Onderzoek naar een nieuwe behandeling voor patiënten met Non-Hodgkin lymfoom, type diffuus grootcellig B-cellymfoom (DLBCL), waarbij het nieuwe middel MB-CART2019.1 wordt onderzocht.
Doel onderzoek
Deze studie onderzoekt de werkzaamheid en veiligheid van het onderzoeksmiddel MB-CART2019.1 in vergelijking met de standaardbehandeling met chemotherapie.
MB-CART2019.1 is een onderzoeksmiddel omdat het nog niet is goedgekeurd door de gezondheidsinstantie die toestemming geeft voor het voorschrijven van nieuwe geneesmiddelen in Nederland.
De behandeling met MB-CART2019.1 is een immunotherapie die ‘CAR T-celtherapie’ wordt genoemd. Dit werkt anders dan chemotherapie, waarbij geprobeerd wordt om kankercellen te vernietigen met chemische stoffen. De immunotherapie daarentegen werkt door het versterken van het afweersysteem van het lichaam tegen kanker. Het afweersysteem kan veranderde cellen (bijvoorbeeld kankercellen) herkennen en kan ertoe worden aangezet deze cellen specifiek te bestrijden. Het afweersysteem herkent vreemde stoffen en kan worden aangezet om deze stoffen op te ruimen.
Wordt er geloot?
Ja. Deelnemende patiënten worden door loting verdeeld in verschillende groepen. Alle groepen worden met elkaar vergeleken. Patiënten weten vooraf niet in welke groep ze terechtkomen.
Voorwaarden
De voorwaarden voor deelname aan dit onderzoek zijn onder andere:
- Patiënten met Non-Hodgkin lymfoom met het type diffuus grootcellig B-cellymfoom (DLBCL).
- Eerdere behandeling met chemotherapie heeft niet geholpen of de ziekte is teruggekomen.
- Patiënten komen niet in aanmerking voor een hoge dosis chemotherapie en autologe stamceltransplantatie (een transplantatie waarbij de eigen gezonde bloedstamcellen worden gebruikt).
- Patiënten zijn 18 jaar of ouder.
- Patiënten hebben voldoende algemene lichamelijke conditie.
- Patiënten zijn of worden tijdens het onderzoek niet zwanger/geven geen borstvoeding.
Mannelijke patiënten mogen geen kind verwekken tijdens dit onderzoek.
Behandeling
Deelnemende patiënten worden door loting verdeeld in 2 groepen. Deze groepen worden met elkaar vergeleken. Patiënten weten tijdens het onderzoek in welke groep ze zijn toegewezen.
Stap 1: Geschiktheidsonderzoek
Eerst wordt bepaald of de patiënt kan deelnemen aan dit onderzoek. Hiervoor wordt een aantal onderzoeken gedaan, zoals:
- COVID-uitstrijkje.
- Controle van de medische geschiedenis, geneesmiddelengebruik, leeftijd en geslacht.
- Vragen over eventuele symptomen die de patiënt heeft gehad in verband met de kanker (zogenaamde ‘B-symptomen’, d.w.z. koorts, nachtzweten, gewichtsverlies enz.).
- Vragen over hoe de kanker van invloed is op het vermogen om dagelijkse activiteiten uit te voeren.
- De patiënt vult 2 vragenlijsten in over de kwaliteit van leven en welzijn. Dit kost ongeveer 10 tot15 minuten.
- Lichamelijk onderzoek, waarbij gewicht en lengte, bloeddruk, polsslag, lichaamstemperatuur en de hoeveelheid zuurstof in het bloed wordt gemeten.
- Bloedonderzoek.
- Onderzoek van het hart en longen.
- Onderzoek naar de aanwezige tumoren (met behulp van een PET-scan, CT- en/of MRI-scan).
- Onderzoek van het tumorweefsel.
Stap 2: De behandeling
Alle onderzoeksbehandelingen worden toegediend via een infuus (injectie in een ader). Deelnemende patiënten worden door loting verdeeld in 2 groepen:
- Groep 1. De mensen in deze groep krijgen MB-CART2019.1 (onderzoeksmiddel).
- Groep 2. De mensen in deze groep krijgen een van de twee standaard chemotherapieën:
o rituximab met gemcitabine en oxaliplatine; of
o bendamustine met rituximab en polatuzumab vedotin.
Groep 1: Behandeling met MB-CART2019.1
- Patiënten gaan een week na toewijzing aan groep 1 naar het onderzoekscentrum waar T-cellen uit het eigen bloed worden genomen via een apparaat (dit heet de leukaferese-procedure). De afgenomen T-cellen worden naar het productielaboratorium verzonden, waar de individuele
behandeling met MB-CART2019.1 wordt gemaakt voor iedere patiënt uit groep 1.
- 3 tot 5 dagen voor het geplande MB-CART2019.1-infuus krijgt de patiënt een voorbehandeling met de chemotherapeutische geneesmiddelen cyclofosfamide en fludarabine via het infuus.
- Daarna volgt het infuus met MB-CART2019.1
Groep 2: met standaard chemotherapie
- De behandeling met rituximab met gemcitabine en oxaliplatine wordt in cycli van 14 dagen gegeven. De patiënt krijgt maximaal 8 cycli.
- De behandeling met bendamustine met rituximab en polatuzumab vedotin wordt in cycli van 21 dagen gegeven. De patiënt krijgt maximaal 6 cycli met deze middelen.
Stap 3: Onderzoeken en metingen
Voor het onderzoek is het nodig dat de patiënt in ongeveer 2 jaar 16 keer naar het onderzoekscentrum komt als hij/zij het onderzoeksmiddel krijgt, en 32 keer als hij/zij de standaard chemotherapie krijgt. Een bezoek duurt 30 minuten tot ongeveer 4 uur. De volgende onderzoeken worden gedaan:
- Lichamelijk onderzoek.
