Stop met vergelijken! Of toch niet?
NIEUWE BLOG
Waarom vergelijk we onszelf steeds met andere mensen? En waarom word ik als ex-kankerpatiënt doodongelukkig als ik dat doe? Is stoppen met vergelijken dan de beste oplossing? Of toch niet? Daarover schreef ik een nieuwe blog:
STOP MET VERGELIJKEN! OF TOCH NIET?
Vergelijken heeft geen zin!
Verstandelijk weet ik het natuurlijk wel: ‘Vergelijken heeft geen zin!’ Maar het sluipt er elke keer weer in. Dat vervelende stemmetje in mijn hoofd dat zegt ‘Kijk eens, andere mensen zijn beter af dan ik’. Waarom vergelijk ik dan toch elke keer? Waarom word ik daar doodongelukkig van? En mag dat er ook zijn?
Dat vervelende stemmetje
Misschien hebben jullie ook zo’n akelig stemmetje in je hoofd dat jou vergelijkt met anderen die volgens jou beter af zijn. Of dat vergelijkt hoe het nu met je gaat ten opzichte van vroeger, voordat dat het noodlot in jouw leven toesloeg. In de vorm van ernstige ziekte, van jezelf, je partner, kinderen of andere dierbaren, verlies van geliefden aan de dood of aan het leven, verlies van werk, inkomen, woonruimte en ga zo maar door. Daarvoor was je immers fitter, gezonder, sterker, beter, gelukkiger, succesvoller. Door dit stemmetje in je hoofd eindig je vaak in mineur. Ik in ieder geval wel. Ik word er gefrustreerd, boos en verdrietig van.
Mijn klagende deel
Naast de optimistische, levenslustige IK, die jullie in veel van mijn blogs tegen komen, is er ook een andere deel van mij dat graag gezien en gehoord wil worden. Het deel dat vergelijkt, klaagt, jammert en rouwt. Over goede dingen die waren maar niet meer zijn. Over dingen die andere mensen (nog) wel kunnen, doen en hebben en ik niet meer. Meestal laat ik dat vergelijkend, klagende deel niet aan anderen zien, want ik wil anderen daar niet mee belasten. Wanneer ik weer eens zo’n mistroostige stemming heb, trek ik me het liefst terug en kom pas weer tevoorschijn wanneer het me is gelukt om weer uit m’n negatieve groefje te komen. Maar waarom vergelijk ik dan toch steeds? Ben ik de enige die dat doet?
Waarom vergelijken mensen zichzelf met anderen?
In mijn studietijd maakte ik kennis met de sociale vergelijkingstheorie (Social comparison theory, 1954) van de Amerikaanse sociaalpsycholoog Festinger. Hij onderzocht waarom mensen zichzelf vergelijken: ofwel met meer succesvolle anderen (upward comparison) ofwel met minder succesvolle anderen (downward comparison). Onderliggend is de volgens hem onze basisbehoefte tot zelf-evaluatie.
Upward comparison
Vergelijking met meer succesvolle anderen kan je inspireren om een betere, sterkere versie van jezelf te worden. Bijvoorbeeld wanneer jij net als anderen ook helemaal beter wil worden. Aan upward comparison zit echter ook een risico. Vergelijking met mensen die een beter, succesvoller, gelukkiger leven hebben, kan je ook jaloers, onzeker en somber maken. Daar heb ik af en toe ook last van. Ik ben weliswaar al bijna 2,5 jaar kankervrij maar wordt nog elke dag geconfronteerd met grenzen aan mijn belastbaarheid. Daarom ben ik soms verdrietig en jaloers op anderen die zogenaamd beter af zijn. Bijvoorbeeld mensen die nooit kanker hebben gehad, die geen last hebben van ‘late gevolgen’ zoals ik, die al jarenlang zonder onderbreking leuke serieuze parttime- of zelfs fulltime banen hebben, die zich langdurig kunnen concentreren en kunnen multitasken zonder moe in hun hoofd te worden, die niet elke middag hoeven te rusten om te dag vol te houden en die ‘s avonds na een drukke werkdag nog fit genoeg zijn om leuke dingen te ondernemen. Dat wil ik ook!
Downward comparison
Door vergelijking met anderen die het slechter hebben daarentegen ga je je meestal een stuk beter voelen. Denk bijvoorbeeld maar eens aan mensen die in een land wonen waar oorlog is, natuurrampen zijn, onvoldoende medicijnen zijn of corrupte regeringen. Ook dichterbij, in mijn eigen omgeving, zijn er mensen die het minder goed hebben dan ik. Bijvoorbeeld mensen die hun kanker niet hebben overleefd, mensen die rouwen over verlies van hun partner of kind aan de dood, mensen die graag willen meedoen op de arbeidsmarkt maar moeite hebben om weer betaald werk te vinden en mensen die al lang wachten op zelfstandige woonruimte maar vanwege de krapte op de woningmarkt nog steeds op kamers wonen etc. Als ik mezelf met hen vergelijk zijn er veel dingen om dankbaar voor te zijn. Het allerbelangrijkste: Ik leef en ik heb lief!
