Dit onderzoek is inmiddels gesloten voor deelname. Indien er informatie beschikbaar is over onderzoeksresultaten dan wordt dit getoond onder het kopje onderzoeksresultaten.
Voor patiënten met slokdarmkanker zonder uitzaaiingen is chemoradiotherapie gevolgd door een operatie de standaardbehandeling. Bij 30% van de patiënten is de chemoradiotherapie zo effectief, dat geen tumor meer aantoonbaar is in het weefsel dat bij de operatie wordt verwijderd. Daarom vraagt men zich af of een operatie in deze groep wel zinvol is, zeker gezien de risico’s van de operatie. Een operatie is bij deze groep patiënten mogelijk niet nodig, maar biedt volgens de huidige opvattingen de beste kans op genezing. In dit onderzoek zal worden bestudeerd of een operatie in de toekomst na voorbehandeling met chemotherapie en bestraling in bepaalde gevallen kan worden uitgesteld of misschien zelfs helemaal achterwege kan worden gelaten, zónder dat dit ten koste gaat van de kans op genezing.
De eerste onderzoeksresultaten zijn op 20 oktober 2023 gepresenteerd op de ESMO 2023.
Voor patiënten met slokdarmkanker zonder uitzaaiingen bestaat de huidige standaardbehandeling uit chemotherapie en bestraling gevolgd door een standaard operatie waarbij de slokdarm wordt verwijderd. Bij ongeveer een-derde van de patiënten is de behandeling met chemotherapie en bestraling zo effectief dat er geen kankercellen meer aantoonbaar zijn in het weefsel dat bij de operatie wordt verwijderd. Een operatie is bij deze patiënten misschien niet meer nodig. Bij deze patiënten zou de operatie kunnen worden uitgesteld, zolang er geen resterende tumorcellen worden aangetoond. Dit noemen we actieve surveillance. In het SANO-onderzoek zijn bij patiënten met slokdarmkanker twee verschillende behandelingen met elkaar vergeleken: de standaardbehandeling met operatie en actieve surveillance met frequente onderzoeken om tijdig terugkeer van kanker op te sporen. De resultaten na twee jaar laten zien dat actieve surveillance niet slechter is dan direct opereren voor de overleving, dat patiënten een verbeterde korte termijn kwaliteit van leven ervaren en dat een uitgestelde operatie bij terugkeer van kanker alsnog veilig kan worden uitgevoerd. De definitieve bevestiging over de veiligheid van actieve surveillance zal beschikbaar komen nadat alle patiënten minimaal 5 jaar zijn vervolgd.
-Active surveillance in some oesophageal cancers (esmo.org)
-Actieve surveillance alternatief bij slokdarmkanker met complete respons | MedNet
-LBA75 Neoadjuvant chemoradiotherapy followed by surgery versus active surveillance for oesophageal cancer (SANO-trial): A phase-III stepped-wedge cluster randomised trial - Annals of Oncology
Nee. Bij dit onderzoek speelt loting geen rol.
Deelnemende patiënten worden door toewijzing in 2 groepen verdeeld. Deze groepen worden met elkaar vergeleken. Patiënten weten voordat zij toestemming geven voor het onderzoek aan welke groep ze eventueel worden toegewezen.
De behandeling wordt gestopt als
Iedere behandeling kan bijwerkingen hebben. De behandeld arts zal voor de behandeling met chemotherapie de mogelijke bijwerkingen bespreken met de patiënt.
Erasmus MC, Rotterdam
Drs. B.J. van der Wilk, arts-onderzoeker, afdeling heelkunde, Erasmus MC
Drs. B.M. Eyck, arts-onderzoeker, afdeling heelkunde, Erasmus MC
Het onderzoek naar deze nieuwe behandeling is getoetst door een erkende medisch-ethische toetsingscommissie. Deze heeft geoordeeld dat het verantwoord is om de medewerking van patiënten te vragen. Voor meer informatie zie: CCMO
Vermelding in trialregister:
Nederlandse titel:
Actief waakzaam wachten als er geen kankerrest meer kan worden aangetoond na behandeling met chemotherapie en bestraling voor slokdarmkanker (SANO-onderzoek: Surgery As Needed for Oesophageal cancer).
Wil je meedoen aan deze trial? Bespreek dit dan met je arts. Hij of zij kan beoordelen of je in aanmerking komt. Ook kun je inhoudelijke vragen over de trial met je arts bespreken.
Tip: Neem in elk geval de naam van de trial mee naar je arts.