Het leven loslaten, hoe doe je dat?
Door: Hanneke Tinor-Centi
Linda weet dat haar leven binnenkort is afgelopen, maar heeft zich stellig voorgenomen om van elk resterend moment te genieten en er nog alles uit te halen wat er in zit. Met de beperkingen die de kanker haar oplegt, maakt auteur Linda Elstrodt (49) dit voornemen meer dan waar.
In 2019 debuteerde Elstrodt met Schaduwkracht, waarin zij –in romanvorm- haar eigen indrukwekkende verhaal vertelt. De diagnose borstkanker, de behandelingen, het omarmen van haar ‘schaduw’ en het besluit niet als slachtoffer door het leven te gaan. Net wanneer ze haar ‘schaduwkracht’ heeft gevonden, overlijdt haar man Carl en staat zij er alleen voor met haar zoon. Ook na dit enorme verlies krabbelt zij weer op en gaat door, voor zichzelf én voor haar zoon. Ze wordt opnieuw verliefd en het leven lijkt haar eindelijk weer toe te lachen.
Nu is de kanker terug. In alle hevigheid. Uitzaaiingen naar bekken, ruggengraat, lever, slokdarm, luchtpijp, longen, sleutelbeen en hersenen maken dat haar levensverwachting niet veel verder rijkt dan het einde van dit jaar. De genadeklap zo zou je denken. Toch neemt Elstrodt zichzelf ook nu nog voor om elke resterende minuut te koesteren en om Milo –inmiddels 13 jaar oud- goedverzorgd én met mooie herinneringen achter te laten. Het manuscript waar ze reeds mee begon, gaat aan de kant en ze richt zich op Loslaten; een autobiografische roman over hoe ze het leven loslaat….
Ik zoek Linda op in haar huis in Almere. Milo, een puber met halflang haar en een prachtige, wijze blik in zijn ogen, laat mij binnen. We gaan naar de keuken waar Linda mij begroet met koffie en nemen plaats aan de gezellige grote tafel waar ik haar enkele vragen mag stellen.
Loslaten is op 22 november verschenen. Wat verwacht je en/of hoop je dat de reactie op dit boek zal zijn en viel het schrijven van deze autobiografische roman je zwaar? Het is tenslotte geen sinecure om te schrijven over het loslaten van het leven en al wat jou lief is.
Linda: “Ik kijk enorm uit naar de verschijning van dit boek. Ik verwacht en hoop dat mijn lezers, net als bij mijn vorige roman Schaduwkracht, mijn boek weer in een adem uitlezen. Ook hoop ik ze te inspireren om alles uit het leven te halen wat erin zit. Om niets uit te stellen omdat later misschien wel eens eerder kan zijn dan je denkt. Het schrijven van het boek was een heel proces. Mijn verhaal begint luchtig met mijn eerste schreden op dating gebied. Dan volgt het keerpunt wanneer ik geconfronteerd wordt met de vernietigende diagnose dat ik nog maar een paar maanden te leven heb. Vanaf dat moment was het schrijven ook een stuk zwaarder, maar juist ook weer helend. Het moeilijkste vond ik om het einde te schrijven. Want hoe moest ik een eind aan dit boek schrijven, terwijl mijn eigen leven nog niet voorbij is? Gelukkig heb ik daar een mooie vorm voor gevonden.”
Je hebt Schaduwkracht en Loslaten geschreven in romanvorm, het is echter jouw verhaal. In hoeverre is het autobiografisch en waar geromantiseerd?
“Beide boeken zijn volledig autobiografisch. Ik heb ze echter in romanvorm geschreven om er echt een verhaal van te maken en geen uitgetypt dagboek. Alle gebeurtenissen uit het boek zijn geschreven vanuit mijn eigen perspectief en beleving. Wel heb ik de namen van de personen die erin voorkomen vervangen door fictieve namen.”
Het was misschien wel jouw belangrijkste missie om Milo goed achter te laten. Er is zelfs, na het bericht dat hij een fikse erfbelasting zou moeten betalen na jouw overlijden, een crowdfunding voor hem opgestart. Heb je het gevoel dat je in die missie bent geslaagd?
“Die crowdfunding actie was een emotionele achtbaan. Dankzij enorm veel lieve mensen die een steentje hebben bijgedragen, kan ik mij nu met een gerust hart focussen op mooie herinneringen maken en niet met zorgen maken over de toekomstige woonsituatie voor Milo. Dus ja, daar ben ik zeker in geslaagd. Het feit dat Milo en Joris in dit huis mogen blijven heeft mij enorm veel rust gebracht. Er is veel gebeurd in het leven van Milo en het feit dat hij in zijn ouderlijk huis kan blijven wonen is erg belangrijk voor hem. Hier liggen de herinneringen aan zijn vader en straks ook aan mij. In dit huis voelt hij zich veilig en vertrouwd.”