Ik wil met niemand ruilen
Door alle vergelijkingen met anderen besef ik des te meer: ik ben niet de enige die geen droomleven heeft. Overal is wat. Dus eigenlijk wil ik met niemand ruilen. Niet met mijn vriendinnen en vrienden die zich in hun drukke, verantwoordelijke banen helemaal het schompes werken, die naast hun werk serieuze mantelzorgtaken hebben voor hoogbejaarde ouders of zieke partners, die wanneer ze thuis komen te moe zijn om nog iets ontspannens te ondernemen. Niet met kennissen die rouwen om dierbaren die hen het afgelopen jaar zijn ontvallen. Niet met leeftijdsgenoten die al een aantal jaren geleden vanwege gezondheidsredenen volledig zijn afgekeurd. En ook niet met mensen die altijd maar druk zijn met sociale events, feesten en verre reizen. Ik moet er niet aan denken. Door al die vergelijkingen ziet mijn eigen leven er opeens een stuk rooskleuriger uit.
Vergelijken, balen en klagen mag!
Nu neem ik een besluit: Vergelijken, balen en klagen mag! Als het maar niet te lang duurt. Want ik ben van nature een optimist. Maar ik ben geen supermens en soms zit ik, net als jullie, even in een dip. In de natuur schijnt de zon immers ook niet altijd. Soms is het wisselend bewolkt of regent, hagelt of stormt het. Dus ook bij mij. En het gaat ook altijd weer over, soms duurt het iets langer. Ook dat hoort bij mij. All inclusive!
En jij?
Vergelijk jij jezelf af en toe ook met mensen die beter af zijn dan jij? En ben je dan net als ik gefrustreerd en verdrietig over wat er allemaal in jouw leven is gebeurd, wat niet meer is en wat niet meer kan? Ook voor jou geldt: Vergelijken, balen en klagen mag. Ook dat hoort bij het leven.
Levendige groet
Christa
Meer lezen/weten?
- Händel, George Friedrich (1711). Lascia ch’io pianga (lied om je te beklagen over je lot). Vertolking: Patricia Lepetitbon en het Venice Baroque Orchestra (2011). https://www.youtube.com/watch?v=Z5WUO7hsgCA. Vertaling: Laat mij in tranen mijn lot beklagen. En laat mij verlangen naar de vrijheid. Slechts de barmhartigheid kan deze marteling verlichten. Moge barmhartigheid de pijn van deze marteling doorbreken.
- ChristaBlogt: Vraag je je af ‘Wat kan ik doen?’ Lees dan ook mijn blogreeksje over de ingewikkelde vraag ‘Hoe gaat het met je? (HGHMJ): Deze blogs zijn eerder op Kanker.nl gepubliceerd. Zie anders: Blog 19 tm 23 op https://christablogt.blogspot.com/
9 reacties
Hoi Christa
Meestal sla ik je blogs soort van onbewust over..ik scrolde wel wat door je teksten las door maar haakte toch nooit helemaal aan.dat is niet goed of fout dat doet ook niets af aan de waardevolle blogs die je schrijft.Echter hóe een blog binnenkomt bij de lezer en geinterpreteert wordt is ook afgestemd op gevoelsniveau lezer.
..ooit toen ik je hoofdtitel .".van kanker valt heel wat te leren!.". las dacht ik acuut: tjee..wat is dat nou voor expliciete conclusie? En ook..nou fijn voor je maar dat zou nu zeker niet mijn 1e conclusie zijn..
Verder kwam bij mij de stortvloed aan tips adviezen steevast eindigend met de oproep..en jij? nogal belerend en opvoedend over..niet passend bij mijn ietwat recalcitrante karakter ha ha dat had dus niet met jou te maken.
Het effect op de lezer..ik moest er veel over lezen in mijn studietijd. Een interresant fenomeen.
Mijn beleving:
Waar was/is nu je eigen beleving je eigen pijn over wat je overkwam vroeg ik mij af? Alle blogs zo overgoten met positiviteits sausjes en wetenschappers nog meer opgevoerde deskundigen enz.overdonderend zeg.wat ik niet zo vond in je blogs was: Wie ben jij zelf ja jij Christa wat en hoe leerde jij dan? Je emoties?Ja je analyseerde prima waar de schoen wrong maar dat doe je met het hoofd..ik las vooral:je jaagde jezelf snel door je teksten heen door te roepen met steun van alle deskundigen die je verzamelde hoe je een oplossing vond...serveerde vervolgens deze kijk- mij-nou_ wat-ik weer_ goed geleerd- heb vandaag uit naar de lezer.althans déze lezer /deze mijn beleving beschrijving is geheel mijn subjectieve beleving als lezer.wat totaal iets anders kan zijn dan hoe de schrijver te werk is gegaan.
