4. Miscommunicatie, krommunicatie of stommunicatie?

3 oktober 2017.
Afspraak met de uroloog. De bedoeling was dat ik in dit gesprek aan de uroloog zou vertellen welke keuze ik had gemaakt uit de 4 behandelopties die ik had gekregen. Dat vroeg de uroloog dus ook aan mij, direct bij de start van het gesprek. Ik gaf aan dat ik nog geen besluit hierover had genomen, omdat in mijn ogen de gestelde diagnose nog niet volledig was. Een MRI-scan zou meer inzicht (kunnen) geven in positie van de kankercelgroei en of er al dan niet uitzaaiingen waren, zei ik. Dus mijn verzoek aan de uroloog was dan ook duidelijk: eerst nog een MRI-scan, om die uitslag mee te nemen in de diagnose. Daar was de uroloog het niet mee eens en zij herhaalde eigenlijk exact wat ze me in het vorige gesprek had gemeld: in één biopt waren kankercellen aangetroffen en dat was dat. Toen ik zei dat er wellicht ook kankercellen konden zijn op plekken die niet waren aangeprikt bij de biopsie, deed de uroloog dit af met het antwoord, dat dit nu niet van belang was. Als ik een keuze maakte uit een van de vier behandelopties, zou er verder onderzoek plaatsvinden (MRI- of CT-scan). Waarom, zo vroeg ik de uroloog, dan niet éérst die scan, zodat ik gefundeerder een behandelkeuze kon maken?

Het gesprek werd er op deze manier niet prettiger op. Had sterk het gevoel, dat de uroloog vast hield aan haar standpunt en daar niet van af wilde wijken. De uroloog vond dat ik niet goed luisterde en herhaalde (voor de zoveelste keer) wat haar standpunt was. En ik bleef volharden in mijn verzoek om eerst een MRI-scan. De uroloog zei me, als maar bozer wordend, dat zo’n scan veel geld kost en er een lange wachtlijst voor was. Dit gesprek mondde zo’n beetje uit in een patstelling. De uroloog bleef bij haar standpunt en ik bij de mijne. Ze leek geen enkele moeite te doen zich te verplaatsen in mijn positie, zich in te leven in mijn beleving.

Je voelt het vast al aankomen….. De uroloog zei me nog eens dat ik niet goed naar haar luisterde of haar niet wilde begrijpen en ik zei haar dat dat wat mij betreft dan ook wederzijds was. Zij wilde mij niet begrijpen, nam mijn verzoek niet serieus en volhardde in haar starheid. Dat deed de uroloog zo’n beetje ontploffen. Nee, de deur en ramen vlogen er nog net niet uit, stoelen bleven ook op hun plek, maar het keyboard voor de uroloog op haar werkblad kreeg het wel heel zwaar te verduren. Woest als ze was, zei ze me met flinke stemverheffing, dat als ik die MRI-scan dan persé wilde, ik ‘m zou krijgen ook! (uitroepteken!)   En vervolgens begon ze driftig op haar keyboard te hameren om een formulier voor de MRI-scan in te vullen. Ze zei verder geen woord meer, drukte het formulier in m’n handen en zei me waar ik me moest aanmelden. En daarmee was dit gesprek ook meteen gedaan. Een heel vervelende ervaring vond ik dit en in mijn ogen een erg onprofessioneel optreden van de uroloog. Met het formulier in de hand meldde ik me direct aan bij de balie voor het maken van die MRI-scan. Dat kon dan twee dagen later al, dus 5 oktober.
Hoezó, lange wachtlijst?

En met de afspraak op zak fietste ik naar huis met een groeiend gevoel van twijfel over het voorgaande, wat er was gebeurd. Dit zat en voelde wat mij betreft helemaal niet goed en ik had de nodige bedenkingen of ik op deze manier wel verder wilde en kon met deze uroloog. Heb na thuiskomst dan ook direct m’n huisarts gebeld en verteld wat er was gebeurd en mijn twijfels over deze gang van zaken. Ook of ik die MRI-scan hier nu nog wel moest laten doen. Hij stelde voor, dat ik, als ik het daar mee eens was, de MRI-scan telefonisch direct zou annuleren en een dubbele afspraak met hem (de huisarts) voor 6 oktober, om te bekijken hoe we met de ontstane situatie verder zouden gaan. Ik was erg blij met deze ondersteuning van m’n huisarts. Heb de MRI-scan dan ook direct afgezegd. Nee, niet uitgesteld en ik had ook geen nieuwe datum nodig, antwoordde ik op de vraag van de afsprakenbureau-medewerker.

