Het grote taboe

Woensdag was oma's crematie. Het laatste afscheid. Ik was er heel bang voor, maar gek genoeg ging het veel beter dan ik had verwacht. Het is alsof ik er na alle familieleden die al heengegaan zijn, er aan gewend ben geraakt. 

Opa had de spreker en uitvaartbegeleider een royale fooi gegeven, elk €50! 

Ze waren er heel blij mee, ondanks ze het ongemakkelijk vonden om aan te nemen. Maar opa was onverbiddelijk! Aannemen! 

"Nou, dan gaan we er met de collega's iets van drinken!" Opperde de uitvaartbegeleidster (Of hoe die functie ook mag heten.) Terwijl ze ook het briefje van de spreekster uit haar handen griste, die daar een beetje gek bij keek. Eigenlijk wilde ik nog zeggen dat het voor henzelf bedoeld was, om de arme vrouw die net van haar fooi berooft was bij te staan. 

Sinds dien is oma amper een moment uit mijn hoofd geweest, zoals dat altijd gaat als er iemand net gestorven is. Mijn vriend is weer aan het werk en ik ben heel de dag alleen met mijn gedachten. Af en toe barst ik nog steeds in tranen uit, andere momenten is het alsof het een boze droom is waar uit ik elk moment kan ontwaken. 

Om half 8 sAvonds is mam dr beste vriendin langs gekomen. En dit zorgde gelukkig voor wat afleiding. 

Morgen is een goede vriendin jarig, maar ik heb besloten om 2 uur eerder dan het feest langs te gaan. Ik heb eigenlijk geen zin in feestelijk gedoe en al zeker niet in mensen die vragen hoe het met me gaat. 

In plaats daarvan ga ik met mijn vriend en zijn vrienden iets doen. Met een van hen heb ik ook een goede band. 2 jaar geleden bleek ook de moeder van zijn beste vriend kanker te hebben. We kunnen goed praten. Al ken ik ook zijn angst, om de dierbaarste persoon in zijn leven te verliezen. 

Ergens denk ik, dat als nabestaande van iemand met kanker, je het allerbest kun praten met een nabestaande van iemand met kanker. Omdat die rotziekte vaak zo onvoorspelbaar en onzeker is, voelt het bijna oneerlijk om te praten over de zoveelste slechte afloop van de ziekte, en mensen te herinneren aan de kwetsbaarheid van hun geliefde. Waarom iemand, die al in zo'n rot positie zit, herinneren aan de machteloosheid van het hele gebeuren? Want als gezond persoon zit je maar machteloos toe te kijken hoe je geliefde verder aftakelt, en als die (goddank) niet aftakelt, zit je met de angst of het terug keert, of wel stabiel blijft? 

Toch weet ik dat hij die vragen gaat stellen. En ik weet dat hij diezelfde angst weer gaat voelen, maar ergens ook het verdriet dat ik met me mee draag. 

Wat moet ik zeggen? "Het leek goed behandelbaar, eigenlijk waren de artsen heel optimistisch. Ze had 2 hersentumoren, maar dat verzweeg ze om ons niet ongerust te maken. Slechts 2 bestralingen later waren die verdwenen! De immunotherapie zou hét middel zijn voor de longkanker, die ze ook had. Eigenlijk had ze een heel goede kans op genezing. Maar helaas, het sloeg niet aan en blijkbaar heeft de tumor een bloedvat geraakt en was ze alsnog binnen de 24 uur dood. Al kan het ook van de medicijnen zijn."

Dat is de waarheid.

Maar is het eerlijk om dat te zeggen? 

Ik kan me inbeelden dat dit heel veel vragen oproept.

"Houdt mama ook iets voor mij achter misschien?"

"Dus, zelfs als het er goed uit ziet, kan het zo snel gaan?"

"Zou dit mij ook overkomen?"

Tegelijkertijd hou ik er eigenlijk niet van om zaken te verbloemen. Juist als je zoiets hoort, denk ik, is het een extra reden om je dierbare nog een knuffel te geven voor je vertrekt. Een extra zoen,  een extra "ik hou van jou" te sturen op Whatsapp misschien. 

Van de andere kant, in die onzekerheid, is het weer een avond dat je piekert in je bed, tranen die op je kussen vallen als je denkt dat je helemaal alleen bent. 

Ik wil niemand pijn doen. Maar ik wil ook niet liegen, of verbloemen. Omdat ik als geen ander weet dat je je kans moet grijpen om haar hand vast te houden, zolang die nog warm is. En als het eenmaal goed lijkt te gaan, stel je dat steeds vaker uit. 

Gek genoeg ben ik ergens dankbaar dat het voor ons zo snel gegaan is. Zeker nadat ik hoorde dat de immunotherapie niet aangeslagen had en ze uitzaaiingen had naar de bijnieren. Tante Anita had brandwonden van de bestralingen, er zijn vele fouten gemaakt. Tante Sylvia zag ik van een gezonde fitte vrouw aftakelen naar een zielig hoopje mens dat zou gaan sterven aan de kanker, óf aan de morfine. Voor die lieve Sylvia werd dat het laatste. 

Kanker.. hoe kan iets dat zo door en door slecht is, zoveel gemengde gevoelens los maken? Hoe kan het dat ik dankbaar ben voor een snelle afloop, om mijn liefste oma al dat leed te besparen, en tegelijkertijd zo boos te zijn dat ze niet langer heeft mogen strijden? Als dat tenminste zou betekenen dat ze een kans op leven gehad had? 

Waarom, denk ik dat het me goed doet om te praten, met iemand waarvan ik weet dat hij voelt, wat ik voel. En tegelijkertijd heb ik geen idee wat ik moet zeggen. Is het egoïstisch om het maar gewoon te vertellen, te weten dat iemand minder goed slaapt, en zijn eigen pijn voelt? Terwijl ik als geen ander weet, dat de momenten waarop het niet door je hoofd spookt, zo zeldzaam zijn? 

Tegelijkertijd is het de waarheid, en weet ik dat als het zo ver komt, je juist zo blij bent dat je die extra knuffel wél gegeven hebt. 

Moet ik positief blijven? Zoals mijn tantes en mijn oma? Die duidelijk geen goede afloop hebben gehad. Hun halfzus heeft al zo'n 12 jaar keelkanker, of heeft dit overwonnen, dus het bestaat wel.

Ik denk ergens ook wel, dat de immunotherapie hoopgevend was, maar omdat mijn oma tevens een longbacterie en bloedvergiftiging als gevolg daarvan gehad heeft vorig jaar, haar immuunsysteem wellicht nog steeds verzwakt was. Een boost geven aan een immuunsysteem dat erg zwak is, haalt natuurlijk niet veel uit... misschien was het dat. Misschien zijn ze ook wel eindelijk heel goed op weg om die rotziekte te overwinnen, maar heeft oma écht pech gehad. Laat ik me daar maar aan vast houden, zodat ik niet pessimistisch reageer op elk ander die nog aan het strijden is. 

Als hij morgen vragen stelt, vraag ik gewoon, of hij het aan kan, om het over kanker te hebben. Zodat hij zelf kan beslissen, of hij het wilt horen. Misschien is dat het beste.