranderd gevoel is geen behandeling mogelijk. Maar zenuwpijn en tintelingen door neuropathie zijn wel te behandelen. Bijvoorbeeld met medicijnen.

Lees op deze pagina over deze behandelingen bij neuropathie:

Lees ook:

Goed om te weten: iedereen beleeft pijn anders. En iedereen heeft andere klachten van neuropathie. Er is dan ook geen vaste behandeling voor neuropathie. Het is een zoektocht naar wat bij jou past en wat voor jou werkt.

Medicijnen bij zenuwpijn en tintelingen door neuropathie

Gewone pijnstillers zoals paracetamol helpen nauwelijks tegen zenuwpijn. Ook pijnstillers die ontstekingen remmen helpen niet, zoals ibuprofen, naproxen of diclofenac (NSAID’s).

Deze medicijnen kunnen wel helpen bij zenuwpijn:

  • amitriptyline of nortriptyline (bij ouderen)
  • duloxetine of venlafaxine
  • gabapentine of pregabaline 

Ze zijn eigenlijk gemaakt voor mensen met een depressie of epilepsie. Maar ze kunnen ook werken bij zenuwpijn. 

Je kunt deze medicijnen niet zelf kopen. Je hebt er een recept van je arts voor nodig. De arts kan je 1 medicijn voorschrijven, of een combinatie van medicijnen. Je moet de medicijnen elke dag innemen. Dus niet alleen op het moment dat je pijn hebt. 

Ruim de helft van de mensen die deze medicijnen gebruikt, heeft minder pijn.

Interview met Kees over behandeling met medicijnen

Bijwerkingen

Meestal duurt het 2 tot 3 weken voordat de behandeling werkt. Je kunt al wel eerder last krijgen van de bijwerkingen. Bijvoorbeeld suf of slaperig zijn of duizelig. Meer over de bijwerkingen lees je op apotheek.nl.

Gaan dit soort bijwerkingen niet over, dan krijg je een lagere dosis of moet je stoppen met de behandeling. Soms kun je een ander middel krijgen dat misschien minder bijwerkingen geeft.

De Qutenza® huidpleister bij pijn en pijnlijke tintelingen door neuropathie

Qutenza® is een huidpleister. Er zit capsaïcine in. Deze stof zit ook in hete pepers. In de pleister zit veel meer capsaïcine. Het zorgt ervoor dat er minder pijn- of gevoelsprikkels worden doorgegeven aan de hersenen. Hierdoor voel je geen of minder pijn. Je kunt deze behandeling alleen in het ziekenhuis krijgen, op de pijnpoli. 
 
De pijnarts in het ziekenhuis kan Qutenza® voorschrijven als je pijn hebt op 1 plek door beschadigde zenuwen in je huid. Bij mensen met kanker gaat het dan om pijn door zenuwschade als gevolg van sommige soorten chemotherapie, een operatie of bestraling.

De behandeling werkt bij ongeveer driekwart van de mensen met neuropathie door chemotherapie. Vaak weet je na ongeveer 2 weken of de behandeling werkt.

Soms krijg je Qutenza® samen met andere geneesmiddelen tegen pijn.

Hoe gaat de behandeling met Qutenza®?

Een verpleegkundige plakt de pleister op de plek die pijn doet. De pleister geeft een hoge dosis capsaïcine op het pijnlijke gebied. Je kunt een heel heet gevoel krijgen op de plek van de pleister. Na maximaal 1 uur kan de pleister eraf. De werking houdt nog 3 maanden aan.

Werkt de pleister goed voor jou, dan kun je elke 3 maanden een nieuwe pleister krijgen. Word je pijn minder, dan heb je de behandeling minder vaak nodig.

Lees meer over Qutenza® op apotheek.nl

TENS bij zenuwpijn door neuropathie

TENS is een apparaatje dat elektrische schokjes geeft. De afkorting staat voor Transcutane Electro Neuro Stimulatie. TENS kan soms een behandeling zijn bij zenuwpijn door chemotherapie.

TENS kan de pijn verlichten. Het is een veilige behandeling. Er zijn geen bijwerkingen. 

Hoe gaat de behandeling met TENS?

Bij deze behandeling krijg je elektrische stroompjes. Dit gebeurt via 1 of 2 elektrodes op je huid en een apparaatje dat je bij je draagt. Je kunt zelf de sterkte van de stroompjes regelen.