Dankzij enorm veel lieve mensen, die een steentje hebben bijgedragen, kan ik mij nu met een gerust hart focussen op mooie herinneringen maken.
Je hebt je weliswaar voorgenomen om te genieten van jouw laatste levensfase, maar dat lijkt mij gemakkelijker gezegd dan gedaan. Wat veel mensen mét mij ongetwijfeld zullen willen weten is: waar haal je de kracht vandaan?
“Dat weet ik eigenlijk zelf ook niet. Toen ik in 2012 voor de eerste keer werd geconfronteerd met borstkanker, ging er een knop om. Ik besloot dat ik geen slachtoffer was van de situatie, maar gewoon botte pech had. Ik was als kind altijd heel bang in het donker. Door de diagnose borstkanker werd ik in een klap in het donker gezet. Vanuit het niets ging er een lampje in mijzelf aan. Ik voelde mij rustig en gedragen, maar vooral ook strijdlustig. Toen in 2014 mijn man Carl overleed, was diezelfde kracht er opnieuw en ook nu ik deze laatste dreun te verwerken heb gekregen, ga ik ervoor om er alles uit te halen wat er in zit en positief te blijven. Dit maakt het voor mijzelf gemakkelijker, maar ook voor de mensen in mijn omgeving.”
Blijft Milo bij Joris na jouw overlijden en hoe staan zij daar zelf in?
“Milo en Joris blijven samen in dit huis wonen. Joris en ik zijn nu bijna 5 jaar samen. Milo en Joris kunnen het heel goed met elkaar vinden en hebben veel gezamenlijke interesses zoals technische knutselprojecten en computers. Milo ziet Joris als een vaderfiguur. Toen zijn vader Carl overleed was Milo 7 jaar oud. Joris kwam een jaar later in zijn leven. Als je bedenkt dat de meeste mensen actieve herinneringen hebben vanaf een jaar of 4, dan heeft Milo aan zijn eigen vader minder actieve herinneringen dan aan Joris.”
Je hebt op enig moment een bucketlist opgesteld. Heb je alles wat daar op staat, kunnen verwezenlijken?
“Bij lange na niet. Mijn diagnose viel vrijwel direct samen met de coronamaatregelen. Hierdoor zijn veel dingen op mijn bucketlist afgevallen. Bijvoorbeeld het reizen naar het buitenland. Ik had dolgraag nog met mijn beste vriendin cocktails willen drinken op Ibiza. Ook een tripje naar Schotland om het monster van Loch Ness te kunnen spotten kon niet doorgaan. Vanwege mijn medische behandelingen, kan ik het mij niet permitteren om in quarantaine te moeten als ik terug zou komen uit een oranje gebied. Dan loop ik mijn levensverlengende behandelingen mis. Maar ik heb geleerd creatief te zijn binnen de beperkende maatregelen. Ook vind ik dat een bucketlist niet hoeft te bestaan uit hele grote plannen. Het kan ook een korte wandeling in het najaarszonnetje zijn of een fijne avond met mooie gesprekken met mijn geliefden. Ik heb geleerd om te genieten van klein geluk.”
Er zijn in Nederland zo’n 80 inloophuizen voor mensen met kanker, hun naasten en nabestaanden. Heb je zelf wel eens zo’n inloophuis bezocht?
“Jazeker. Hier in Almere zit een heel fijn inloophuis (Parkhuys), waar ik een paar keer ben geweest voor een klankschaal sessie tijdens mijn eerste borstkankerperiode in 2012. En ik heb samen met een aantal borstkankerlotgenoten in 2014 een muzikaal theater opgericht. We repeteerden in Centrum Cabane voor een zelfgeschreven stuk over 5 lotjes met angst voor uitzaaiingen. De regisseuse Margreet was toen al ernstig ziek en is helaas inmiddels overleden. Ik was producent en muzikaal leider van ons gezelschap. Helaas hebben we de productie stop moeten zetten toen Carl overleed.”
Je hoopt met Loslaten anderen erkenning en herkenning te bieden. Is er een ultiem advies dat je hen, die in een soortgelijke fase van hun leven verkeren, mee zou willen geven?
“Ik wil niet alleen mensen die in een soortgelijke fase van hun leven verkeren aanspreken, maar eigenlijk iedereen. Heb je tegenslag in het leven, wees geen slachtoffer. Zoek de 'schuld' niet buiten jezelf. Alleen jij hebt invloed op jouw leven. Geniet van elke dag, zeg elke dag tegen je geliefden dat je van ze houd. Ben je trots op iemand? Zeg het. Ben je blij met iemand? Zeg het. “
Vanaf 22 november a.s. is de aangrijpende autobiografische roman Loslaten via alle (online) boekhandels te koop onder ISBN en kunnen ook worden besteld via haar eigen website: www.leesvoedsel.nl