ADOPT- studie (Prostaatkanker)

  • Open sinds 01-03-2020

Onderzoek naar effectievere behandeling van beperkte uitzaaiingen bij teruggekeerde prostaatkanker. Er wordt verwacht dat het toevoegen van tijdelijke hormoonbehandeling aan de huidige behandeling met gerichte bestraling, de effectiviteit van de behandeling zal vergroten. Daarmee wordt gedacht dat patiënten langer overleven zonder nieuwe uitzaaiingen en dat dit bij sommige patiënten mogelijk zelfs tot genezing kan leiden. Daarnaast kan een langdurige hormoonbehandeling dan worden uitgesteld of voorkomen, waarbij de kwaliteit van leven van patiënten kan worden vergroot.

Bekijk het voorlichtingsfilmpje over de ADOPT studie 

Doel onderzoek

Hoewel prostaatkanker over het algemeen goed te behandelen is, komt bij meer dan 20% van alle patiënten die geopereerd of bestraald zijn de ziekte terug. In de meeste gevallen (>80%) is hierbij sprake van uitzaaiingen. De standaard behandeling van uitzaaiingen bij prostaatkanker is levenslange toediening van hormoontherapie. Deze langdurige behandeling biedt helaas geen genezing en kan bovendien leiden tot bijwerkingen. Recent is er een nauwkeurige beeldvormingstechniek beschikbaar gekomen (PSMA-PET/CT), waardoor uitzaaiingen in een vroeger stadium kunnen worden gevonden en dan vaak nog beperkt aanwezig zijn, waardoor lokale behandeling mogelijk is.

De meeste ziekenhuizen in Nederland gebruiken hiervoor op dit moment bestraling gericht op de uitzaaiingen, om zo langdurige hormoonbehandeling uit te stellen. Dit lijkt in diverse kleinere onderzoeken goed effect te hebben. Echter, zelfs na deze bestraling ontwikkelt >60% van de patiënten opnieuw een PSA-stijging binnen 1 jaar. Dit betekent dat de effectiviteit van deze behandeling moet worden vergroot/verbeterd. In deze studie wordt onderzocht of deze verbetering kan worden bewerkstelligd door 6 maanden hormonale therapie toe te voegen aan de bestralingsbehandeling. Bij primaire bestraling op de prostaat is namelijk al gebleken dat toevoegen van hormonale therapie aan radiotherapie de genezingskans verhoogt.

Wordt er geloot?

Ja. Deelnemende patiënten worden door loting verdeeld in verschillende groepen. Alle groepen worden met elkaar vergeleken. Patiënten weten vooraf niet in welke groep ze terechtkomen.

Voorwaarden

De voorwaarden voor deelname aan dit onderzoek zijn onder andere:

  • Patiënten met teruggekeerde prostaatkanker na eerdere operatie of bestraling met op een recente PSMA-PET/CT 1-4 uitzaaiingen én een PSA-waarde ≤ 10 ug/l. Deze uitzaaiingen moeten beperkt zijn tot de lymfeklieren en het skelet (en mogen dus niet in bijvoorbeeld longen of lever zitten)
  • Patiënten zijn 18 jaar of ouder
  • Met de behandelend arts kan besproken worden of een patiënt in aanmerking komt om aan deze studie deel te nemen

Behandeling

Deelnemende patiënten worden door loting verdeeld in 2 groepen. Deze groepen worden met elkaar vergeleken.

Tijdens dit onderzoek wordt de helft van de patiënten behandeld met alleen bestraling gericht op de uitzaaiingen. De andere helft van de patiënten krijgt dezelfde gerichte bestraling met daarnaast een korte hormoonbehandeling van 6 maanden. Welke behandeling de patiënt krijgt wordt bepaald door loting, daarmee is het een gerandomiseerde studie. De controles na de behandeling zijn hetzelfde als welke nu al standaard worden uitgevoerd. Als resultaat wordt gekeken naar overleving zonder uitzaaiingen na de behandeling. Daarnaast worden korte en lange termijn bijwerkingen, kwaliteit van leven, bloedwaarden die wijzen op prostaatkanker en overleving gecontroleerd.

De behandeling wordt gestopt als

  • Alle onderzoeken voorbij zijn.
  • De patiënt kiest om te stoppen.
  • De onderzoeker het beter voor u vindt om te stoppen
  • De veiligheidsmonitor, de overheid of de beoordelende medisch-ethische toetsingscommissie besluit het onderzoek te stoppen.

Extra belasting voor patiënt

Patiënten die zijn ingeloot voor de extra korte hormoonbehandeling hoeven geen extra ziekenhuisbezoeken af te leggen.

Deelnemende ziekenhuizen

Onderstaande ziekenhuizen nemen deel aan het onderzoek. Het kan zijn dat uw ziekenhuis niet genoemd wordt, maar wel aan het onderzoek deelneemt. Informeer hiernaar bij uw arts.

  • Amsterdam UMC locatie VUMC
  • Catharina Ziekenhuis
  • Hagaziekenhuis
  • Isala
  • Leids Universitair Medisch Centrum
  • Maastro
  • Radboudumc
  • Radiotherapeutisch Instituut Friesland
  • Radiotherapiegroep locatie Arnhem/Deventer
  • Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG)

Onderzoeksgegevens

Wetenschappelijke titel

Androgen Deprivation therapy for Oligo-recurrent Prostate cancer in addition to radioTherapy

Website

Ga naar studie website

Kankersoort

  • prostaatkanker

Fase trial

anders

Maximaal aantal patiënten

280

Initiatiefnemers

UMCG

Coördinatoren

Dr. S. Aluwiini, radiotherapeut-oncoloog, UMCG, afdeling Radiotherapie

Goedkeuring

Het onderzoek naar deze nieuwe behandeling is getoetst door een erkende medisch-ethische toetsingscommissie. Deze heeft geoordeeld dat het verantwoord is om de medewerking van patiënten te vragen. Voor meer informatie zie: CCMO

Vermelding in trialregister:

Meer informatie

Nederlandse titel
Androgeendeprivatietherapie voor Oligo-recidiverende prostaatkanker in aanvulling op radiotherapie.

Kijk op DUOS- ADOPT voor meer informatie over dit onderzoek. 

Datum laatste controle

29-03-2024

Aanmelden voor deze trial

Wil je meedoen aan deze trial? Bespreek dit dan met je arts. Hij of zij kan beoordelen of je in aanmerking komt. Ook kun je inhoudelijke vragen over de trial met je arts bespreken.

Tip: Neem in elk geval de naam van de trial mee naar je arts.