Kan ik protonentherapie krijgen?

Deze informatie is gecontroleerd door deskundigen.

Naar colofon
Opslaan

Niet iedereen kan protonentherapie krijgen. Dit hangt vooral af van de soort kanker die je hebt. En de plek en vorm van de tumor. En of je nog kunt genezen.

Je kunt soms protonentherapie krijgen als de tumor dicht bij organen ligt die door straling te erg kunnen beschadigen. Bijvoorbeeld je hersenen, ogen, hart of longen, bij je mondholte of in de buurt van je speekselklieren. 

Lees op deze pagina over:

Wanneer kan ik protonentherapie krijgen?

Bij sommige soorten kanker krijg je altijd protonentherapie. Bij die kankersoorten is de kans op bijwerkingen namelijk altijd kleiner met protonen dan bij bestraling met fotonen. 

Bij een aantal andere kankersoorten heb je met protonentherapie soms minder kans op bijwerkingen. Dit verschilt per patiënt. De arts onderzoekt of dit voor jou geldt. Is dat zo? Dan krijg je protonentherapie als je bestraald wordt.

Kankersoorten waarbij je altijd protonentherapie krijgt

Bij deze kankersoorten krijg je altijd protonentherapie als je bestraald wordt:

Protonentherapie bij oogmelanoom

Bij een oogmelanoom kun je protonentherapie krijgen. Lees meer over protonentherapie voor oogmelanoom.

Protonentherapie bij hersentumoren

Heb je een hersentumor en zijn de vooruitzichten goed? Maar kun je geen stereotactische bestraling krijgen? Dan krijg je soms protonentherapie. 

Soms is de hersentumor zo groot dat je hersenen en je hele ruggenmerg bestraald moeten worden. Ook dan kun je protonentherapie krijgen.

Lees meer over protonentherapie bij een hersentumor.

Protonentherapie bij schedelbasistumoren

Een schedelbasistumor is een zeldzame soort kanker. De tumor ontstaat in de onderkant van je schedel, of in je hersenvliezen. Met protonentherapie kan de arts deze tumor heel precies bestralen.

Kankersoorten waarbij je soms protonentherapie krijgt

Bij deze kankersoorten krijg je soms protonentherapie:

  • borstkanker
  • longkanker
  • slokdarmkanker
  • zaadbalkanker
  • kanker in je hoofd of hals: keelkanker, lipkanker, mondkanker, neuskanker, oorkanker, speekselklierkanker, strottenhoofdkanker en tongkanker
  • andere tumoren in de borstkas, zoals lymfeklierkanker (hodgkin en non-hodgkin), thymuskanker en wekedelentumoren

Wel of geen protonentherapie: planningsvergelijking

Je krijgt alleen protonentherapie als deze behandeling bij jou minder schade geeft aan organen om de tumor heen dan ‘gewone’ bestraling. De arts maakt 2 bestralingsplannen om te bepalen of dat zo is: 1 voor de gewone bestraling met fotonen en 1 voor de bestraling met protonen. Dit heet een planningsvergelijking. Is protonentherapie voor jou beter? Dan krijg je deze behandeling.

Infographic protonentherapie planningsvergelijking

Protonentherapie bij kinderen met kanker

Kinderen zijn extra gevoelig voor de gevolgen van bestraling. Daarom is het bij kinderen nog belangrijker dat de bestraling de gezonde plekken rond de tumor niet beschadigt. Protonentherapie kan daarvoor zorgen.

De informatie op kanker.nl gaat over kanker bij volwassenen. Lees verder over protonentherapie voor kinderen op de website van Vereniging Kinderkanker Nederland (dit heette vroeger VOKK).

Bespreek je vragen met de arts

Heb je vragen over protonentherapie? Of denk je dat deze behandeling misschien kan helpen bij jouw vorm van kanker? Vraag het aan je arts. Je kunt je arts ook vragen je door te sturen naar een gespecialiseerd ziekenhuis voor protonentherapie.

Colofon

Met medewerking van:

Foto Anne van den Hoek

Drs. Anne van den Hoek

Radiotherapeut-oncoloog, UMCG

Landelijk Platform Protonentherapie

Afbeelding mensen

Mensen die protonentherapie hebben gehad

Gemaakt door de redactie van kanker.nl

Laatste update: februari 2025