Samen beslissen over behandelingen

Openbaar gesprek
11 december 2015 om 22.03,
gewijzigd 15 september 2018 om 10.58
61 x gelezen
Sommige mensen denken dat de arts het voor het zeggen heeft bij de behandelingen. Dat is niet zo. Omdat het over je eigen lijf en leven gaat, je de behandelingen zelf moet ondergaan en je ook nog verder moet leven met de gevolgen van de behandelingen heb je recht van spreken. Maar je moet natuurlijk wel goed geïnformeerd zijn en goed advies krijgen. Samen beslissen met je arts, dat lijkt mij het beste. Bij de ene arts gaat dat veel makkelijker dan bij de andere. Maar niet iedereen wil samen beslissen. Dat kan natuurlijk ook nooit verplicht worden. Wat vind jij van samen beslissen? Wat voor ervaringen heb je?

16 reacties

jij als patient gaat over je eigen lijf maar ik merk dat je als naaste weinig hebt in te brengen. mijn man heeft twee gezichten. hij probeert zich goed te houden en blijft teveel in de positieve zin maar thuis is het een klager. Ik ga door een voorval in het ziekenhuis niet meer mee ik voelde meteen al dat er niet goed geluisterd word als partner.
Ik vind dat ook de partner gehoord moet worden ivm behandelen en de bespreking van evt behandelingen . Thuis moeten wij steeds klaarstaan en helpen en daar wordt niet goed in mijn ogen op gereageerd..Het is ok moeilijk een partner te hebben die een ander gezicht optrekt bij de arts en thuis de zielige gaat uithangen. Maar ik voorkom ruzies
Laatst bewerkt: 05/07/2017 - 19:14
Er wordt vaak gezegd, kanker krijg je niet alleen, dat krijg je met heel je gezin, je familie. Ik kan niet als partner spreken omdat ik zelf patiënt ben, maar ik weet dat het voor hem ook heel ingrijpend is. Dat moet je als patiënt wel begrijpen en rekening mee houden. Ik weet wat ik voel, maar hij ziet allen mijn buitenkant en reacties.
Het is dan ook enorm belangrijk om samen daarover te blijven praten, wat doet het met jou, wat doet het met mij.

Ik kan me van je partner voorstellen dat hij zich "groot" wilt houden, zeker voor de buitenwereld. Je hebt de zorg voor elkaar en dat kan soms zwaar doorwegen. Zo zwaar dat er geen communicatie mogelijk is. Ik hoop voor jullie dat je er samen uitkomen, zoek hulp als het niet lukt. Jullie moeten wel samen verder en het is zo kostbaar als je elkaar daarin kunt vinden.
lieve groet, Doortje
Laatst bewerkt: 05/07/2017 - 19:14
16 januari 2016 om 20.52
Ik was helemaal niet in staat om "mee te beslissen". Door de diagnose borstkanker (angst, verward, verdrietig) en alle onderzoeken kon ik niet rationeel alle informatie overzien en begrijpen. Er werd mij een behandelplan voorgehouden en ik heb mij daaraan overgeleverd. Ik had ook niet het gevoel dat ik een keus had. Ik heb alleen gevraagd waarom het niet beter was om naar den specialistisch ziekenhuis te gaan. De onco chirurg zei dat zij (het ziekenhuis) mij goed kon behandelen en daar heb ik op vertrouwd. Ik vertrouwde haar.
Ik kreeg na een paar weken er wel problemen mee dat niet meteen onderzoek werd gedaan naar uitzaaiingen. Toen ik voor de 2e keer vroeg om een petscan, kreeg ik die. Ik vond dat prettig.
Gr jen
Laatst bewerkt: 05/07/2017 - 19:14
Als je met kanker te maken krijgt overdondert het je. Je hebt je er waarschijnlijk vooraf helemaal niet in verdiept, alleen als je het in je naaste omgeving meemaakt doe je dat.
Daarbij komt nog dat ze SNEL met de behandeling willen beginnen zodat je ook vrijwel geen tijd hebt om je goed te oriënteren in wat jij wilt, wat voor jou belangrijk is in een behandeling.
In die korte tijd kun je het geen plekje geven, laat staan een EIGEN beslissing nemen. Ik had het geluk dat de operatie 2 maal werd uitgesteld, wat mij wat meer ruimte gaf om met deskundige vrienden te overleggen wat de beste keuze voor mij zou zijn. Dan toch is het nog heel lastig, je neemt een beslissing waarbij leven en dood een optie zijn. Dat is doodeng...