Natuurlijk, je blogs staan bol van prima adviezen en wetenswaardigheden die heel waardevol kunnen zijn.
Maar..bij mij kwam iets anders binnen..zo vroeg ik mij af waarom irriteert mij deze m.i ietwat koele doch zeker ook goéd maar dicht af- geplamuurde aan een schakeling van blogs ..".er valt heel wat te leren van kanker..."
Ik weet het! Ik leer zo niet. Het is mij te veel dicht gemetseld er zitten géén scheuren in terwijl de beleving van kanker een grote puinbak aan emoties kan zijn.. rollercoaster ervaringen alom met vervaarlijke speldbochten op de al ontstane kliffen en uitziende op die klif crashes nóg meer crashes.
Daar staat geen coach🎓 ik vroeg er niet om wil ik ook niet zo eentje die op de puinhopen💣 💣💣bij mij er in ramt.."dames en heren...het goede nieuws is....van kanker valt heel wat te leren!"
Groet van Jeron.
Hi Jeron,
Voor iemand die zich irriteert aan mijn blogs heb je wel veel moeite gedaan om mij feedback te geven. Dank daarvoor. Zo te lezen doe je nogal wat aannames over hoe ik als mens ben ( koel, dichtgeplamuurd, met het hoofd, kijk-mij-nou-es- wat-heb- ik-dit-goed- geleerd, iemand die coach- boodschappen erin ramt). Daarmee sla je de plank meer dan mis. Jammer. Ook vind ik de wijze waarop jij mij in het openbaar nogal weg zet niet oké.
In mijn beleving is kanker.nl vooral een plek om elkaar te bemoedigen en voor plezierig contact in plaats van elkaar persoonlijk en stevig te bekritiseren. Nog een geval van jammer dus.
Natuurlijk sta ik open voor feedback, maar dan graag op een andere manier.
Gelukkig sta ik tegenwoordig na alle doorgestane ellende best weer stevig in mijn schoenen dus kan ik het handelen.
Voor een meer inhoudelijke reactie lees evt ook mijn reactie aan Ron.
En… als mijn blogs je irriteren, lees ze vooral niet meer.
PS ik hoop dat het naar omstandigheden goed met je gaat.
hartelijke groet.
Christa
groetjes
Natuurlijk valt er over kanker veel te leren, liever had ik iets anders geleerd. Ik ben niet zo op leren en zeker niet aan den lijve. De kennis van kanker als tumor is nog steeds beperkt tot algemeenheden, waar statistisch en theoretisch door elkaar heen lopen en struikelen over praktisch en de lichamelijke beleving van patiënt niet benoemd of herkend worden, laat staan te behandelen zijn door auteurs die merendeels niet bekend (aan den lijve) met kanker maar met het fenomeen teneinde naamsbekendheid of roem te vergaren. Natuurlijk is het zo dat als je iets vindt waar je blij van word je geest in vast kan laten bijten met het doel 20 % minder met je kanker bezig te zijn je leven er anders uitziet dat dat een enorme verrijking is voor je leven. Dat een auteur het goedbedoeld mag ik hopen en sommige mensen hebben een zetje nodig om tot iets te komen, maar dat ze de heilige graal op een presenteerblaadje aandragen? Ik ben niet zo hoog opgeleid als jij Chrissie en lees regelmatig je blogs, ik hoop dat je je gestelde doelen haalt en de motivatie blijft houden boeken te lezen die jou schijnbaar deze positieve kijk op kanker geeft
Sterkte
Hi Ron,
Ik ben het helemaal met je eens. Net als jij en veel anderen had ik liever helemaal geen kanker gekregen en zeker ook niet alles wat dat met zich mee brengt: heftige behandelingen, beroerdheid, pijn, zorgen, verdriet, ontreddering en nog veel meer. Ik vond dat in alle opzichten, fysiek, mentaal en emotioneel, erg zwaar. Dus liever had ik mijn levenslessen op een andere manier geleerd dan via deze zware weg.
Ook vond ik het vanaf het begin ook een flinke zoektocht naar: hoe overleef ik de kanker? wat kan ik doen om beter te worden? En wie kunnen me daarbij helpen? Inde puinhoop van wat mijn leven toen was besefte ik dat ik eigenlijk van iedereen die op mijn pad kwam heel veel waardevolle dingen leerde. Niet alleen van professionals over de ziekte, de behandelingen, bijverschijnselen en late gevolgen, maar ook van vrienden, familie en kennissen. En van mezelf, want vastlopen is ook heel leerzaam. En pijnlijk. Geen boekenwijsheid dus maar heel veel ervaringsleren. Zo is dus ook de titel van mijn blogsite ontstaan.