Vrijdag 6 oktober,  dus een dubbele afspraak met m’n huisarts. De hele ontstane en onbevredigende situatie met hem besproken. Ook vanwege m’n eerdere ervaring met urologie in dit ziekenhuis (foute diagnose, lees daarover in m’n eerste blog ‘Proloog’), leek mij de tijd rijp voor een second opinion. De huisarts stelde dat er eigenlijk nog geen sprake was van een second opinion, maar van een voortzetting van de first opinion, want die was nog niet volledig en afgerond. In overleg met hem besloten hiervoor een verwijzing naar het AvL in Amsterdam te doen. Voor verder onderzoek en indien mogelijk en nodig ook voor behandeling. De verwijzing/aanmelding bij het AvL deed de huisarts direct digitaal. En een weekje later ontving ik een oproep voor het zogeheten ‘sneldiagnose traject’ in het AvL. Met een zorgadviseur van het CZ Zorgteam (mijn zorgverzekeraar) overlegde ik ook even over de toestemming van deze verwijzing naar en mogelijke behandeling in het AvL. Dat was geen enkel probleem wat CZ betreft.
Meer over deze volgende stap in m’n prostaatcarcinoom carrière, in het volgende blogbericht.

7 reacties

Wablief?  Is dat de manier om met een patiënt om te gaan?  Je legt je leven in haar handen, dan is een minimum aan luisteren en empathie wel op zijn plaats. 

Laatst bewerkt: 03/11/2019 - 10:15

Tja, saartje2018, ik houd het er maar op dat empathie niet de sterkste kant was van deze uroloog. Vele specialisten zijn dan gelukkig wel zeer deskundig in het behandelen, aan de operatietafel enzo, maar communicatief gaan ze soms behoorlijk de mist in. Of dit was gewoon (nou ja gewoon....) een specialist van de wat verouderde stempel. Zo van: "ik weet wat goed is voor de patiënt". Beetje autoritaire benadering. En verwachten dan ook geen tegenspraak of discussie, maar dat een patiënt daarin mee gaat, ja en amen zegt. Helaas, voor die specialist dan, ben ik niet zo'n patiënt. Maar gelukkig keerde voor mij het tij. Daarover schrijf ik in de volgende blog. Denk dat de titel daarvan wordt "Dik tevree met het  AvL, daar vind ik die empathie gelukkig wel", of zoiets.......

Laatst bewerkt: 03/11/2019 - 10:34

Je hebt volkomen gelijk dat je naar een ander ziekenhuis gaat. Een belachelijke houding van je arts.

Mijn partner had ook prostaatkanker, hij kreeg eerst de mri, toen biopten en op grond daarvan werd een plan besproken. Dat lijkt me een volstrekt normale gang van zaken.

Sterkte verder!

Hanneke

Laatst bewerkt: 03/11/2019 - 12:49

Nog een aanvullend antwoord op de reacties van saartje2018 en ViooltjeM:

Voor mezelf vindt ik m'n ervaring(en) met, in dit geval, urologie niet zo heel erg. Ik ben mondig en kritisch genoeg om niet alles klakkeloos aan te nemen wat een specialist me voorschotelt. En bij twijfel ga ik de boer op om meer informatie, andere opinies, zienswijzen, etc.
En in overleg met m'n huisarts besluiten we zo nodig voor een second opinion of een behandeling in een ander ziekenhuis.

Triester vind ik het voor al die patiënten die niet zo mondig zijn en artsen/specialisten soms op een voetstuk plaatsen, ja en amen zeggen tegen de arts, nog net geen voeten kussend....
Die patiënten zijn dus niet (altijd) verzekerd van de beste zorg, die ze kunnen krijgen, waar ze gewoon recht op hebben.

In het appartementencomplex waar ik woon, wonen nogal wat senioren (80+). Sommige begeleid ik als buur nogal eens bij specialistenbezoek in het ziekenhuis.

En dan verbaas ik me soms over de benadering door sommige specialisten naar de patiënt in de spreekkamer. Artsen die niet meer zeggen dan "maak je maar geen zorgen ....., het komt allemaal goed, vertrouw maar op mij". De patiënt niet aankijkend, want hun ogen alleen gericht op het beeldscherm op de werkdesk. En de patiënt (medebewoner) die me na het bezoek zegt zo blij te zijn met zo'n goede dokter. Terwijl ik voor m'n neus zie hoe een patiënt soms kleinerend bejegend wordt, er soms geblunderd wordt, of erger nog, fouten worden gemaakt en rechtgepraat. Gelukkig zie ik ook artsen die luisteren en openstaan voor de zorgen, meningen en emoties van een patiënt.

