Onderzoek naar de effecten van vroegtijdige opsporing van terugkeer van alvleesklierkanker na een operatie.
Deze studie onderzoekt of het vroegtijdig opsporen van terugkeer van alvleesklierkanker na een operatie de overleving en kwaliteit van leven kan verbeteren.
Na een operatie voor alvleesklierkanker wordt er – volgens de Europese richtlijnen – momenteel geen standaard, routinematig bloedonderzoek of beeldvorming (bijvoorbeeld CT-scans) verricht om de terugkeer van alvleesklierkanker zo vroeg mogelijk vast te stellen. Tot op heden waren er namelijk geen goede behandelopties voor terugkeer van ziekte, wat maakte dat het hier “echt” naar op zoek gaan niet zinvol werd geacht. Aanvullend onderzoek wordt alleen gedaan indien iemand klachten ervaart die mogelijk op terugkeer van ziekte kunnen duiden, om de oorzaak van deze klachten te achterhalen.
De laatste jaren zijn er echter verschillende nieuwe en effectievere behandelingen ontwikkeld. Dit maakt dat het eerder vaststellen van terugkeer van ziekte ervoor zou kunnen zorgen dat de patiënt ook eerder kan starten met de behandeling. Hierdoor kan het effect van deze behandeling en dus mogelijk de overleving van deze patiënten worden verbeterd.
Gestandaardiseerde controles (follow-up) met bloedonderzoek en beeldvorming na de operatie zouden een manier kunnen zijn om deze terugkeer van alvleesklierkanker zo vroeg mogelijk op te sporen. De keerzijde is echter dat routinematig ziekenhuisbezoek en onderzoek ook een grote last kan vormen en de angst op terugkeer van de ziekte kan vergroten. Het is daarom heel belangrijk om niet alleen het effect van intensievere controles op de overleving, maar óók de impact op de kwaliteit van leven van patiënten uit te zoeken. Als intensief controleren minimale overlevingswinst geeft, maar de kwaliteit van leven in deze periode verslechtert, is intensievere controle namelijk niet wenselijk.
Ja. Deelnemende patiënten worden door loting verdeeld in verschillende groepen. Alle groepen worden met elkaar vergeleken. Patiënten weten vooraf niet in welke groep ze terechtkomen.
De voorwaarden voor deelname aan dit onderzoek zijn onder andere:
*Toelichting:
PACAP is het landelijke onderzoeksproject dat als doel heeft de behandeling en kwaliteit van leven van (toekomstige) patiënten met alvleesklierkanker te verbeteren. Deelnemers aan PACAP geven toestemming voor het verzamelen van medische gegevens en kunnen via PACAP meedoen aan wetenschappelijk onderzoek zoals deze studie.
Deelnemende patiënten worden door loting verdeeld in 2 groepen. Deze groepen worden met elkaar vergeleken.
Groep 1: krijgt in navolging van de huidige richtlijn geen gestandaardiseerde follow-up na de operatie.
Volgens de huidige standaard bestaan controles na operatieve verwijdering van alvleesklierkanker uit een gesprek en lichamelijk onderzoek bij de behandelend arts. Hoe vaak controles plaatsvinden, is niet standaard vastgelegd en kan per patiënt verschillen. In geval van klachten wordt soms bloed afgenomen of kan een CT-scan worden gemaakt.
Groep 2: krijgt wel gestandaardiseerde follow-up met bloedonderzoek en beeldvorming na de operatie.
Deelnemers uit groep 2 krijgen na de operatie gedurende de eerste 2 jaar standaard, elke 3 maanden aanvullende onderzoeken (het bloedonderzoek en de CT-scan), dus ook als de patiënt geen klachten heeft. Het doel hiervan is om eventuele terugkeer van alvleesklierkanker eerder vast te kunnen stellen.
Onderzoeken en metingen groep 2
Voor het onderzoek is het nodig dat de patiënt 1 keer in de 3 maanden naar het ziekenhuis komt. Een bezoek duurt ongeveer 45 min tot 1,5 uur. Er vindt elk bezoek een gesprek met de behandelend arts plaats op de polikliniek, waarin wordt besproken hoe het met de patiënt gaat en of hij/zij klachten heeft.
Er volgen dan ook onderzoeken:
De behandeling wordt gestopt als
Er worden geen bijwerkingen van de onderzoeken verwacht.
Bloedafnames kunnen pijn doen en een bloeduitstorting geven.
Bij het maken van CT-scans wordt gebruik gemaakt van röntgenstraling. Deze onderzoeken zijn nodig om in het lichaam te kijken. De gebruikte straling kan op de lange termijn tot gezondheidsschade leiden. De kans hierop is echter klein.
Onderstaande ziekenhuizen nemen deel aan het onderzoek. Het kan zijn dat uw ziekenhuis niet genoemd wordt, maar wel aan het onderzoek deelneemt. Informeer hiernaar bij uw arts.
UMC Utrecht
Prof. dr. I.Q. Molenaar, chirurg, afdeling Heelkunde, UMC Utrecht
P.C.M. (Paul) Andel, arts-onderzoeker Chirurgie & Radiotherapie, UMC Utrecht
Het onderzoek naar deze nieuwe behandeling is getoetst door een erkende medisch-ethische toetsingscommissie. Deze heeft geoordeeld dat het verantwoord is om de medewerking van patiënten te vragen. Voor meer informatie zie: CCMO.
Vermelding in Trialregister:
Nederlandse titel
Het vroegtijdig opsporen van recidief pancreascarcinoom na eerdere resectie met behulp van een gestandaardiseerde postoperatieve follow-up: een multicenter gerandomiseerde klinische trial door de Dutch Pancreatic Cancer Group.
Kijk op RADAR-PANC studie voor nog meer (patiënten)-informatie over dit onderzoek.
Wil je meedoen aan deze trial? Bespreek dit dan met je arts. Hij of zij kan beoordelen of je in aanmerking komt. Ook kun je inhoudelijke vragen over de trial met je arts bespreken.
Tip: Neem in elk geval de naam van de trial mee naar je arts.