Ik lees in je post dat je na een paar weken wel weer het heft in eigen hand hebt genomen. Dat is erg belangrijk en moet je vast houden.

Lieve groet, Doortje

Laatst bewerkt: 05/07/2017 - 19:14

Het overkwam mij ook dat mijn hersens het niet meer deden vanwege de vele en heel heftige emoties. Mijn man hield zijn hoofd er wel bij zodat we thuis over de behandelingen konden praten als ik weer een poosje helder kon denken. Dan zocht ik ook dingen na op internet.

In het ziekenhuis heb ik gevraagd hoe dringend het was om snel te beslissen. Er was tijd. Mijn omgeving werd daar heel zenuwachtig van maar ik had zo de gelegenheid om uit te vinden en te voelen waar mijn voorkeur lag. Dat is me toen goed bevallen en ik kijk er ook met een goed gevoel op terug.

Ik hoor vaak dat artsen zeggen dat ze zelf goed zijn. Misschien zijn ze dat ook wel maar je soms komt een ander ziekenhuis tot een ander voorstel dat je beter past.Je kunt altijd een second opinion vragen in een ander ziekenhuis. Als je zelf geen idee hebt hoor je het nog eens van een andere kant. En als je wel een idee hebt dan kun je je gesteund voelen door een second opinion. Het gaat tenslotte om beslissingen waar je het de rest van je leven mee moet doen. Ik had zelf niet de puf om naar een ander ziekenhuis te gaan maar ik wilde wel weten wat anderen vonden. Ik heb toen mijn specialist gevraagd of hij mijn geval aan collega's in een gespecialiseerd ziekenhuis wilde voorleggen. Omdat ik merkte dat hij heel open stond heb ik dat met een gerust hart gedaan en het is me goed bevallen.

Laatst bewerkt: 05/07/2017 - 19:14
Het stamt nog uit "vroeger" tijden dat je deed wat de dokter zei. Toch denken nog steeds heel veel mensen er zo over. Ze zetten de arts als het ware op een voetstuk, als zijnde dat hij alwetend is.
Je komt daarmee bedrogen uit, want hij of zij weet echt niet alles, kan zelfs heel star aan eigen waarheden vasthouden.
Dan hebben ze ook nog haast om met de behandeling te starten, wat je al helemaal weinig ruimte geeft om mogelijkheden tegen elkaar af te wegen. Ik wilde ook het alternatieve traject erbij betrekken, en dan wordt het helemaal lastig en loop je bij sommige artsen tegen een muur van onbegrip op. Zij kunnen je daarover niet informeren, dat vind ik ook logisch, dat is niet zijn specialiteit.
Ik ben een groot voorstander van complementaire behandeling, kijken naar beide zijden en daaruit een combinatie kiezen wat voor jou de beste keus op dat moment is. Maar dan loop je vast omdat je te weinig tijd hebt. Of moet je die tijd opeisen, waarom de haast? Je loopt waarschijnlijk al even met de tumor rond voor deze is ontdekt.
groetjes, Doortje
Laatst bewerkt: 05/07/2017 - 19:14
Doortje,

Het is zo waar wat je schrijft.

Alsof het op één dag aankomt. In een enkel geval zal dat zo zijn, maar meestal ben je met vooronderzoeken al dagen / weken kwijt. Dan komt de uitslag en gaan de zwaailichten aan. Er wordt een behandelplan voorgelegd, dat aansluit bij de mogelijkheden van het ziekenhuis. De gevolgen van de behandeling worden 'mild' gecommuniceerd. 'Ga het eens rustig overdenken...'

Wat overdenken? Welke alternatieven krijg je mee? Welke behandelingen zijn in andere ziekenhuizen mogelijk?

