COLOPEC-studie (Dikkedarmkanker)

  • Gesloten voor deelname sinds 01-03-2017

Dit onderzoek is inmiddels gesloten voor deelname. Indien er informatie beschikbaar is over onderzoeksresultaten, dan wordt dit getoond onder het kopje 'onderzoeksresultaten'.

Doel onderzoek

Bij patiënten met dikkedarmkanker kunnen er tumorcellen losraken en zich in de buikholte verspreiden. De kans hierop is groter bij tumoren die door de darmwand heen zijn gegroeid, in een nabijgelegen orgaan zijn gegroeid (bijvoorbeeld buikwand, blaas, dunne darm), of die een perforatie (gaatje) van de darm hebben veroorzaakt. De losgelaten tumorcellen kunnen dan uiteindelijk in de buikholte uitgroeien tot buikvliesuitzaaiingen.

Deze buikvliesuitzaaiingen zijn moeilijk op te sporen omdat zij niet goed zichtbaar zijn op bijvoorbeeld een CT-scan. Daarom komt de ziekte vaak pas in een vergevorderd stadium aan het licht, wanneer een behandeling die gericht is op genezing vaak niet meer mogelijk is. Slechts een kwart van de patiënten komt in aanmerking voor een intensieve operatie, de zogeheten cytoreductie met HIPEC. Daarbij wordt zoveel mogelijk tumorweefsel operatief verwijderd (‘cytoreductie’), gevolgd door een spoeling van de buik op de operatiekamer met verwarmde chemotherapie (‘HIPEC’). Deze risicovolle operatie gaat gepaard met aanzienlijke bijwerkingen en een lange opnameduur.

Kortom, het is wenselijk om het ontstaan van buikvliesuitzaaiingen te voorkomen. De standaard behandeling bij darmkankerpatiënten met door de darmwand heen gegroeide, of geperforeerde tumoren is momenteel operatieve verwijdering van de tumor, gevolgd door 8-12 kuren chemotherapie via de bloedbaan. Bij deze patiënten, met een verhoogd risico op uitzaaiingen in het buikvlies, is de standaard aanvullende chemotherapie via de bloedbaan niet voldoende om het uitgroeien van tumorcellen in de buikholte tegen te gaan. Deze studie onderzoekt of door spoeling van de buik met verwarmde chemotherapie (HIPEC), voorafgaand aan de standaard chemotherapie via de bloedbaan, uitzaaiing van darmkanker in de buikholte kan worden voorkomen.

Onderzoeksresultaten

Te verwachten resultaten:
De hypothese is dat het toevoegen van adjuvante HIPEC aan de standaard behandeling van stadium T4 en/of geperforeerd coloncarcinoom, het risico op een peritoneaal recidief van 25% zal reduceren tot 10%. De verwachting is bovendien dat dit effect zichtbaar zal worden in de 5-jaars overleving, hetgeen lange-termijn follow-up zal uitwijzen.

Wordt er geloot?

Ja. Deelnemende patiënten worden door loting verdeeld in verschillende groepen. Alle groepen worden met elkaar vergeleken. Patiënten weten vooraf niet in welke groep ze terechtkomen.

Behandeling

Deelnemende patiënten worden door loting verdeeld in 2 groepen. De loting bepaalt welke behandeling patiënten als aanvulling op de darmkankeroperatie krijgen. De 2 groepen worden met elkaar vergeleken. Patiënten weten tijdens het onderzoek wel in welke groep ze terechtkomen.

Groep 1 krijgt de standaardbehandeling: operatieve verwijdering van de darmtumor gevolgd door aanvullende chemotherapie via de bloedbaan.
Groep 2 krijgt de nieuwe behandeling: operatieve verwijdering van de darmtumor gevolgd door buikspoeling met verwarmde chemotherapie van de buik (HIPEC), gevolgd door aanvullende chemotherapie via de bloedbaan.

