Vechten tegen kanker is als vechten tegen een zeestroming...?
Aanleiding voor deze blog is een bijeenkomst die kanker.nl vandaag organiseerde voor haar moderatoren over taal bij kanker en vooral het gebruik van strijdmetaforen.
Het is in onze maatschappij heel normaal geworden om te spreken over "vechten tegen kanker". Als patiënt kan het gebruik van dat woord vechten je soms helpen om aan andere mensen uit te leggen hoe het voelt om om te gaan met de pijn, vermoeidheid, misselijkheid, angst, somberheid en alle andere dingen waarmee we moeten omgaan. Of het kan je helpen om jezelf te op te peppen om iets te doen, of juist niet.
Of anderen gebruiken het als compliment; dat ze het zo knap van je vinden of zo dapper dat je toch blijft vechten...
Goed bedoelt hoor, maar meestal krijg ik toch wel jeuk van dat soort uitspraken.
Het kan ook heel erg negatief bij je binnenkomen. Bijvoorbeeld als anderen tegen je zeggen dat je tegen de kanker moet vechten, of dat je moet vechten om beter te worden, of door te praten over de strijd te winnen of verliezen.
Als je het omgaan met kanker bestempelt als een gevecht, dan leg je onredelijk veel druk neer bij degene die het gevecht moet voeren. En dat is per definitie gewoon niet eerlijk en vooral niet helpend.
Daarom mijn metafoor:
Vechten tegen kanker is als vechten tegen een zeestroming.
Zwemmen tegen een zeestroming in, is zelfs voor een olympisch zwemmer onhaalbaar.
De reddingsbrigade zegt nadrukkelijk om niet tegen een stroming in te vechten. Zij geven de volgende 5 tips om om te gaan met zeestromingen:
1 Het begint al met je vooraf goed voorbereiden. Zorg dat iemand je in de gaten houdt, dan kun je elkaar helpen.
2 Blijf rustig als je in de stroming zit. Spaar je energie, hoe harder je er tegenin gaat zwemmen, het gaat je niet lukken.
3 Ga rustig op je rug liggen, zodat je kunt drijven. Dit betekent dat je een stukje de zee op gaat, om energie te sparen. Zodra je langzamer gaat, kun je weer een poging wagen.
4 Trek de aandacht van mensen aan de kant door te gaan zwaaien.
5 Het is verstandig om parallel aan de kustlijn te zwemmen en dan zo proberen terug te zwemmen.
Op die manier kom je weliswaar op een andere plaats weer terug aan land, maar je bent tenminste niet verzopen.
In elk van die 5 tips zie ik een prachtige parallel met het omgaan met kanker.
Ook dat je altijd op een andere plek aan land komt. En dat dit land er dan heel anders uit kan zien.
Hoe zien jullie dat?
Helpt het om te vechten? of juist niet?
Hebben jullie andere mooie metaforen ?
En wat zou jij graag willen dat je omgeving tegen je zegt?
8 reacties
Ha Merel,
Ik heb kanker en ga er eens aan dood. Tenminste, als ik niet eerder sterf aan iets anders. Als ik dit proces vechten zou noemen dan weet ik bij voorbaat dat ik verlies. Maar we gaan allemaal eens dood en dat is wel een verlies, maar dan zonder gevecht.
Wat schrijf je een mooie blog. Het onderwerp spreekt me aan. Termen als vechten en winnen of verliezen bij kanker in je eigen lichaam gebruik ik ook niet. Overigens krijg ik geen jeuk als iemand in mijn omgeving die woorden wel gebruikt. Ik heb denk ik geen metaforen als het over dit onderwerp gaat. Ik vertel indien gewenst wat er met me aan de hand is en hoe ik daarmee omga. Misschien is dat direkt en confronterend voor degene die het aanhoort. Maar het is de realiteit. Overigens vertel ik nooit alles wat er met me gebeurt, want dat doet me geen goed. Ik houd van metaforen, maar als het gesprek over kanker gaat noem ik het graag kanker.
Nogmaals: wat goed dat je over dit onderwerp schrijft
.
