5 vragen van ouders na de diagnose kanker

Hoe zorg je ervoor dat je kind(eren) er zo min mogelijk last van krijgt dat je kanker hebt? Is het wel of niet een goed idee om je kind bij je ziekte te betrekken? Alle ouders met kanker worstelen met dit soort vragen.

Je leest hier het antwoord op 5 veelgestelde vragen:

• Hoe kan ik voorkomen dat mijn kind er last van krijgt dat ik kanker heb?
• Kan ik mijn kind meenemen naar het ziekenhuis?
• Hoe heeft kanker invloed op de opvoeding?
• Hoe betrek ik de school van mijn kind?
• Wat moet ik zeggen als mijn kind vraagt of ik doodga?

Tip: heb je een vraag die er niet bij staat? Stel je vraag online aan een psycholoog.

Vraag 1: Hoe kan ik voorkomen dat mijn kind er last van krijgt dat ik kanker heb?

Je wilt vast dat je kind zo min mogelijk last heeft van jouw ziekte. Toch is het verstandig om je kind te vertellen wat er aan de hand is. En om je kind bij je situatie te betrekken. Dan voelt je kind zich serieus genomen, en dat is belangrijk voor zijn of haar zelfvertrouwen.

Probeer je kind regelmaat en structuur te bieden: zo kan het dagelijks leven van je kind zo goed mogelijk doorgaan. Het helpt kinderen om te weten waar ze aan toe zijn. Dit vermindert de kans dat je kind klachten of problemen krijgt.

Steun van een volwassene is in de periode van jouw ziekte voor een kind heel belangrijk. Misschien lukt het jou niet, maar wel iemand uit je directe omgeving. Als er volwassenen zijn die je kind kunnen steunen, dan voelt je kind zich minder alleen. Je kind weet dan dat het bij iemand terecht kan met vragen, verdriet of zorgen. Dat geeft een veilig gevoel en kan helpen om beter om te gaan met de situatie.

Tips en adviezen per leeftijd

Lees de informatie voor specifieke leeftijdsgroepen:

• baby’s (0-2 jaar)
• peuters en kleuters (2-5 jaar)
• kinderen op de basisschool (6-12 jaar)
• tieners (12-18 jaar)

Vraag 2: Kan ik mijn kind meenemen naar het ziekenhuis?

Kinderen en jongeren kunnen zich soms lastig voorstellen wat je in het ziekenhuis doet. Soms is hun beeld daarvan erger dan de werkelijkheid. Het helpt dan vaak als je je kind meeneemt. Dan weet je kind beter waar papa of mama naartoe gaat.

Ligt je partner in het ziekenhuis en wil je kind niet mee? Maak er dan geen strijd van. Je kind kan ook op een andere manier contact houden. Bijvoorbeeld door te bellen, te mailen, te beeldbellen of een selfie te maken. Of door tekeningen te maken en briefjes te sturen.

Vraag wel na waarom je kind niet mee wil. Soms hebben kinderen enge ideeën over het ziekenhuis. Dan kan het juist helpen om wel mee te gaan. Als kinderen zien dat papa of mama daar in goede handen is, kunnen ze zich meer ontspannen. En hebben ze meer vertrouwen in de behandeling.

Vraag 3: Hoe heeft kanker invloed op de opvoeding?

Voor een kind is het belangrijk als de vertrouwde (dag)structuur zo veel mogelijk hetzelfde blijft. Dat biedt houvast en veiligheid. Maar de (dag)structuur kan veranderen als je ziek bent en/of behandeld wordt.

Je kunt dan proberen om voorspelbaarheid te creëren voor je kind. Dat doe je door je kind voor te bereiden op veranderingen. Geef uitleg of laat zien wat er anders zal zijn. Bijvoorbeeld een kaal hoofd, een stoma.

Sommige ouders hebben de neiging om de opvoeding los te laten als ze ziek worden. Maar dat veroorzaakt veel onduidelijkheid. Probeer vast te houden aan regels en afspraken. Dat is uiteindelijk beter voor je kind.

Vraag 4: Hoe betrek ik de school van mijn kind?

School kan voor kinderen een belangrijke steun zijn. Ook is het vaak een plek waar alles nog hetzelfde of ‘normaal’ is.

Je kunt de school van je kind(eren) betrekken:

• Vertel aan de leerkracht of mentor van je kind dat je kanker hebt en behandelingen krijgt. Vertel je kind dat je de school op de hoogte brengt en waarom. Vraag je kind of hij/zij het aan vriend(inn)en wil vertellen en wanneer. Vraag ook of je kind hulp nodig heeft om dit te doen en van wie.
• Vraag aan de leerkracht of mentor of die je kind(eren) in de gaten wil houden. Bijvoorbeeld hoe ze zich gedragen in de klas of op het schoolplein. Vraag of hij/zij ze misschien ook wat extra aandacht kan geven. Bijvoorbeeld door te vragen hoe het met ze gaat.
• Houd de leerkracht en/of mentor op de hoogte van eventuele (grote) veranderingen in je ziekte of de thuissituatie. Hij/zij kan zorgen voor een veilige en vertrouwde omgeving op school. En kan helpen als het even minder goed gaat met je kind. Of aan klasgenoten vertellen wat er speelt.

Tip: vraag een van de ouders om je te herinneren aan belangrijke schoolactiviteiten. Zo hoef je niet alles zelf te onthouden.

Vraag 5: Wat moet ik zeggen als mijn kind vraagt of ik doodga?

Vraagt je kind aan jou of je doodgaat? Dan weet je kind dus dat mensen dood kunnen gaan door kanker. Dat betekent dat je er open over kunt praten.

Je kunt zeggen dat je een behandeling krijgt om beter te worden (als dat inderdaad zo is). En dat er mensen zijn die genezen van kanker. Daar kun je aan toevoegen dat de dokter er alles aan zal doen om de kankercellen weg te krijgen. Leg daarbij uit dat er behandelingen zijn waar je zieker van kunt worden.

Probeer zorgen te achterhalen

Probeer erachter te komen waar je kind zich zorgen over maakt. En wat voor gevoelens je kind heeft. Misschien vraagt je kind zich af wie voor hem of haar zal zorgen als jij er niet meer bent. Dat soort zorgen zijn normaal.

Zijn je vooruitzichten onzeker, vertel ook dat dan eerlijk aan je kind. Zeg ook: “Als ik weet dat ik doodga aan (soort)kanker, zal ik dat aan jou vertellen”. Hiermee geef je je kind vertrouwen. Je kind weet dat ‘ie betrokken wordt en dat je niets geheim houdt.

Het kan zijn dat je denkt dat je de hoop voor je kind wegneemt, als je eerlijk vertelt dat je misschien doodgaat. Maar eerlijk zijn en hoop bieden kunnen heel goed samengaan.

Lees ook: Je kinderen begeleiden als je niet meer kunt genezen.