- Hartfilmpje (ECG).
- Bloedonderzoek.
- Zwangerschapstest via urine (alleen voor vrouwen die zwanger kunnen worden).
- De patiënt vult een vragenlijst in. De vragen gaan over de kwaliteit van leven.
Stap 4: Nacontrole
Als de behandeling klaar is, krijgt de patiënt meerdere bezoeken voor nacontrole. De meeste testen en procedures die tijdens de behandelingsperiode zijn uitgevoerd, worden herhaald.
De behandeling wordt gestopt als
- De behandelende arts vindt dat de nadelige gevolgen van bijwerkingen voor de patiënt groter zijn dan de mogelijke voordelen.
- De patiënt zelf besluit te stoppen.
Bijwerkingen
Iedere behandeling kan bijwerkingen hebben.
Risico’s van behandeling met MB-CART2019.1:
Alle therapieën met CAR T-cellen kunnen ernstige bijwerkingen veroorzaken, in het bijzonder cytokine release syndroom (CRS) en neurologische schade (gevolgen voor hersenen, ruggenmerg en zenuwen).
Beide kunnen in sommige gevallen levensbedreigend zijn.
Risico’s in verband met genetisch veranderde T-cellen (alleen voor proefpersonen die MB-CART2019.1 ontvangen):
- Beschadigde cellen die kunnen leiden tot kanker (waaronder bloedkanker).
- Fout-positieve hiv-testen in de toekomst.
- Het virus dat gebruikt wordt om de T-cellen te veranderen, kan aanwezig zijn in de lichaamsvloeistoffen en bij nauw contact doorgegeven worden aan anderen, net als een infectie.
Deze kansen en risico’s zijn slechts heel klein.
Zeer vaak voorkomende bijwerkingen van goedgekeurde CAR T-celpreparaten:
- Cytokine release syndroom (CRS): ongeveer 24 uur tot twee weken na de toediening van CD19-CAR T-cellen komen symptomen zoals griepachtige verschijnselen het meest voor. Klachten kunnen zijn: vermoeidheid, koorts, rillingen, vervelend gevoel in de buik, minder eetlust, hoofdpijn, snelle hartslag, kortademigheid, nierschade, uitslag, misselijkheid, braken, diarree, spierpijn, gewrichtspijn, lage bloeddruk of duizeligheid/sufheid.
- Neurologische schade (neurotoxiciteit): dit zijn tekenen van schade aan het centraal zenuwstelsel, die ernstig of levensbedreigend kunnen zijn. Voorbeelden van klachten zijn: aantasting hersenfunctie, veranderingen in het denkproces, vertroebeld bewustzijn, problemen met spraak, evenwichtsproblemen, waanbeelden.
- Infecties: bij een infectie voelt de patiënt zich doorgaans warm, er is koorts, (koude) rillingen, keelpijn en/of mogelijk mondzweren.
Bijwerkingen van de behandeling met de standaard chemotherapieën:
Alle bestanddelen van de standaard chemotherapie die in dit onderzoek worden gebruikt, zijn afzonderlijk goedgekeurd in Nederland. De arts bespreekt vooraf de mogelijke bijwerkingen met de patiënt.
Extra belasting voor patiënt
- De patiënt kan last krijgen van de bijwerkingen of nadelige effecten van de
onderzoeksbehandeling.
- De patiënt kan last hebben van de metingen tijdens het onderzoek.
- Meedoen aan het onderzoek kost extra tijd.
- De patiënt moet opgenomen worden in het ziekenhuis als hij/zij wordt toegewezen aan de groep die het onderzoeksmiddel MB-CART2019.1 krijgt.
- De patiënt moet zich houden aan de afspraken die horen bij het onderzoek.
Deelnemende ziekenhuizen
Onderstaande ziekenhuizen nemen deel aan het onderzoek. Het kan zijn dat uw ziekenhuis niet genoemd wordt, maar wel aan het onderzoek deelneemt. Informeer hiernaar bij uw arts.
- Amsterdam UMC locatie AMC
- Erasmus MC
- Leids Universitair Medisch Centrum
- Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG)
Onderzoeksgegevens
Wetenschappelijke titel
A pivotal Phase II randomised, multi-centre, open-label study to evaluate the efficacy and safety
of MB-CART2019.1 compared to standard of care therapy in participants with relapsed/refractory
diffuse large B-cell lymphoma (R-R DLBCL), who are not eligible for high-dose chemotherapy
and autologous stem cell transplantation.
Kankersoort
Fase trial
II
Maximaal aantal patiënten
168 (waarvan in Nederland 16)
Initiatiefnemers
Miltenyi Biomedicine GmbH
Coördinatoren
Prof. Dr. Marie J Kersten, Amsterdam UMC, locatie AMC
Goedkeuring
Het onderzoek naar deze nieuwe behandeling is getoetst door een erkende medisch-ethische toetsingscommissie. Deze heeft geoordeeld dat het verantwoord is om de medewerking van patiënten te vragen. Voor meer informatie zie: CCMO .
Vermelding in trialregister:
Meer informatie
Nederlandse titel
Een gerandomiseerd, multicenter, open-label fase2- hoofdonderzoek ter evaluatie van de werkzaamheid en veiligheid van MB-CART2019.1 vergeleken met de standaardbehandeling bij proefpersonen met recidief/refractair diffuus grootcellig B-cellymfoom (R-R DLBCL), die niet in aanmerking komen voor een
hoge dosis chemotherapie en autologe stamceltransplantatie.
Datum laatste controle
18-08-2023