De stroompjes kunnen de zenuwen beïnvloeden of stimuleren. Zo verminderen ze de pijn. Je gebruikt TENS 3 tot 4 keer per dag. Elke keer een half uur tot een uur. Dit doe je zolang het werkt en nodig is.

Bij pijn aan je voeten is TENS niet geschikt. De pleisters en elektrodes kunnen makkelijk losgaan door lopen. Ben je zwanger, heb je een huidziekte of een pacemaker? Dan is een TENS-behandeling niet zo geschikt. Je arts bespreekt dit met je. 

Voor een TENS-behandeling kun je terecht bij een pijnarts. Je hebt daarvoor een verwijzing nodig van je huisarts of specialist. 

Eerst krijg je een proefbehandeling van 2 weken. Als de pijn door de TENS-behandeling minder wordt, kan de pijnverpleegkundige een TENS-apparaatje voor je aanvragen. Je krijgt dat dan helemaal vergoed van je zorgverzekeraar.

Fysiotherapie bij neuropathie

Zijn je bewegingszenuwen aangetast door de chemotherapie, dan werken je spieren minder goed. Daardoor nemen je kracht, balans en stabiliteit af. 

De fysiotherapeut kan je helpen om je kracht, balans en stabiliteit te verbeteren of op peil te houden.

Tip: ga naar een oncologisch fysiotherapeut. Die heeft hier nog meer ervaring mee.

Goed om te weten: de zorgverzekeraar betaalt fysiotherapie bij neuropathie door chemotherapie vanaf de 21e behandeling. De eerste 20 behandelingen moet je dus zelf betalen. Als je een aanvullende verzekering hebt, krijg je misschien ook de eerste 20 behandelingen vergoed. Of een deel ervan. Check de voorwaarden van je aanvullende verzekering bij je zorgverzekering.

Zoek een oncologie fysiotherapeut bij jou in de buurt.

Ergotherapie bij neuropathie

Als neuropathie je dagelijks leven heel lastig maakt, kun je terecht bij een ergotherapeut. Samen met jou bedenkt de ergotherapeut oplossingen voor de problemen waar je tegenaan loopt.

Zoek een ergotherapeut bij jou in de buurt

Andere behandelingen en middelen bij neuropathie

Helpen medicijnen of TENS  niet genoeg? Dan ga je misschien op zoek naar andere behandelingen tegen neuropathie.  

Er zijn ook pijnstillende crèmes, palmitoylethanolamide (PEA), acupunctuur, en (medicinale) cannabis te koop tegen klachten bij neuropathie. Op internet kun je daar informatie over vinden. Er is geen overtuigend wetenschappelijk bewijs dat dit werkt bij neuropathie.  

Wil je toch 1 of meer van deze behandelingen of middelen proberen? Overleg dan eerst met je arts of verpleegkundige. Ook om te horen of dat in jouw situatie veilig is. 

Lees meer over deze 4 behandelingen. En waar je op kunt letten als je misschien zo’n behandeling wilt:

Acupunctuur bij perifere neuropathie

Acupunctuur is een behandeling waarbij de behandelaar met heel dunne naalden op bepaalde punten in je lichaam prikt. Dit doet de acupuncturist om processen in je lichaam en geest te beïnvloeden.

Er zijn verschillende onderzoeken gedaan naar acupunctuur bij neuropathie – als gevolg van chemotherapie. Soms is er bewijs dat het klachten verlicht, maar soms ook niet.

Wil je proberen of acupunctuur bij jou helpt? Overleg dat eerst met je arts of verpleegkundige. Ook om te horen of acupunctuur in jouw situatie veilig is.

Kies altijd een acupuncturist die is aangesloten bij een erkende beroepsvereniging. Zo weet je zeker dat de behandeling op een veilige en verantwoorde manier gebeurt.

Goed om te weten: een behandeling met acupunctuur zit niet in het basispakket van een zorgverzekering. Je moet het dus zelf betalen. Heb je een aanvullende verzekering, dan kun je de behandeling meestal wel (deels) vergoed krijgen.

Lees meer over acupunctuur bij kanker.

Medicinale cannabis bij perifere neuropathie

Medicinale cannabis komt van de apotheek. De medicinale cannabis die misschien helpt bij neuropathie heet Cannabis Bediol ®. Je kunt het alleen kopen op recept, maar artsen schrijven het niet vaak voor.

Cannabis Bediol is te koop in gedroogde vorm (flos). Je kunt er thee van zetten of met een verdamper inhaleren (inademen). In de bijsluiter van het medicijn staat hoe je dit doet. Er is ook cannabisolie, voor onder je tong. Die heet ook bediol en is te koop bij de apotheek.