Toelichting

  • De aanvullende chemotherapie via de bloedbaan krijgen patiënten binnen enkele weken na verwijdering van de dikkedarmtumor. Deze behandeling wordt standaard aan patiënten met deze ziekte gegeven.
  • De buikspoeling met verwarmde chemotherapie kan tijdens het verwijderen van de dikkedarmtumor worden uitgevoerd of als aparte operatie onder narcose op een later tijdstip (binnen 10 dagen of na 5 tot 8 weken). Voor de buikspoeling worden patiënten een dag van te voren opgenomen. De buikspoeling vindt plaats onder algehele narcose en wordt via een kijkoperatie of open operatie uitgevoerd. Nadat eventuele verklevingen in de buik zijn losgemaakt wordt gedurende een half uur de buikholte gespoeld met verwarmde chemotherapie. Hierna wordt de spoelvloeistof verwijderd en de operatie beëindigd.
  • Bij deze aanvullende HIPEC is er geen cytoreductie (operatieve verwijdering van tumorweefsel) nodig. Immers zijn er (nog) geen buikvliesuitzaaiingen ontstaan en daardoor is deze operatie minder intensief dan de operatie ‘cytoreductie in combinatie met HIPEC’, die als standaardbehandeling uitgevoerd wordt bij patiënten bij wie al buikvliesuitzaaiingen zijn uitgegroeid.
  • Vooraf is niet bekend of dit onderzoek voordelen oplevert voor de patiënt. Het is nog niet te voorspellen of buikvliesuitzaaiingen met de nieuwe behandeling voorkomen kunnen worden.

De behandeling wordt gestopt als

  • De behandelend arts vindt dat de nadelige gevolgen van bijwerkingen voor de patiënt groter zijn dan de mogelijke voordelen.
  • De patiënt zelf besluit te stoppen.

Bijwerkingen

Iedere behandeling kan bijwerkingen hebben. Mogelijke bijwerkingen (naar verwachting bij minder dan 10% van de patiënten) van de operatie met buikspoeling zijn:

  • Ontsteking van de operatiewond
  • Tijdelijk verminderde aanmaak van bloedcellen door het beenmerg als bijwerking van de chemotherapie
  • Misselijkheid
  • Beschadiging van de darm bij het losmaken van eventuele verklevingen

Extra belasting voor patiënt

  • Voor patienten die loten voor de nieuwe behandeling is de adjuvante HIPEC een uitbreiding van de standaardoperatie of een extra procedure onder narcose.
  • De gebruikelijke controle na de darmkankeroperatie vindt plaats na 3, 6, 12, 18, 24, 36, 48 en 60 maanden op de polikliniek. Bij deelname aan het onderzoek wordt er aanvullend een kijkoperatie uitgevoerd na 18 maanden bij alle deelnemende patienten die op dat moment geen tekenen van buikvliesuitzaaiingen op de CT-scan hebben, dus ook in de controle groep waarbij alleen aanvullende chemotherapie via de bloedbaan is gegeven. Bij deze kijkoperatie wordt er gekeken of er daadwerkelijk geen sprake is van buikvliesuitzaaiingen. Indien dit wel het geval is, zal de patiënt hier direct voor behandeld worden volgens de Nederlandse richtlijn.
  • Patiënten vullen op de tijdstippen van de gebruikelijke nacontrole enkele vragenlijsten in over het lichamelijk functioneren en ervaringen met de eigen gezondheid.

Onderzoeksgegevens

Wetenschappelijke titel

Adjuvant hyperthermic intraperitoneal chemotherapy in patients with colon cancer at high risk of peritoneal carcinomatosis; the COLOPEC randomized multicenter trial.

Kankersoort

  • dikkedarmkanker

Fase trial

III

Maximaal aantal patiënten

176

Initiatiefnemers

Dr. P.J. Tanis, AMC

Coördinatoren

D.D. Wisselink, AMC

Goedkeuring

Het onderzoek naar deze nieuwe behandeling is getoetst door een erkende medisch-ethische toetsingscommissie. Deze heeft geoordeeld dat het verantwoord is om de medewerking van patiënten te vragen. Voor meer informatie zie: CCMO

Vermelding in trialregister:

Meer informatie

Nederlandse titel
Aanvullende buikspoeling met verwarmde chemotherapie bij patiënten met dikkedarmkanker en een verhoogd risico op buikvliesuitzaaiingen; de COLOPEC-studie.

Extra informatie

  • Kijk op DCCG voor nog meer patiënteninformatie over dit onderzoek.

Datum laatste controle

24-07-2017

Aanmelden voor deze trial

Wil je meedoen aan deze trial? Bespreek dit dan met je arts. Hij of zij kan beoordelen of je in aanmerking komt. Ook kun je inhoudelijke vragen over de trial met je arts bespreken.

Tip: Neem in elk geval de naam van de trial mee naar je arts.