Behandelopties bij spierinvasieve blaaskanker met weinig PDL en contra indicatie voor cisplatin

Goedendag, bij mijn vader (78 en fit) is net blaaskanker graad 3 en T4a vastgesteld met uitzaaiingen in de lever en weinig PDL. Turt gehad en advies is chemo met carboplatin en gemcitabine omdat wegens kwetsbare nieren cisplatin niet in aanmerking komt. 1. Zijn er dan nog alternatieve 1elijns (chemo)therapieën mogelijk en zo nee verloopt die behandeling in alle ziekenhuizen dan t zelfde ? 2. Klopt het dat de enige mogelijkheid om een combinatiebehandeling te krijgen met immunotherapie (deels overlappend met of direct aansluitend op de 1e lijnsbehandeling) het meedoen aan een trial in een academisch centrum is ? Zo ja is het mogelijk om mee te doen als het 1e deel van de behandeling in een perifeer ziekenhuis ( want snel kunnen starten en dichtbij) plaatsvindt ? 3. Wordt er in Nederland bij t ziektebeeld zoals beschreven ergens immunotherapie als 1elijns behandeling aangeboden (al of niet in een trial) ? Bij voorbaat dank en hopend op een spoedig antwoord omdat wegens de slechte prognose we haast hebben en twijfelen tussen direct chemo in zkh dichtbij of second opinion/overstap AVL of Erasmus met tijdverlies maar meer kans.

Antwoord

Goedemiddag,

Helaas gaat het bij uw vader om uitgezaaide blaaskanker. Daar is palliatieve behandeling de enige mogelijkheid als er wens tot behandeling is. Het doel van palliatieve behandeling is zo lang mogelijk goede kwaliteit van leven  te houden en klachten van de  ziekte tegen te gaan en/of uit te stellen. Haast om een dergelijke behandeling te starten is hiermee enigszins betrekkelijk.

Volgens de Europese en Nederlandse richtlijn is cisplatin gebaseerde chemotherapie de eerste keuze. Gaat dat niet dan is inderdaad de vervanging van cisplatin voor carboplatin de volgende stap. De immunotherapie (geen combinatie maar monotherapie) voor uitgezaaide blaaskanker is in NL geregistreerd voor ná chemotherapie is pembrolizumab. Hierbij is PDL-1 expressie niet duidelijk voorspellend voor overleving of mate van respons. De studies hiervoor zijn gedaan ná de standaard chemotherapie (gem+cis) en vergeleken met mono chemotherapie als docetaxel, vinflunine of paclitaxel. Deze laatste drie soorten worden in NL nog maar weinig voor deze indicatie gebruikt omdat de respons laag is en bijwerkingen aanzienlijk. (commissie BOM 2017, website www.medischeoncologie.nl)

In het geval van uw vader zou bij uitblijvende respons op gem+carbo pembrolizumab een mogelijkheid zijn. Echter er  zijn vele factoren die je moet afwegen: de opbrengst enerzijds (kwaliteit en kwantiteit van leven) tegen de prijs (bijwerkingen, in slechtere conditie raken, levensverkorting door bijwerkingen, onmogelijkheid om medicijn te krijgen vanwege nevenaandoeningen). En dat is iets wat met de oncoloog (en huisarts) besproken moet worden.

Wat studies betreft: Er zijn enkele fase 1 e 2 studies die nog niet aan het werven zijn. Wel enkele fase 2 studies met atezolizumab en avelumab etc. bezig maar eerste resultaten zijn nog niet zo bemoedigend. Wilt u echt alles weten over deelname aan een dergelijke studie zou u het beste naar Rotterdam (misschien AvL) kunnen gaan. Mocht er een studie zijn om aan deel te nemen zal dat daar moeten plaats vinden. Dat heeft te maken met expertise, veiligheid en regels. 

Als laatste wil ik u meegeven dat uitgezaaide blaaskanker over het algemeen echt een agressieve en dodelijke ziekte is die meestal snel progressief verloopt. Ik wil maar zeggen dat het ook tijd verspillend kan zijn om de tijd die nog rest in ziekenhuizen door te maken en aan onderzoeken te besteden en de narigheden van bijwerkingen te moeten ondergaan.

Heel veel sterkte toegewenst voor uw vader en  u, zijn dochter en rest van de familie 

Vriendelijke groeten,

Annemarie Leliveld

Laatst bewerkt: 21/11/2022 - 10:46

Goededag,  ik zie nu pas dat ik kon reageren op uw antwoord! Alsnog zeer veel dank voor uw uitgebreide en duidelijke antwoord !!! M vr groet, Bertsdochter

Laatst bewerkt: 21/11/2022 - 10:46

Och wat aardig van u.  

Mochten er nog vragen zijn kunt u ze hier zeker stellen.

Nogmaals sterkte gewenst.

Vriendelijke groeten,

Annemarie Leliveld

Laatst bewerkt: 21/11/2022 - 10:46