Als je je kunt verenigen met de behandeling, en vooral met de gevolgen, dan ben je klaar.

Ik ben geschrokken, hoe makkelijk en overtuigend (een stoma of je leven!) mij voorgehouden werd, dat er geen alternatieven waren. Deze bleken er wel te zijn. Het heeft mijn vertrouwen in de behandelend chirurg en in het ziekenhuis ernstig geschaad. Het ziekenhuis geeft per slot van rekening een plek aan artsen, die als een soort 'god' over jouw lot willen beslissen.

Daarom moet je naar mijn mening, tijd opeisen, die je nodig hebt, om tot een eigen beslissing te komen. Je krijgt niet meer de kans om het over te doen...

Laatst bewerkt: 05/07/2017 - 19:14
De beslissing ligt bij mij als patiënt. En dat heeft tot veel commotie geleid in diverse ziekenhuizen en met diverse artsen.

Shared decision making is nog niet overal doorgevoerd. Patiënten moeten naar deze formulieren vragen. Dit zou gewoon automatisch gegeven moeten worden. Of in ieder geval aangeboden dienen te worden. Ik kan me voorstellen dat er mensen zijn die beslissingen liever aan artsen overlaten. Maar voor mij was dat aboluut geen optie. Ik ben zelf medisch geschoold en kan studies lezen, dus ik neem mijn eigen beslissingen. So far... so good. Garantie krijg je nergens en ieder dient het op zijn/haar manier te doen.
Laatst bewerkt: 05/07/2017 - 19:14
Emmetje, je hebt het over formulieren? Kun je me ook zeggen wat voor formulieren dat zijn?

Groet
Laatst bewerkt: 05/07/2017 - 19:14
Samen beslissen is mooi... als je het samen eens bent. Wanneer dat niet het geval is wil ik als patient beslissen. Want de gevolgen van behandelingen zijn vaak verwoestend zonder enige zekerheid op succes. Gevolgen die je de rest van je leven moet dragen. Dat moet toch echt je eigen beslissing zijn. Niet de beslissing van de arts of van je naasten. Dat is echt een uitdaging als datgene wat jij wilt, niet binnen 'richtlijnen' valt. Tot op de dag van vandaag, ben ik blij dat ik vasthoudend ben geweest. Ik besef dat ik heel veel geluk heb gehad, door een arts te treffen, die tegen de richtlijnen, bereid was om mij te opereren. Dat zijn de echte helden. Artsen die richtlijnen aan de kant zetten voor hun patiënten. Daar is moed voor nodig, want als het mis gaat heeft de beroepsgroep een mening. Zeker de artsen die richtlijnen laten prevaleren boven het welzijn van hun patiënten...
Laatst bewerkt: 05/07/2017 - 19:14
Wat goed zeg, ik heb mij juist zo geergerd aan het feit dat de richtlijnen iedere communicatie ahw doodslaan. Bovendien lijken artsen niet meer zelf na te denken. Mede daardoor nog altijd niet het idee dat mij de ruimte wordt gegeven om zelf keuzes te kunnen maken. Moet ook de informatie die ik daarvoor nodig denk te hebben er ahw uit trekken. Wisseling van zh heeft enige verbetering gebracht maar ik voel mij er nog steeds niet goed bij
Laatst bewerkt: 05/07/2017 - 19:14
Hoi City,

Ik begrijp precies wat je bedoeld. Dat gaat je onder hoge druk zetten. Zeker als er door de arts (bewust/onbewust) wordt ingespeeld op de gevoelens van je naasten. Achteraf gezien zijn drie zaken bepalend geweest in mijn traject:

