Neuropathie bij kanker

Deze informatie is gecontroleerd door deskundigen.

Naar colofon
Opslaan

Door kanker of de behandeling van kanker kunnen je zenuwen beschadigen of minder goed gaan werken. Dit heet neuropathie. Je kunt dan last krijgen van pijn, doofheid, tintelingen. En van problemen met de kracht en aansturing van je spieren.

Lees op deze pagina over:

Neuropathie door chemotherapie of doelgerichte therapie

Chemotherapie en doelgerichte therapie werken tegen kankercellen. Maar deze medicijnen kunnen ook zenuwcellen kapot maken. Meestal gaat het dan om de uiteinden van de zenuwen die via je armen en benen naar je handen en voeten lopen: de perifere zenuwen.

Als je perifere zenuwen beschadigd zijn, verandert het gevoel aan de uiteinden van die zenuwen, dus in je voeten en handen. Je krijgt bijvoorbeeld een doof of tintelend gevoel. Ook kan door neuropathie de spierkracht en de aansturing in je onderarmen of onderbenen afnemen. Meer over de symptomen van neuropathie.

Neuropathie door chemo: perifere polyneuropathie

De medische naam voor neuropathie door chemotherapie is chemotherapie geïnduceerde perifere neuropathie (CIPN). 

Omdat chemotherapie of doelgerichte therapie door het hele lichaam werkt, kunnen er meerdere zenuwen beschadigd raken. Als er meerdere zenuwen tegelijkertijd beschadigd zijn, noemen artsen dat polyneuropathie (poly = meerdere).

Niet alle soorten chemotherapie en doelgerichte therapie hebben neuropathie als bijwerking. Bekijk bij welke medicijnen er kans is op neuropathie.

Neuropathie door andere oorzaken

Neuropathie en met name zenuwpijn door kanker kan ook andere oorzaken hebben. Bijvoorbeeld ingroei van de tumor, een operatie waarbij de zenuwen beschadigen, of bestraling. Lees verder over andere oorzaken van neuropathie bij kanker.

Klachten? Neem snel contact op met je arts of verpleegkundige

Heb je last van prikkelingen of tintelingen, een doof of veranderd gevoel in handen en voeten, of van pijn in je handen en voeten? Dan is de kans groot dat je neuropathie hebt. Wacht niet tot je klachten overgaan, maar meld deze klachten bij je arts of verpleegkundige. 

Het is belangrijk om te vertellen dat je dit soort klachten hebt, want dan kan de arts de behandeling aanpassen om te voorkomen dat de neuropathie erger wordt. 

Neuropathie als bijwerking: vroeg ingrijpen kan helpen

Je arts kan de dosis chemotherapie of doelgerichte therapie verlagen, de behandeling tijdelijk stoppen of je een ander medicijn geven. Daarmee voorkomt de arts dat er nog meer schade aan de zenuwen ontstaat. Er is dan nog een kans dat de zenuwen zich herstellen. 

Bespreek je angst

Veel mensen aarzelen om te zeggen dat ze klachten hebben. Ze zijn bang dat hun overlevingskansen kleiner worden als de arts de dosering verlaagt of als ze tijdelijk stoppen met de kuur. Daardoor zeggen ze niks, of zeggen ze pas iets als ze veel klachten hebben. 

Deze reactie is begrijpelijk. Maar het is beter om de dosis aan te passen, want anders krijg je meer klachten en moet je definitief stoppen met het medicijn. Bespreek het daarom eerlijk met je arts. Samen kunnen jullie bespreken welke opties er zijn, en wat in jouw situatie de beste keuze is.

Kan neuropathie genezen of overgaan?

Bij veel mensen verdwijnen de klachten door de neuropathie na verloop van tijd als de behandeling gestopt is. Omdat beschadigde zenuwcellen traag herstellen, kan dat wel maanden of jaren duren.  

Vooraf is niet te voorspellen of de neuropathie overgaat. Soms gaan de klachten niet weg, of verdwijnen ze maar voor een deel. Soms nemen de klachten toe. 

Is er een behandeling voor neuropathie?

Neuropathie kan verschillende klachten geven. Tegen pijn en tintelingen is behandeling mogelijk. Aan een doof of veranderd gevoel is niets te doen.

Wordt de neuropathie na de kankerbehandeling niet minder, dan kun je medicijnen krijgen tegen de pijn. Helaas helpen medicijnen niet altijd. Soms zijn er dan nog andere mogelijkheden om je pijn te verminderen, bijvoorbeeld de Qutenza® huidpleister, fysiotherapie, acupunctuur of TENS. Lees verder over de behandeling van neuropathie.

Ook zelf kun je een aantal dingen proberen om minder last te hebben van de klachten. Lees de tips bij neuropathie en de tips bij neuropathie van de voeten.

Colofon

Met medewerking van:

Corien Eeltink

Corien Eeltink

Verpleegkundig specialist, Amsterdam UMC (locatie VUmc)

Foto Floortje Mols

Dr. Floortje Mols

Onderzoeker, Tilburg University

LinkedIn

illustratie-arts-vrouw

Dr. Janneke Hoeijmakers

Neuroloog met aandachtsgebied neuromusculaire aandoeningen, Maastricht UMC+

illustratie-arts-man

Dr. Michel Wagemans

Anesthesioloog-pijnspecialist, Reinier de Graaf

LinkedIn

illustratie-arts-vrouw

Dr. Tonneke Beijers

Internist-oncoloog, Máxima MC

Illustratie mensen

Mensen met neuropathie

Tom van Dasselaar, promovendus

Afdeling Anesthesiologie, LUMC

Gemaakt door de redactie van kanker.nl

Laatste update: april 2022