In het nieuws

En dan zit je ineens in het RTL nieuws van 19.30 uur.

Op 4 september kwam het nieuws naar buiten: dertien veelvoorkomende zorghandelingen in het ziekenhuis verdwijnen binnenkort uit de richtlijnen. Uit onderzoek is gebleken dat deze behandelingen onnodige zorg zouden zijn. Maar natuurlijk heeft dit ook gewoon met bezuinigingen te maken.

 Een van die veranderingen betreft de nacontroles bij eierstokkanker – die worden drastisch verminderd: van vijftien naar zes controles in vijf jaar. Dat is geen kleinigheidje, dat is serieus nieuws. Eierstokkanker is de dodelijkste vorm van gynaecologische kanker. Vaak krijgen vrouwen na de  behandeling  te horen dat de kanker zeker terug zal komen. Dat maakt de toekomst behoorlijk onzeker. Hoe weet je dan of de ziekte terug is.
 

De media sprongen er meteen bovenop. Niet gek, want voor vrouwen met eierstokkanker is dit dus een heel ingrijpende verandering. Stichting Olijf, waar ik vrijwilliger ben, vroeg mij of ik in het RTL Nieuws wilde vertellen hoe ik dit als patiënt ervaar. Eh….......o.k.  

Zo gebeurde het dat ik om 13.45 uur nog van niets wist, en twee uur later RTL bij mij thuis op de stoep stond. Een interviewster en een cameraman. “Niets om je zenuwachtig over te maken,” zeiden ze geruststellend, terwijl een gigantische camera de woonkamer werd ingereden. 😮 
Het interview duurde ongeveer twintig minuten en verliep ontspannen en prettig.

Er werd gevraagd wat ik er van vond als patiënt met eierstokkanker, dat de nacontroles meer dan gehalveerd werden.

✅ Ik heb gezegd dat het – ondanks dat dit natuurlijk deels een bezuinigingsmaatregel is – ontzettend belangrijk is dat artsen goed communiceren met hun patiënten. Vrouwen mogen niet het gevoel krijgen dat ze losgelaten worden. Er moeten  laagdrempelige mogelijkheden blijven om contact op te nemen bij vragen, klachten of zorgen. Artsen moeten oog en oor hebben voor de onzekerheid en angst die deze wijziging/besparing  met zich mee zal brengen. Maatwerk dus.

✅ Ik vertelde dat de behoefte aan controles per persoon verschilt. Door mijn vrijwilligerswerk bij Olijf spreek ik veel vrouwen met eierstokkanker. De meesten vinden het juist heel fijn om in de gaten gehouden te worden, en vinden het doodeng om zo weinig controles te krijgen. Maar ik hoor soms van andere vrouwen die juist geen controles willen omdat het veel spanning geeft of omdat ze de kanker achter zich willen laten.

✅ Ik heb gezegd dat eierstokkanker niet voor niets de 'silent killer' wordt genoemd. De klachten zijn vaag. 'Luisteren naar je lichaam' klinkt mooi, maar is ontzettend lastig als datzelfde lichaam je nauwelijks signalen geeft. Controles geven dan een gevoel van veiligheid.

✅ Ik heb gezegd dat ik ervan overtuigd ben dat als je aan de voorkant goed investeert in passende, persoonlijke nazorg – waarbij vrouwen zich vrij voelen om contact op te nemen als dat nodig is –dat ze het dan waarschijnlijk minder vaak nodig hebben, dan wanneer die ruimte er helemaal niet meer lijkt te zijn.

Kortom: ik heb best veel gezegd in die twintig minuten 😃. Ik heb een paar keer dezelfde boodschap benadrukt: dat vrouwen echt aan de bel moeten kunnen trekken als ze zich onzeker voelen omdat  er minder controles zijn. Dat was de kern van mijn verhaal. Ik vind het jammer dat hier niets over in het item is gekomen.

 Uiteindelijk zijn er twee quotes in het nieuwsitem gekomen. Waarvan ik in de laatste zeg, als antwoord op de laatst gestelde vraag of ik zelf nog controles heb, dat ik op eigen verzoek, de controles aan het minderen ben. Maar wat ik daar óók bij heb gezegd; dat het voor mij wel een andere situatie is, omdat ik al in september 2014 de diagnose eierstokkanker heb gekregen. En hierna is de kanker een aantal keer teruggekomen. Ik heb dus al veel controles gehad. En niet bij de gynaecoloog, maar bij de oncoloog. Deze, niet onbelangrijke, toevoeging is weggelaten in het item. Wel hoor je de voiceover zeggen dat ik op eigen verzoek de controles aan het minderen ben, want: controles kunnen ook spanning geven. Zeker, maar zo gebracht was dit niet helemaal hoe ik het voor het voetlicht had willen brengen.

Zo gaat dat dus met het nieuws. Er wordt heel wat geknipt-en geplakt  Omdat het om korte fragmenten gaat, verdwijnt de nuance al snel. De werkelijkheid is zelden zwart of wit.

Ik snap heel goed dat er iets uit al die woorden gehaald moet worden wat nieuwswaarde heeft. En dat het niet om een uitgebreide documentaire of zomergasten gaat. 😀

Daarom ben ik uiteindelijk wel tevreden over het knip- en plakwerk van RTL. Beide kanten van het verhaal kwamen even aan bod: de rust en het vertrouwen die controles kunnen geven, maar ook de spanning die ze ook kunnen veroorzaken.

Het was  bijzonder én leerzaam om mee te maken. Weer een ervaring rijker. Maar voortaan zal ik anders naar het nieuws kijken en me altijd afvragen: is dit de hele boodschap, of hebben ze nog meer gezegd wat we nu niet weten.

 Olijf collega vrijwilliger Linda, zat die avond in het NOS journaal van 20.00. Zij had dezelfde ervaring betreft het knip-en plakwerk.