GRASS-studie (Hersentumoren)

  • Open sinds 21-02-2022

Onderzoek naar een behandeling met cannabidiol (CBD, een onderdeel van cannabis) voor patiënten met een hersentumor. Onderzocht wordt of CBD klachten zoals hinderlijke spanningen of bezorgdheid kan verminderen.

Doel onderzoek

Het doel van dit onderzoek is uitzoeken of cannabidiol (CBD, ook wel bekend als een onderdeel van cannabis) het welzijn van mensen met een hersentumor kan verbeteren, door bijvoorbeeld het verminderen van hinderlijke spanningen, bezorgdheid of piekeren. CBD kan in Nederland al voorgeschreven worden door artsen voor bepaalde klachten (zoals voor epilepsie), en is ook zonder recept verkrijgbaar. De CBD die wij gebruiken heeft een gecontroleerde hoeveelheid CBD, anders dan de middelen die bijvoorbeeld bij de drogist verkrijgbaar zijn. De werking van CBD vergelijken we met de werking van een placebo. Een placebo is een ‘nepmiddel’ zonder werkzame stof.

Cannabidiol (CBD) en tetrahydrocannabinol (THC) zijn de belangrijkste actieve ingrediënten van cannabis. CBD kan een rustgevend effect hebben, THC geeft het “high” gevoel dat mensen kunnen herkennen van het roken van een joint. In dit onderzoek worden patiënten behandeld met CBD en/of een placebo. In deze CBD tabletten zit een verwaarloosbare hoeveelheid THC, je wordt hier dus niet ‘high’ van.

Wordt er geloot?

Ja. Deelnemende patiënten worden door loting verdeeld in verschillende groepen. Alle groepen worden met elkaar vergeleken. Patiënten weten vooraf niet in welke groep ze terechtkomen.

Voorwaarden

De voorwaarden voor deelname aan dit onderzoek zijn onder andere:

  • Patiënten met een stabiele hersentumor.
  • Patiënten hebben last van hinderlijke spanningen of bezorgdheid of piekeren.
  • Patiënten zijn 18 jaar of ouder.
  • Patiënten zijn of worden tijdens het onderzoek niet zwanger/geven geen borstvoeding. Mannelijke patiënten mogen geen kind verwekken tijdens dit onderzoek.

Behandeling

Loting bepaalt welke behandeling een patiënt krijgt. Deze behandelingen worden met elkaar vergeleken.
Patiënten weten tijdens het onderzoek niet welke behandeling ze krijgen.

Stap 1: Geschiktheidsonderzoek
Eerst wordt bepaald of de patiënt kan deelnemen aan dit onderzoek. Er wordt een aantal onderzoeken gedaan:

  • Bloedonderzoek.
  • Vragenlijsten (telefonisch en zelf online in te vullen). Deze vragen gaan over
    zorgen/spanningsklachten, eventuele angstklachten, en het functioneren in het dagelijks leven. Deze vragen worden gesteld om het welzijn te bepalen.
  • Onderzoek naar de medische geschiedenis en medicatiegebruik.

Stap 2: de behandeling
Dit onderzoek heeft twee opeenvolgende periodes van drie weken waarin de patiënt CBD en/of een placebo krijgt (met een pauze van twee weken ertussen in). Loting bepaalt welke behandeling de patiënt krijgt.

De patiënt krijgt 4 tabletten per dag. Die tabletten zien er hetzelfde uit, maar kunnen CBD of een placebo bevatten. De patiënt en de onderzoeker weten niet in welke groep de patiënt zit.

Stap 3: onderzoeken en metingen
Voor het onderzoek is het nodig dat de patiënt 4 keer in 9 weken naar het ziekenhuis komt. Een bezoek duurt maximaal 6 uur, afhankelijk van aan welke aanvullende onderzoeken u mee doet.. De volgende onderzoeken vinden plaats:

  • Neurologisch onderzoek. De onderzoeker test bijvoorbeeld de kracht.
  • Neuropsychologisch onderzoek, dit bestaat uit taken waarmee wij onder meer het geheugen, aandacht en concentratie onderzoeken. Dit duurt ongeveer anderhalf tot twee uur. Neuropsychologisch onderzoek is niet vereist: als u dit niet wilt, kunt u nog steeds meedoen aan het onderzoek naar de effecten van CBD.
  • Bloedonderzoek. Met het bloedonderzoek testen we of er bijwerkingen zijn van de CBD.
  • MEG-scan: om de activiteit van de hersenen te meten. Een MEG-scan is niet vereist: als u dit niet wilt, kunt u nog steeds meedoen aan het onderzoek naar de effecten van CBD.
  • MRI-scan zonder contrast. Een MRI-scan is niet vereist: als u dit niet wilt, kunt u nog steeds meedoen aan het onderzoek naar de effecten van CBD.
  • De patiënt vult 6 keer een online vragenlijst in: 4 keer zijn dat uitgebreide vragenlijsten, 2 keer zijn dat 3 korte vragenlijsten. De vragen gaan over het welzijn en over lichamelijke klachten.
  • De patiënt vult wekelijks een vragenlijst in over bijwerkingen.

De behandeling wordt gestopt als

  • De behandelend arts vindt dat de nadelige gevolgen van bijwerkingen voor de patiënt groter zijn dan de mogelijke voordelen.
  • De patiënt zelf besluit te stoppen.

Bijwerkingen

CBD kan bijwerkingen geven. De meest voorkomende bijwerkingen zijn:

  • Slaperigheid.
  • Vermoeidheid.

Ook kunnen er leverfunctiestoornissen voorkomen, dit komt minder vaak voor.
CBD kan ook bijwerkingen hebben die nog onbekend zijn.

Extra belasting voor patiënt

  • Mogelijke bijwerkingen of nadelige effecten van de CBD.
  • De patiënt is extra tijd kwijt met het invullen van vragenlijsten.
  • Extra ziekenhuisbezoeken voor extra onderzoeken.
  • De metingen kunnen zorgen voor ongemak.

Deelnemende ziekenhuizen

Onderstaande ziekenhuizen nemen deel aan het onderzoek. Het kan zijn dat uw ziekenhuis niet genoemd wordt, maar wel aan het onderzoek deelneemt. Informeer hiernaar bij uw arts.

  • Amsterdam UMC locatie VUMC

Onderzoeksgegevens

Wetenschappelijke titel

Glioma: Reducing Anxiety by conSuming cannabinoidS – GRASS study

Kankersoort

  • hersentumoren

Fase trial

II

Maximaal aantal patiënten

55

Initiatiefnemers

Stichting CCA, Amsterdam UMC, locatie VUmc, Amsterdam

Coördinatoren

Dr. M. (Mathilde) Kouwenhoven, Amsterdam UMC, locatie VUmc, Amsterdam

Goedkeuring

Het onderzoek naar deze nieuwe behandeling is getoetst door een erkende medisch-ethische toetsingscommissie. Deze heeft geoordeeld dat het verantwoord is om de medewerking van patiënten te vragen. Voor meer informatie zie: CCMO.

Vermelding in Trialregister: 

Meer informatie

Nederlandse titel
GRIP op spanning, bezorgdheid en piekeren, de GRASS studie. Cannabidiol voor het verminderen van klachten bij glioompatiënten – een gerandomiseerde-gecontroleerde studie

Datum laatste controle

25-01-2024

Aanmelden voor deze trial

Wil je meedoen aan deze trial? Bespreek dit dan met je arts. Hij of zij kan beoordelen of je in aanmerking komt. Ook kun je inhoudelijke vragen over de trial met je arts bespreken.

Tip: Neem in elk geval de naam van de trial mee naar je arts.