Goedaardige en kwaadaardige tumoren

Deze informatie is gecontroleerd door deskundigen.

Naar colofon
Opslaan

Een tumor is een gezwel in je lichaam. Zo’n gezwel kan goedaardig of kwaadaardig zijn. Een kwaadaardige tumor is kanker. Heel soms kan een goedaardige tumor kwaadaardig worden.

Lees op deze pagina over:

Wat is een tumor?

Een tumor is een klompje cellen in of op je lichaam. Een tumor ontstaat doordat een zieke cel sneller groeit en deelt dan de gezonde cellen. Hierdoor komen er meer tumorcellen bij. Zo groeit de tumor.

Hoe ziet een tumor eruit?

Een tumor kan er verschillend uitzien. Een tumor kan in je lichaam zitten of op je huid.

Meestal begint een tumor als een plekje of een knobbeltje. Dat wordt steeds groter en kan door andere weefsels gaan groeien.

Goedaardige tumoren

Tumoren kunnen ook goedaardig zijn. Een goedaardige tumor is geen kanker. Het gezwel groeit niet door andere weefsels heen. Ook kan het niet uitzaaien naar andere organen.

Een goedaardige tumor kan wel tegen omliggende weefsels of organen drukken. Dit kan een reden zijn om de tumor te verwijderen.

De medische naam voor een goedaardige tumor is: een benigne tumor.

Voorbeelden van goedaardige tumoren

Voorbeelden van goedaardige tumoren zijn:

  • een wrat
  • een poliep (een gezwel op een steeltje)
  • een vleesboom in de baarmoeder
  • een knobbel van vetweefsel (lipoom)

Kan een goedaardige tumor kwaadaardig worden?

Soms kan een goedaardige tumor kwaadaardig worden. Dat gebeurt als de tumorcellen steeds meer gaan afwijken van normale cellen. En als ze vervolgens ongecontroleerd gaan delen.

Met controles houdt de arts de afwijkende cellen in de gaten. Veranderen de cellen en wijken ze te sterk af van normale cellen? Dan is een behandeling nodig.

Goedaardige tumor

Een goedaardige tumor bevat geen kankercellen en groeit niet in het omliggend weefsel.

Borderline-tumoren

Een borderline-tumor is een grensgeval tussen een goedaardige en een kwaadaardige tumor. Borderline is Engels voor grens. De tumor kan op een agressieve manier groeien, maar zaait niet vaak uit.

Een eierstoktumor of een wekedelensarcoom kunnen borderline-tumoren zijn.

Kwaadaardige tumoren

Bij een kwaadaardige tumor gaat het om kanker. Een kwaadaardige tumor kan in omliggende weefsels en organen groeien.

Ook kunnen de kankercellen losraken van de tumor en via het bloed en/of de lymfe ergens anders in het lichaam terechtkomen. Ze kunnen zich daar vasthechten en uitgroeien tot nieuwe tumoren. Dit zijn uitzaaiingen. Een ander woord voor uitzaaiingen is metastasen. Lees verder over uitzaaiingen bij kanker.

De medische naam voor kwaadaardig is maligne. Een maligniteit is een kwaadaardige afwijking.

Voorbeelden van kwaadaardige tumoren

Voorbeelden van kwaadaardige tumoren zijn borstkanker, prostaatkanker en longkanker. Maar er zijn nog veel meer kwaadaardige tumoren. Bekijk een overzicht van kwaadaardige tumoren.

Verschil tussen kankercellen en normale cellen

Kankercellen gedragen zich anders dan normale cellen:

  • Ze blijven maar delen. En ze negeren signalen om te stoppen met delen en af te sterven.
  • Ze kunnen het afweersysteem omzeilen. Het afweersysteem ruimt afwijkende en beschadigde cellen op. Maar kankercellen ontsnappen hier vaak aan.

Kwaadaardige tumor

Bij een kwaadaardige tumor dringen de kankercellen het omliggend weefsel binnen en kunnen ze uitzaaien naar andere delen van het lichaam.

Waar ontstaat kanker?

Kanker kan overal in het lichaam ontstaan. Vaak ontstaat kanker in een orgaan of weefsel. Bijvoorbeeld in de borst, de longen of in de huid.

Als kanker in een orgaan of weefsel ontstaat, groeit er een kwaadaardige tumor van een klomp cellen. Dit heet een solide tumor. Solide betekent: vast, bij elkaar.

Kanker kan ook in het bloed of in de lymfe ontstaan. (Lymfe is lichaamsvloeistof die door de lymfevaten stroomt.) Dan gaat het meestal om losse kankercellen die de gezonde cellen verdrijven en is er geen sprake van een vaste tumor. Dit heet: niet-solide kanker. Leukemie of bloedkanker is een voorbeeld van een niet-solide kanker.

Colofon

Met medewerking van:

Foto Marjolijn van Egmond

Dr. Marjolein van Egmond

Professor Oncologie en Ontsteking, Amsterdam UMC (locatie VUmc)

LinkedIn

Gemaakt door de redactie van kanker.nl

Laatste update: september 2022