Met enkele bewoners in ons wooncomplex heb ik het wel eens over die arts/specialist-ervaringen. Menig bewoner reageert daarop door te zeggen. "ach, ik wacht wel af, de dokter zal wel het beste weten, wat goed voor mij is". Of: "je kunt er toch niets aan doen". Leidzaam afwachten. Berusting kan natuurlijk een persoonlijke keuze zijn en meestal zonder problemen. Maar het kan ook voortkomen uit angst, onzekerheid, onwetendheid en hoe een arts je bejegent.  Ik heb genoeg voorbeelden en ervaringen waar het echt wel mis ging door slechte behandeling, onjuiste diagnose. En de arts wast zijn handen, niet alleen om te ontsmetten, maar ook in onschuld, helaas.

Gelukkig zie ik bij CZ (waar ik m'n zorgverzekering heb) ook die kritische blik, wat betreft goede zorg. Zij denken daar actief mee in het verbeteren van zorg, het verkleinen van de kans op complicaties. Het mee-stimuleren van meer samenwerkingsverbanden, waardoor expertise gebundeld wordt en de zorgkwaliteit toeneemt. Als voorbeeld hierbij een link naar hun website over "Expertzorg bij prostaatkanker". Natuurlijk hebben zij, de zorgverzekeraar, daar ook belang bij. Slechte zorg kost onnodig geld. Maar het voorkomt ook leed bij de patiënt.

Laatst bewerkt: 07/11/2019 - 11:26

Hey Tom,

Er zouden meer LP's ( lastige patienten ) of KP's ( kritische patienten ) moeten zijn. Ikzelf heb bij m'n eerste uroloog geen empathie kunnen vinden. Dat moet vast een aanvullende niet verplichte module in de opleiding zijn. Ik heb nu een verwijzing naar het CWZ en zie dit ziekenhuis met meer vertrouwen tegemoet dan m'n vorige "expertise-centrum ( volgens CZ ) ".

Don't trust people who say " Trust me, i know what i'm doing.

Laatst bewerkt: 10/11/2019 - 17:58

Empathie als module in een opleiding,
Da's nogal een ding.
tja, empathie......, je hebt 't of je hebt 't nie.
Soms moeten anderen  je er op wijzen als dat ontbreekt en er geen zelfinzicht is.  Je moet daar toch voor bij jezelf naar binnen kunnen/willen kijken. Alleen niet iedereen heeft die gave. Dus aandacht en wellicht intervisie hiervoor in opleiding lijkt mij toch wel van wezenlijk belang. Maar dat is geen vanzelfsprekendheid.

Toeval bestaat niet....
Zo is er sinds enige tijd een stichting genaamd "Mens achter de Patiënt". Opgezet door en voor studenten die een studie/opleiding volgen in gezondheidswetenschappen. Voor o.a. artsen in opleiding, verpleegkundigen en andere zorgverleners. Doel van die stichting is om binnen de opleidingen meer aandacht te krijgen voor de mens achter de patiënt. Men stelt daarbij dat aandacht voor patiënten tijdens de opleiding betere zorgverleners kan geven.
Voor dit studieonderdeel (module) werkt men met ervaringsdeskundigen, patiënten dus, die de ervaringen die zij met zorgverleners hebben willen delen met studenten.
Ikzelf heb me daar zo'n twee maanden terug voor aangemeld en wacht totdat er weer zo'n studiemodule van start gaat. Zal wel in 2020 gaan zijn. Ik wil mijn ervaringen graag met die studenten delen. Niet om te klagen, maar hen te vertellen hoe ik sommige contacten met artsen heb ervaren, en hoe dat, naar mijn idee, anders zou kunnen gaan.
De stichting is gestart aan de Universiteit van Maastricht, maar het project verspreid zich als een inktvlek over het zuiden, nu ook in Eindhoven en Breda. Meer weten? Kijk op hun website: mensachterdepatient.nl.

Een positieve ontwikkeling vind ik, er is hoop.......... en nog een hoop te doen.

Laatst bewerkt: 09/11/2019 - 22:18

Hey Mottie,

Ben op de website geweest en bijna alle verhalen gelezen. Dit initiatief had tien, nee twintig jaar eerder moeten worden opgezet. Ook ik heb me aangemeld en er wordt binnenkort contact opgenomen.

Nog dank voor jouw steun, Victor

Laatst bewerkt: 10/11/2019 - 19:35