Een gevaarlijke mutatie die PSA laag houdt , ondanks uitzaaiingen

In het laatste blog "Belangrijke marker naast PSA" zijn we ingegaan op het belang van Alkalische fosfatase in aanvulling op PSA. 

We zagen een beeld van gelijkblijvende PSA met 2.1 ruim onder de norm van 3, progressief oplopende Alkalische fosfatase. 

Het blog werd hoopvol afgesloten met een hypothese van de combinatie voeding "Eat to starve cancer" en zeer intensief sporten. 

Alhoewel bovenstaande wel degelijk bewezen effect heeft, heeft het Radboud ziekenhuis inmiddels deze hypothese weerlegt.

Een nieuwe marker! Weinig bekend, maar geschat in 25% van overlijden aan prostaatkanker weldegelijk een rol spelend. 

Nu blijkt naast alkalische fosfatase een twee marker die in de praktijk veel te weinig aandacht krijgt. Zelfs zo weinig dat geschat wordt dat gemiddeld 25% van patiënten die aan prostaatkanker overlijden, de oorzaak ligt in deze marker.

We hebben het hier over Chromogranine A. Normaliter bij volwassenen is deze waarde onder de 100 ug/l. Nu blijkt bij ondergetekende na aanvullend onderzoek dat de waarde op 310 ug/l staat.

Na enig onderzoek op het wereldwijde web wordt snel duidelijk dat Chromogranine A een tumor marker is, vergelijkbaar met bijv. PSA. 

Een verhoogde waarde in het bloed is een signaal van de aanwezigheid van Neuro Endocrine Tumoren ook wel NET genoemd. 

NET komt doorgaans voor bij maag / darm / leverkanker. NET zijn langzaam groeiende cellen en daardoor geheel niet onder de indruk van chemotherapie, dat zich op snel groeiende cellen richt. Verder kunnen NET’s overal in het lichaam voorkomen en lijken een voorkeur te hebben voor organen. 

Een verhoogde bloedwaarde als gevolg van NET op langere termijn brengt bindweefsel met zich mee. In de praktijk zijn er voorbeelden van hartfalen als gevolg van bindweefsel op de hartkleppen. 

Betekent dat dan dat er sprake is van een nieuwe tumor naast de prostaatkanker?

Dat kunnen alleen de Biopten uitwijzen. Maar Radboud UMC heeft hierover een andere lezing. 

De verhoogde Chromogranine A waarde kan passen bij een Neuro Endocrien gededifferentieerd prostaatcarcinoom. 

Belangrijk hierbij is het volgende deze 'mutatie’ vindt zelden plaats bij beginnende / gevorderde onbehandelde prostaatkanker. Dat is de reden dat hier doorgaans niet naar gekeken wordt.

In niet veel voorkomende gevallen (gebaseerd op metingen!!, maar de schatting ligt op 25% van de aan prostaatkanker overleden mannen) ontstaat NET prostaatcarcinoom als gevolg / reactie op het resistent worden van de eerstelijns hormoon therapie. Zoals in dit geval op de firmagon / degarelix. 

Onderzoek heeft uitgewezen dat NET prostaatcarcinoom wordt gevoed / aangesterkt door de hormoontherapie! Het zou betekenen dat als er geen bewustzijn is van de actuele Chromogranine A waarde en op basis van resistentie de tweedelijn, bijv Enza / Albi, wordt ingezet het NET proces wordt versterkt.

Uiteraard, onbewust van de NET situatie, kan op basis van nieuwe uitzaaiingen besloten worden te starten met Chemotherapie. Wellicht relevant voor normale prostaatkanker maar geenszins effectief bij traagdelende NET’s.

Zoals gezegd, zelden is er sprake van Neuro Endocrien gededifferentieerd prostaatcarcinoom bij aanvang. Als het gebeurd is het een reactie van het lichaam op het resistent worden van de behandeling en daardoor onderkent. 

Het is dan ook om deze reden dat wordt aangenomen dat in 25% van de gevallen van aan prostaatkanker overleden mannen sprake is van Neuro Endocrien gededifferentieerd prostaatcarcinoom.

Maar wat is dan de oplossing voor deze complexe puzzel? 

De meeste literatuur begint de zin met ‘uitdagend’. Het is in ieder geval duidelijk dat het de levensverwachting niet ten goede komt. Er wordt gesproken over CAR-T cel Immunotherapie. 

In het vervolg hierop gaan we dieper in op de kenmerken, behandelopties en vooruitzicht.

Ondertussen blijft iedere dag een feestje en staat in het teken van het creëren van mooie en leuke herinneringen. Met enthousiasme en plezier wordt de tijd gevuld, waarbij we links en rechts met ‘experimentele’ toch weer een paar maanden erbij sprokkelen. 

4 reacties

Een ingewikkeld verhaal, Teddo.

Is er bij jou een prognose uitgesproken over de overlevingskans?

Bij mijn man is er op het moment sprake van een verminderde werking van enzalutamide na een jaar. De oncoloog wil het een maand aanzien en dan de waarden nogmaals bepalen.
 

Laatst bewerkt: 28/04/2022 - 17:10

Dit is een interessante zaak. Bij mij is voordat de behandeling was gestart in de eerste biopten van de prostaat en de kankercellen welke uit de blaas werden verwijderd een NET gevonden met een 20 tot 30% gradatie. Ik had een PSA van 66.8

inmiddels ben ik bestraald, en heb ik bijna een half jaar geleden een eerste hormoon injectie gekregen. Vanwege de neuro endocrine aspecten heb ik onlangs toch een second opinie gevraagd in het ErasmusMC. Daar zijn mijn bloedwaarden uitgebreid getest. Naast de PSA onder meer ook de Chromogranine A waarde. Tevens zijn de biopten daar opnieuw onder de loep genomen.

komende woensdag hoor ik daar de officiële uitslagen van, maar natuurlijk heb ik al gekeken. Het pathologie verslag bevestigd wat eerder in het NWZ was vastgesteld. Maar mijn PSA is vors gedaald naar 0,3 en de Chromogranine waarde is 47, dus ruim onder de bovengenoemde 100. 
ik zal nog eens kijken wat de andere waarden zijn, en of de eerder door jou genoemde waarden ook zijn gemeten . ALAT , ASAT en alkalische fosfaten zijn alle drie ruim onder de aanvaardbare grens .
ik ben dus reuze benieuwd wat de oncoloog in het ErasmusMC mij gaat vertellen, maar ik voel me hoopvol gestemd. Ik verwacht wel dat de meting van de bloedwaarden in mijn geval ruimer moet worden dan alleen de PSA.

Laatst bewerkt: 30/04/2022 - 09:35

Beste Tedo daar ik reeds 14 jaar  met hormonen bezig ben, kan ik er nog redelijk mee leven, ik gebruik nu lucrin 3 maandelijks en al ruim 2 jaar enzalutumide mijn PSA loopt al een jaar weer op, maar in april veranderde iets, nu van 49 naar 45 en alkalische. Fosfatase is ook gezakt naar 122 naar 115 dus op het het randje wat het  mag zijn.

Voel me goed en hopelijk slaat dit nog even aan.

Laatst bewerkt: 02/05/2022 - 12:50