1. Een arts treffen die achter de patient staat, en die kundig genoeg is om van bestaande paden af te wijken. Een arts die voldoende lef en autoriteit heeft, om het multidisciplinaire team aan de kant te zetten. Goed voorbereid het gesprek in gaan, waarbij je de standaard behandeling en resultaten ter discussie stelt. Doe er alles aan om dit gesprek in een goede sfeer te laten verlopen. Praat niet over statistieken en onderzoeken maar voer dit gesprek van 'mens tot mens'. Maak duidelijk waarom voor jou die 'andere' behandeling zo belangrijk is. Laat merken dat je beseft welk risico JIJ gaat nemen. Vraag aan mensen die met je meegaan, zich niet in het gesprek te mengen. Jij moet dat gesprek voeren.
2. In het gesprek met de arts tot CONCRETE afspraken komen. Dit is heel belangrijk, omdat multidisciplinaire teams de behandeling gaan afkeuren. Die teams denken alleen in richtlijnen, ze kennen jou niet eens, maar ze gaan wel op de arts inpraten en over jou behandeling beslissen...
3. Een academisch ziekenhuis kan makkelijker van richtlijnen afwijken.

Uiteindelijk beslist de arts. Hij moet perspectief zien in die behandeling, anders vraag je het onmogelijke. Als de relatie met de arts gebaseerd is op wederzijds vertrouwen, hoef je elkaar niet te overtuigen.

Toen ik mijn traject afgesloten had, heb ik me afgevraagd wat ik verkeerd had gedaan omdat het zo moeizaam en stressvol verlopen was. Hier op kanker.nl kwam ik er pas achter, dat afwijken van richtlijnen bijna onmogelijk is.

Heel veel sterkte en wijsheid in je verdere traject City!
Laatst bewerkt: 05/07/2017 - 19:14
Tot nu toe heb ik het gevoel gehad dat ik mee kon beslissen en dat mijn mening belangrijk is. Maar dat is sinds gisteren veranderd. Oncoloog heeft plan genoemd en geen ruimte gegeven voor mijn vragen. Dus ik ga zorgen dat mijn vragen beantwoord zijn en het ook mijn keuze is om mijn lijf die behandelingen te laten ondergaan.
Laatst bewerkt: 05/07/2017 - 19:14
De chirurg lag in eerste instantie wel dwars toen ik een second opinion wilde maar heeft er uiteindelijk wel aan meegewerkt.
De oncologie arts heeft in mijn geval goed geluisterd naar wat ik wilde. Toen ik een PET scan wilde ivm met uitzaaiingen werd wel aangegeven dat het niet zo snel na de behandelingen gedaan werd omdat metastasen niet zo snel na een operatie voorkomen (hoe weten ze dit als het nooit gedaan wordt). Na een scan bleek ik ze wel te hebben. Ook dacht ze mee met een vervolgplan toen ik aangaf wat ik wel en niet wilde.
Met goede argumenten komen en overtuigd zijn wat je wilt helpt wel is mijn ervaring.
Uit zichzelf volgen ze de richtlijnen in een ziekenhuis dus ik vind niet dat er samen wordt beslist. Alleen als je je mond opentrekt wordt er wat mee gedaan maar iemand die overmand door emoties beslissingen neemt die volgt de richtlijnen zoals het ziekenhuis wil.
Nu had ik altijd iemand mee met de gesprekken dus wat ik miste in de eerste periode door emotie is toch wel opgepikt en ik had een oncologie arts die meedacht terwijl dit niet altijd het geval is.
Uit de omgeving kreeg ik meer commentaar maar dat werd door mijn partner opgepikt en bereikte mij niet. Ook wel handig in die tijd.
Laatst bewerkt: 05/07/2017 - 19:14
Vanuit eigen regie samen beslissen. Borstkankervereniging Nederland heeft net een mooie voorlichtingsfilm uitgebracht over eigen regie. Kanker overkomt je, daar heb je niks over te zeggen. Wel over de manier waarop je met de ziekte om gaat en over de behandelingen beslis je samen als je dat wilt. Ga er even voor zitten, hij duurt 20 minuten. De film maakt je sterker als wel samen wilt beslissen maar het lastig vind om dat voor elkaar te krijgen. De film maakt ook duidelijk dat eigen regie je goed doet, daar word je weer mens van.
Laatst bewerkt: 05/07/2017 - 19:14
Hallo allemaal,

ik heb de reacties snel doorgelezen en dacht ik wil eigenlijk terug naar de stelling.
Hoe is de verhouding arts patient en hebben we het gevoel van keuze.
Het eerste gesprek is altijd heftig, iedereen denkt dat zijn leven voorbij is. De emoties beïnvloeden je hele denken.
Daarom altijd fijn als er iemand bij is die als het ware de boodschap nog eens rustig opnieuw kan vertellen.
Maar hoe denken wij eigenlijk over doktoren in het algemeen, wat zijn onze verwachtingen van de gezondheidszorg en de genezings/behandelingsmogelijkheden.