Uit jouw reactie en die van Jeron krijg ik de indruk dat jullie me vooral als iemand zien met boekenwijsheid. Helaas ik moet jullie teleurstellen. Of juist blij maken?. Eigenlijk maakt me dat niet uit. De belangrijkste dingen die ik het leven heb geleerd zijn van tegenslag. En daar heb ik inmiddels een ruimschootse portie van gehad.
Uit dankbaarheid voor mijn leven ben ik 1,5 jaar geleden begonnen met bloggen. Niet met als doel om hier ongevraagd de coach uit te hangen of te suggereren of ik de wijsheid in pacht heb, maar om iets terug te geven aan lotgenoten die wellicht met vergelijkbare dingen worstelen. Want we hoeven toch niet allemaal hetzelfde wiel uit te vinden als je ook van anderen zinvolle dingen kan leren. Dus als er maar één persoon is die iets heeft aan mijn blogs, ben ik al blij.
O ja, mijn vak is opleiden en ontwikkelen van mensen in organisaties. Dus in mijn zoektocht om in terugblik beter te snappen waarom bepaalde dingen me soms zo raken en/of zo zwaar en moeilijk zijn, zoek ik af en toe naar mogelijke verklaringen. Vandaar af en toe wat ‘ boeken’-wijsheid. Sommige mensen vinden dat prettig, anderen niet. Tsja, iedereen is anders. Dus voel je vrij om mijn blogs te blijven lezen of niet.
Ik wens jou en iedereen die dit leest alle goeds en wie weet tot een volgende keer.
groetjes,
Christa
Om te beginnen: dank je wel voor je blog, Christa. Ook dit blog stemt mij weer tot nadenken. De reacties die erop zijn gekomen ook. De gedachte die daarover bij mij blijft hangen is: laten we elkaar hier niet de maat nemen. Wat hier geplaatst wordt, is en blijft altijd iemands persoonlijke verhaal. En daar mag je wat van vinden of niet. En als je er schriftelijk op wilt reageren, doe dat dan respectvol en met empathie. Om ons heen is al genoeg hardheid en scherpte.
Veel sterkte allemaal!
Gr.,
Carolina
Dankjewel Carolina. Daar sluit ik me helemaal bij aan. Make love, not war.
Dag Christa
Wat jammer nou dat je mijn reactie op je blogs op jezelf betrekt. Dat was in het geheel mijn intentie niet.Ook herken ik mij niet in wat je schrijft als dat ik jou als persoon zou typeren .of bekritiseren...dat is jou aanname maar dat is volstrekt niet wat ik doe noch beoogde in mijn tekst.
Als je goed leest benoem ik nl echt meerdere malen steevast door de tekst heen dat het steeds om mijn eigen persoonlijke beleving gaat het is m.a.w woorden dat ik koel dichtgeplamuurd enz. gebruik om te duiden het effect op mij van jou tekst.Maar daarmee spreek ik noch over jou noch over je blogs een oordeel uit.Ik ken je niet dus ik zou jou als persoon niet kunnen duiden en nogmaals nergens in mijn tekst heb ik jou als persoon weg willen bekritiseren of weg willen zetten..Mocht dit onverhoopt toch zo bij jou zijn binnengekomen dan spijt mij dit Christa.
Dat ik je zie als iemand met boekenwijsheid voornamelijk schrijvend van daaruit nee dat zeg ik naar mijn mening niet? Waar lees je dat?
Ik hecht er waarde aan te benadrukken dat ik je ook niet wegzet als de kijk mij nu eens coach. Ook híer duid ik hóe e.a bij mij binnenkomt dat is toch echt iets compleet anders dan jou als persoon wegzetten.
Ook heb ik niet zwart wit geopperd dat jou blogs mij irriteren. Nee ik betoogde: waarom irriteert mij jou blog ik betrok het op mijzelf immers hoe ik het beleef is niet een ander zijn realiteit.
Tenslotte ben ik het met je eens om op dit forum elkaar bemoedigend en plezant te bejegenen.zo heb ik ook inderdaad je prima adviezen en wetenswaardigheden/kennis geprezen.
Wees voorzichtig met oordelen Christa: aannames zijn geen feiten.
Heb een fijne dag.
Jeron
Beste Jeron,
dank voor je excuses. Laten we er inderdaad met z’n allen op Kanker.nl voor zorgen dat dit een fijne plek blijft om elkaar te ontmoeten, steunen en bemoedigen.
groetjes
Christa
Dag Christa
Graag gedaan hoor.Ik realiseerde mij te laat dat alhoewel dat niet mijn intentie was dat mijn hier en daar expliciete formulering zeker anders kan overkomen.
Dat had anders gemoeten.
Fijne avond, groet van
Jeron