AYA-zorg voor jonge mensen met kanker
Deze informatie is gecontroleerd door deskundigen.
Naar colofonKanker krijgen voor je 40e heeft veel impact. Op je lijf en je hoofd, maar ook op andere gebieden van je leven. Je kunt bij speciaal opgeleide zorgverleners terecht voor steun, hulp en advies. Met hen kun je alles rondom je ziekte bespreken. Deze zorg voor jonge mensen met kanker heet AYA-zorg.
Lees op deze pagina over:
AYA-zorg: zorg voor jonge mensen met kanker (AYA's)
Ben je tussen de 18 en 40 jaar, dan kun je in het ziekenhuis met al je vragen terecht bij een AYA-zorgverlener. Niet zozeer met de medische vragen, maar juist met alle andere vragen die bij kanker komen kijken op die leeftijd.
Voorbeelden van vragen:
- Hoe vertel ik het aan mensen in mijn omgeving?
- Wat doet de behandeling met mijn vruchtbaarheid?
- Is het verstandig om weer bij m’n ouders te gaan wonen?
- Is het slim om anders te gaan eten?
- Kan ik nog sporten?
- Krijg ik een ziektewetuitkering als ik een bijbaan heb?
- Wat als ik niet meer beter word?
AYA-zorgverleners geven jou zorg die is afgestemd op jouw leeftijd, en helpen je met problemen die horen bij jouw leeftijd of bij de levensfase waar je in zit. AYA is de afkorting van Adolescent and Young Adult (adolescent en jongvolwassene).
Goed om te weten: je kunt deze zorg krijgen aan het begin van je behandeling, maar ook tijdens of na je behandeling.
Waar kun je terecht voor AYA-zorg?
Veel ziekenhuizen in Nederland hebben speciaal opgeleide AYA-zorgverleners. Er zijn ook AYA-poli’s, verspreid over Nederland. Bekijk waar je AYA-zorg kunt krijgen.
AYA-poli’s
Alle academische ziekenhuizen en het Antoni van Leeuwenhoek ziekenhuis hebben een AYA-poli. Je kunt er terecht met een verwijzing van je arts, verpleegkundig specialist of huisarts.
Op de AYA-poli heb je een afspraak met een gespecialiseerd verpleegkundige. Die kijkt samen met jou wat jij nodig hebt. Daarna overlegt het vaste AYA-zorgteam over jouw situatie en behoeften. Dit team bestaat uit een oncoloog, een verpleegkundig specialist, een medisch psycholoog, een medisch maatschappelijk werker en verpleegkundigen. Soms zijn ook nog andere disciplines betrokken.
Na het overleg krijg je een gericht advies. Als het nodig is, verwijst het zorgteam je door naar een andere specialist of zorgverlener. Dit gebeurt altijd in overleg met je eigen behandelaar.
Heeft jouw ziekenhuis geen AYA-poli? Misschien is er in je ziekenhuis wel een AYA-verpleegkundige. Of kun je een verwijzing krijgen naar een ander ziekenhuis voor een gesprek met een AYA-verpleegkundige.
AYA-verpleegkundigen
Veel ziekenhuizen hebben een AYA-verpleegkundige. Die maakt soms deel uit van een AYA-poli (zie eerder).
Met de AYA-verpleegkundige kun je alles bespreken wat je bezighoudt. Als het nodig is, kan de AYA-verpleegkundige je doorverwijzen.
Heeft jouw ziekenhuis geen AYA-verpleegkundige? Vraag je arts of verpleegkundig specialist dan om een verwijzing naar een AYA-verpleegkundige in een ander ziekenhuis.
Goed om te weten: AYA-zorg is extra zorg. Je arts of verpleegkundig specialist blijft verantwoordelijk voor je behandeling en controles.