Overleg met je arts of verpleegkundige of je medicinale cannabis kunt proberen. En of dat in jouw situatie veilig is.

Goed om te weten: je krijgt Cannabis Bediol® niet vergoed van de zorgverzekeraar. Je moet het dus zelf betalen.

Lees meer over cannabis bij neuropathie op apotheek.nl

Pijnstillende crèmes bij perifere neuropathie

Er zijn pijnstillende crèmes te koop tegen neuropathie. Je kunt ze bijvoorbeeld online bestellen. In sommige crèmes zitten werkzame stoffen die ook in andere, reguliere medicijnen tegen neuropathie zitten. Bijvoorbeeld amitriptyline, ketamine of fenytoïne.

In Nederland schrijven artsen deze crèmes niet vaak voor. Omdat er niet genoeg bewijs is dat de crèmes helpen bij neuropathie. Ook is onduidelijk of er bijwerkingen zijn.

Wil je toch proberen of zo’n crème bij jou helpt? Overleg dan altijd eerst met je arts of verpleegkundige. Samen kunnen jullie kijken of dat in jouw situatie veilig is. En welke crème je kunt proberen. 

Goed om te weten: de zorgverzekering vergoedt de crème niet. Je moet de crème dus zelf betalen. 

Palmitoylethanolamide bij perifere neuropathie

Palmitoylethanolamide (PEA) is een stof die in je lichaam en voeding voorkomt. In Nederland is PEA als voedingssupplement verkrijgbaar.

PEA werkt waarschijnlijk pijnstillend en ontstekingsremmend. Daarom raden sommige websites het aan bij pijn door neuropathie. Maar er is niet genoeg wetenschappelijk bewijs dat het werkt. Er is meer en goed onderzoek nodig om echt iets te kunnen zeggen over de werking en veiligheid.

Overleg met je arts of verpleegkundige of PEA in jouw situatie veilig is. En je PEA kunt proberen. 

Goed om te weten: de zorgverzekering vergoedt PEA niet. Je moet het  dus zelf betalen. 

Waar kun je een behandeling krijgen voor neuropathie?

Er is geen landelijk centrum voor de behandeling van pijn door neuropathie. De behandeling gebeurt meestal door de oncoloog. Je arts kan je ook doorsturen naar de pijnpoli van het ziekenhuis. Of naar een neuroloog voor verder onderzoek.

Online oplossing? Wees kritisch

Op internet vind je organisaties die beweren dat ze klachten door neuropathie kunnen verminderen. Dat zij dat doen met een combinatie van behandelingen en heel succesvol zijn.

Er is geen wetenschappelijk bewijs voor de werking van deze behandelingen. Zorgverzekeraars vergoeden dit soort alternatieve behandelingen niet. Je moet de kosten dus zelf betalen. Vaak gaat het om grote bedragen.  

Wees kritisch als je zo’n behandeling overweegt. Vraag jezelf af:

  • klopt de informatie die op de website staat?
  • zijn hun resultaten te controleren?
  • zijn de behandelaars aangesloten bij een erkende beroepsvereniging?

Bekijk de checklist om te beoordelen of een website betrouwbaar is.

Denk je erover een behandeling bij zo’n organisatie of bedrijf te proberen, bespreek dit dan met je arts of verpleegkundige. Die kan je meer uitleg en informatie geven. En beoordelen of zo’n behandeling in jouw situatie veilig is.

Colofon

Met medewerking van:

Foto Floortje Mols

Dr. Floortje Mols

Onderzoeker, Tilburg University

LinkedIn

foto dr. Marieke Niesters, pijnspecialist

Dr. Marieke Niesters

Anesthesioloog en pijnspecialist, LUMC

illustratie-arts-man

Dr. Michel Wagemans

Anesthesioloog-pijnspecialist, Reinier de Graaf

LinkedIn

illustratie-arts-vrouw

Dr. Tonneke Beijers

Internist-oncoloog, Máxima MC

illustratie vrouwelijke verpleegkundige

Manon van Immerzeel

Verpleegkundig specialist AGZ, aandachtsgebied pijn, Reinier de Graaf

 
Illustratie mensen

Mensen met neuropathie

illustratie deskundige man

Tom van Dasselaar

Promovendus, afdeling anesthesiologie, LUMC

Gemaakt door de redactie van kanker.nl

Laatste update: december 2024