Preventief onderzoek

Bij mijn zonen hun vader is prostaatkanker gevonden op zijn 50e maar hij had al op jonge leeftijd veel problemen met plassen. Hij is helaas overleden op de leeftijd van 55 Jaar. Zijn vader heeft ook prostaatkanker maar die leeft nog. Er zijn meer mannen in die  familie jong overleden maar omdat ik daar geen contact mee heb weet ik niet waaraan. Komen mijn zonen in aanmerking voor preventief onderzoek? Ze zijn nu 22 en 27 jaar.

Antwoord

Beste Mevrouw, dank voor uw belangrijke vraag. Volgens de huidige internationale opvattingen komen uw zonen in aanmerking voor preventief onderzoek naar de aanwezigheid van genetische factoren die kunnen bijdragen aan een verhoogde kans op de aanwezigheid van prostaatkanker. Daarbij wordt gezocht naar afwijkingen in het zogenoemde BRCA2-gen. Een verandering in dat gen (een mutatie) geeft een circa 3 tot 4 maal zo hoge kans dan normaal op de aanwezigheid van prostaatkanker in families waarbij dat gen overerft. Een veranderd gen geeft overigens geen kanker: daarvoor moeten ook andere factoren aanwezig zijn die aanleiding geven tot verstoring van het DNA. Het gaat dus alleen om de erfelijke aanleg voor een verhoging van de kans op kanker. Dat gezegd hebbende kan dat gen ook bij de vrouwen aanwezig zijn, en dat geeft dan aanleiding tot borstkanker.

Bij families waarbij prostaatkanker voor het 45ste jaar optreedt, wordt gezocht naar dat BRCA2-gen. Ook als er tenminste drie vaders/broers/zonen/opa’s aanwezig zijn met prostaatkanker op welke leeftijd dan ook. En als bekend is dat het BRCA2-gen al in de familie zit (bijvoorbeeld ten gevolge van onderzoek bij borstkanker of eierstokkanker) dan worden de mannelijke leden ook onderzocht, indien ze dat willen. Dat doet de klinisch geneticus, niet de uroloog. Uw huisarts kan ook familieleden naar de klinisch geneticus verwijzen.

Als het BRCA2-gen wordt aangetroffen, dan kan je overwegen te zoeken naar prostaatkanker vanaf het 40ste jaar. Daartoe moet je als persoon zelf een besluit nemen, en vragen om screening door een uroloog.  Het onderzoek bij de uroloog bestaat allereerst uit het bepalen van het PSA in combinatie met het opmeten van de grootte van de prostaat. Als die combinatie leidt tot en verhoogd risico op aanwezigheid van een relevante prostaatkanker, dan wordt een MRI gemaakt, en een transperineale biopsie genomen bij afwijkingen. Indien het risico op kanker laag is, dan wordt het onderzoek herhaald na enkele jaren, gewoonlijk 2 tot 4 jaar.

Voor uw zonen is gezien de familiegegevens aanleiding te overwegen of zij zich laten testen door de klinisch geneticus op de aanwezigheid van het BRCA2-gen. Let wel: vroeg testen kan net zoveel onrust geven als een bepaling uitstellen totdat men 40 jaar is. Bespreek dit met de klinisch geneticus, en schat in hoe hiermee om te gaan.

Veel sterkte bij uw beslissingen.

Antwoord is geplaatst door voorlichter kanker.nl infolijn namens Prof. Bangma.

Laatst bewerkt: 21/11/2022 - 10:46