Als je te horen hebt gekregen dat je kanker hebt, je met de arts in gesprek gaat over behandeling en route, eerst dan kan men zich de vraag stellen of de wederzijdse verwachtingen wel overeen komen.
De meeste artsen denken meer vanuit een behandeling die mogelijk is, dus puur technisch.
Als patiënt wil je van je ziekte af dus ga je al gauw mee in de keuze van oplossing.
Belangrijk is echter dat een behandeling ook een keerzijde heeft, weet je die niet, dan kun je nooit goed tot een keuze komen.
Het verwachtingspatroon van de patiënt, de dokter kan veel, de dokter zegt niet gauw weet ik niet of kan ik niet en zo gaan we al de weg in die we niet willen.
Het vooraf goed bespreken wat de impact van de behandeling is, geeft de patiënt veel meer extra energie om door de moeilijke periode heen te komen. Met name de psychische belasting wordt alleen maar onnodig vergroot door vele vragen en onwetendheid.
De zinloosheid van alsmaar het protocol volgen, zonder aantoonbaar de meerwaarde te zien, daar mag kritisch over gesproken worden.
Daarom is het heel belangrijk om te zorgen dat je vertrouwen krijgt in je arts, stel vragen, geef aan dat je eerlijke antwoorden verwacht.
Mijn ervaring is dat artsen steeds opener en directer worden naarmate je zelf aangeeft wat je wilt, voelt en waar je twijfels zitten.
Ik denk dat een persoon die in de vorm van een begeleider(coach) mee gaat in het gesprek veel kan bijdrage in het verkrijgen van duidelijkheid.
Als je zelf niet zo mondig bent, is het fijn wanneer iemand anders voor jou het woord doet of de vragen stelt.
Soms kunnen familieleden dit prima, echter zoals in de discussie al aangegeven de impact treft vaak de hele sociale groep en dan hebben meer mensen last van de emoties die er duidelijk zullen zijn.
Uit eigen ervaring heb ik gezien hoe verpleegkundige met alle goede bedoelingen steeds bij gesprekken aanwezig waren. De uiteindelijke toegevoegde waarde was klein.
Vele verpleegkundige werken part-time, je hebt dus geen echt aanspreekpunt in het ziekenhuis want soms waren ze 4 dagen weg en jij zat met je vragen. Of men ging kopje onder in het werk, zaten bij het gesprek met de arts , zouden tijdens de behandeling zich laten zien ( helaas niet).
Ik heb als ervaringsdeskundige ( endeldarmkanker, uitzaaiingen long, we weten het nu ook even niet, wait en see), zien hoe de trajecten gelopen zijn van de diverse mensen in mijn naaste omgeving.
Helaas voor 2 van hen was er geen genezing mogelijk en moesten wij op heel korte termijn afscheid nemen,
Een ander uit de groep heeft uitgaande van de technische mogelijkheden keuzes gemaakt waarmee zijn leven uiteindelijk niet gemakkelijker is geworden. ( zijn verwachting is totaal niet uitgekomen en heeft veel lichamelijk ongemak )
De verwachting van wat de arts kan is mijn optiek te hoog, de prijs voor een behandeling is soms te groot, zonder dat men zich dit realiseert. Duidelijkheid over wat kan wat de gevolgen zijn en hoe men verder daarmee moet leven, daar ontbreekt het aan.
Ik realiseer mij dat dit een onderwerp is wat je niet in 2 zinnen kunt bespreken, echter ik heb voor mijzelf het gevoel dat hier op een andere manier veel goeds te halen valt, zowel voor de patiënt als ook voor de arts.

Willem
Laatst bewerkt: 05/07/2017 - 19:14

Meer over Communicatie tussen patiënt/naaste en zorgverlener