Heb het leven lief en wees niet bang

Tweede Paasdag (2 april) is Betty overleden. Afgelopen dinsdag (10 april) is Betty begraven op begraafplaats Rusthof in Leusden. Vooral de laatste zes en een half jaar heeft Betty het leven lief gehad en was ze niet vaak bang. Wanneer je alle behandelingen op een rijtje zet lijkt het een lijdensweg, maar dat was het niet. Betty heeft nooit last gehad van bijwerkingen en ze ging naar het ziekenhuis zoals anderen naar de sportschool gaan: niet leuk maar wel goed voor je gezondheid. In die tijd zijn we ook ontelbare keren naar Italië geweest en zijn onze drie kleinkinderen geboren. Haar contact met de oncoloog was geweldig en ze gaf zich altijd helemaal over aan de deskundigheid van de verpleegkundigen van afdeling B7 van het Meander. De stress tijdens haar ziekte werd niet veroorzaakt door de vele operaties, bestralingen en chemo’s maar ontstond in de wachtkamers van de ziekenhuizen. Zou het zwaard dit keer vallen? Woensdag 21 maart sprak de oncoloog de gevreesde woorden, althans hij liet het ons zeggen.

Betty was wel verbaasd en trots dat haar blog zo vaak gelezen werd (98000 keer), ze haalde daar wel veel voldoening uit en Betty merkte uit de reacties dat ze lotgenoten kon steunen met haar verhalen. Ook de reacties van lotgenoten gaven haar troost.

Met de auto en de rolstoel zijn we op onze trouwdag met de zus van Betty nog gaan lunchen in een restaurant langs de Eem. Daarvoor gingen we samen nog wel eens uit eten. Betty deed dan haar jas over haar pyama, deed mijn crocs aan - haar voeten waren opgezwollen door trombose - en ik parkeerde de auto voor de viszaak in de stad. Betty bleef in de auto en ik bestelde een portie kibbeling met saus. In de auto aten we samen het bakje kibbeling leeg.

De laatste twee weken ging het wel snel. Buiten wandelen ging niet meer. De trap op lopen kon Betty niet meer. Eten ging steeds moeilijker. Naar het toilet gaan was te vermoeiend. Met hulp van Buurtzorg is de verzorging tot het einde liefdevol geweest. De kinderen en ik waren erbij en hielden haar vast toen ze drie keer zuchtte en verdween.
Betty hield van zingen en twee maanden geleden had ze samen met een zanglerares een lied van Liesbeth List ingestudeerd en opgenomen. Dat lied Heb het leven lief en wees niet bang wilde ze in de afscheidsdienst gedraaid hebben. Met dat lied hebben we de afscheidsdienst afgesloten en daarna volgde een enorm applaus; heel bijzonder.

De laatste keer dat ik Betty zag, lag ze daar met een mager kopje met de ogen dicht. Haar huid was wat witjes en de dikke zwarte haren van vroeger waren nu kleine grijze krulletjes. Maar ik zag daar toch nog steeds die lieve, eerlijke, dappere, openhartige, spontane, spraakzame en vrolijke Betty.

Het was een perfecte tijd en ik ben blij dat ik die met jou heb mogen doorbrengen.

Ton