Meer dan een jaar later.. De after-kanker-dip: Een kijkje in mijn nieuwe werkelijkheid/wachtkamer

Meer dan een jaar later…

De after-kanker-dip: Een kijkje in mijn nieuwe werkelijkheid/wachtkamer

‘Hoe gaat het nu écht met je?’ Vraag ik mezelf en ik weet het antwoord niet. Een vraag die ik hypothetisch aan mezelf stel, ook omdat die vraag na meer dan een jaar nog zo weinig door de in het begin zo meelevende massa gesteld wordt. Want op een gegeven moment komt er een punt dat er weinig nieuws meer te melden valt. Je hebt nog steeds ‘gewoon’ behandelingen óf na de chemotherapie, operatie(s) en bestralingen ben je klaar en ben je beter toch, is veelal de gedachte van menigeen.

Corona, met als gevolg veel isolementmomentjes, heeft ook niet echt geholpen. En natuurlijk sta je als (ex-)kanker patiënt ook niet te popelen om verhaal te doen over elke doktersafspraak of lichamelijk ongemak, laat staan het delen van een kijkje in je nieuwe toekomstperspectief vol met onzekerheden.

Als ik sporadisch oude bekenden tegenkom is het steevast ‘wat zie je er goed uit’. ‘Ben je alweer aan het werk?’ ‘Dank je en nee helaas’, moet ik dan bekennen. Beetje een domper in een gesprek (of dooddoener, om in kankertermen te blijven - ironisch gezegd), kan ik me zo voorstellen. ‘Kom je een beetje de dag door?’ Is meestal de volgende vraag. ‘Ja hoor’, antwoord ik gauw. ‘En hoe gaat het met jou?’ hoor ik mezelf dan zeggen. Ondertussen voel ik van binnen de behoefte om eigenlijk uit te leggen dat tijdens en na het hebben van kanker je geleefd wordt door een veelvoud aan medische after-kanker afspraken, verplichte dagelijkse routines en een zooitje beperkende vermoeidheid en soms ander lichamelijk terreur. Het is als een fulltime functie in een baan waarbij je met teveel verantwoordelijkheden elke dag opnieuw het wiel mag gaan uitvinden of zoiets. Normaal gesproken als ik een dergelijke functieomschrijving zou lezen, zou ik zeggen dat dit klinkt als een leuke, uitdagende baan, mij op het lijf geschreven, maar helaas toch niet echt mijn ding, zo blijkt. Ik leg heel soms uit, maar zwijg vaker en begin over iets anders.

Laat ik wel wezen dat ik het zeker fijn vind als mensen vragen stellen. Voor zover ik weet ben ik altijd een open boek geweest. Het maakt niet uit, er is geen goed of fout. Elke oprechte interesse is namelijk fijn en steunend. Niet alles valt te begrijpen als je het niet zelf of van heel dichtbij hebt meegemaakt, om even lekker in clichés te vervallen. Zelfs niet voor zorgprofessionals weet ik uit mijn eigen ervaring als oncologieverpleegkundige en nu als praktiserend patiënt in mijn eigen deskundigheidsgebied. Veel verdrietiger vind ik het, als mensen je uit de weg gaan of je juist niets vragen of dingen voor je invullen, al kan ik begrijpen dat dat vaak uit de angst voortkomt om misschien ‘het verkeerde’ te zeggen of omdat het te moeilijk, te persoonlijk, te confronterend of te dichtbij is o.i.d.

Enfin, om terug te komen op hoe ik me voel als (ex-)kankerpatiënt in mijn situatie, zou mijn antwoord denk ik moeten zijn: ‘Een combinatie van blij, verdrietig, verward, moe en soms onbegrepen’. Misschien zelfs nog wel een heleboel andere gevoelens en emoties die door elkaar heen lopen omdat de situatie zo is als dat ie is. Tè ingewikkeld om tot uitdrukking te brengen en dat staat los van het eventuele, zogenoemde, chemobrein. Wat ik zeker weet is dat boos niet thuis hoort in dat rijtje, want dat ben ik niet hoor. Niet op het krijgen van kanker. Om nog even cliché-erig te doen: ‘Kanker overkomt je gewoon’. Of je nou 39 bent zoals ik, nog veel jonger of 82. Ik ben gewoon een getalletje in de statistieken. 

Meer ben ik nog wel somber over wat niet meer is. Want wat is toch een hoop niet meer. Wie ik was en of dacht te zijn is niet meer. Hoe ik me voelde als mens en als werknemer, in mijn contacten en in mijn hele zijn. Mijn hele perceptie hierover, die door wat volgde in de tijd na mijn diagnose, is veranderd en behoeft weer een nieuwe balans. Ook mijn onbevangenheid over wat betreft gezondheid en toekomst is niet meer en wat dat betekent zal ik opnieuw moeten ontdekken.

Mijn leven vóór verdient eigenlijk een waardig afscheid, maar werd zo abrupt beëindigd door de bevinding van een klompje duivelse cellen van 1,1 cm. En het leven wat hierna kwam begon niet bepaald met een warm welkom, slagroomtaart en slingers. Meer dan een jaar later, in dat nieuwe leven, voelt het nog steeds alsof ik met mijn neus tegen de glazen wand van mijn cocon sta gedrukt en mag toezien hoe de wereld daarbuiten vrolijk verder gaat. Misschien is het meer alsof ik in een oneindig durende donkere wachtkamer verkeer. Beetje bij beetje komen er wat meer verlofmomenten om uit mijn cocon te mogen of word ik opgehaald uit mijn wachtkamer om af en toe even op snuffelstage te mogen in de maatschappij. De oude, maar voor mij ook nieuwe, onbekende wereld die mij opeens zo vreemd is.

Ik verbeeld me hoe ik een hoofdstuk uit de handleiding ‘omgaan met de nieuwe wereld na kanker’ opensla en opzoek hoe ik met de nieuwe situatie om moet omgaan. Ik bedenk me dat ik een stroomdiagram ook handig zou vinden, lekker overzichtelijk wel. Nadat ik deze denkbeeldige handleiding heb uitgelezen en heb dichtgeslagen, beantwoord ik mijn eigen vraag nog een keer. ‘Nu gaat het goed, want nu weet ik ten minste wat ik moet doen’ en ik begin aan het schrijven van een handleiding voor naasten met de info die ik nu heb’.

Nee helaas, dat laatste is niet waar natuurlijk.

Ik voel me bevoorrecht dat ik voor nu de kans krijg om die nieuwe onbekende wereld te ontdekken. Mijn oneindige dank gaat uit naar alle lieve mensen van onschatbare waarde die mij in het afgelopen jaar tot steun waren en die ook deze nieuwe reis in de toekomst met mij willen aangaan in dit proces.