Ik vind de term “vechten” niet fijn. Dan zou iedereen die gestorven is aan kanker niet goed zijn/haar best gedaan hebben. Ieder doet wat hij/zij kan (met de nodige behandelmethoden die voorhanden zijn). Het woord strijden komt in mij op maar ik ben er nog niet aan uit of ik dat een beter woord vind.
Hoi Merel,
Mooie blog. Ik vind de zeestroom ook mooi. Het overkomt je, dus je moet je voor een deel ook mee laten drijven, soms voelt het alsof je meegesleurd wordt. Het voorbereiden vind ik zeker na de eerste diagnose wel lastig hoor, waar, hoe voorwat? Er is veel info, maar vaak teveel voor op dat moment. Je wordt overspoeld door emotie, onzekerheid, informatie, behandelplan en al dan niet goedbedoelde adviezen. Maar ik kan je ook niet verder helpen met een metafoor hoor. Net als SamAmsterdam gebruik ik vechten tegen kanker ook niet. Ik vecht meer tegen mezelf op gezette tijden. Hoe deal ik met de langdurige behandeling en de onzekerheid of het helemaal weg is. In mijn geval kan dat nu nog zo’n 10 maanden duren, en ben nu ruim 18 maanden in behandeling. Tegen die onzekerheid vecht ik geregeld een robbertje met mezelf. Maar ik heb kanker, daar praat ik gewoon over. Dan is het ook gemakkelijker om begrip te krijgen voor de gevolgen die ik heb van de behandeling. Dat gaat me net als bij Sam de ene keer beter af dan de andere keer.
Maar dat vechten tegen kanker mag wat mij betreft ook wel weg hoor.
Dank voor je mooie blog, ik zal proberen het drijven op de rug af te wisselen met zwemmen.
Groetjes en sterkte iedereen.
Dankjewel voor de mooie reactie. En voor de aanvulling van de metafoor...
Je wordt inderdaad ook met enige regelmaat (vooral in het begin) overspoeld en meegesleurd.
Vandaag ga ik proberen te drijven...
mijn man, uitgezaaide darmkanker, inmiddels 4 jaar behandeling, schiet van de term "vechten/strijden tegen kanker" altijd in de rooie vlekken. Hebben mensen die doodgaan dan niet genoeg kun best gedaan c.q gevochten? Hij zegt altijd ...of je hebt geluk en je blijft leven....of je hebt pech en je gaat dood. Maar met vechten heeft t niks te maken. Groetjes,
Lenny
Ik houd zo wie zo niet van vechten. Ervaar dat zelf als negatief. Ik heb er alleen nog geen goed metafoor voor gevonden. Acceptatie misschien? Binnenkort weer nieuwe MRI, altijd toch weer onrustige tijd….
'Overleven' vind ik wel passend. Kanker zette mij volop in de overlevingsmodus. Je leeft niet echt. Je overleeft volop. 'Overleven' omvat zoveel aspecten van je leven met kanker.
De uitdaging is volop ja te zeggen tegen je leven, met alle shit die erbij hoort.
Ik vind het woord vechten totaal misplaatst. Ik kreeg ruim 3 jaar geleden te horen dat ik uitgezaaide nierkanker heb en heb al een heel scala aan palliatieve behandelingen (therapieën,bestralingen en pillen) achter de rug en hobbel nog met een redelijke conditie rond. Maar is dat vechten ?? NEE ik vecht niet ik onderga . Okay ik ben niet bij de pakken neer gaan zitten,ik wandel , ik fiets en heb plezier met mijn vrouw, kinderen en kleinkinderen. Maar is dat vechten, nee dat is het niet. Ik kan eigenlijk best wel nijdig worden als een zogenaamde BN-er op tv zegt dat hij de ziekte heeft overwonnen door te vechten. Dan denk ik stiekem bij mezelf " donder op man, je hebt het ondergaan, je pilletje geslikt, je chemo doorstaan.enz " maar dat is niet vechten , daarmee zeg je eigenlijk dat mensen die er aan overlijden er niets aan gedaan hebben. Nee het overleven van deze ellende is niet het gevolg van een gevecht maar wel heeeel veel geluk en wellicht een positieve mindset.
ps. Woensdag weer m'n periodieke gesprek met mijn oncologe,ik vertrouw weer op een goede uitslag