Dit onderzoek is inmiddels gesloten voor deelname. Indien er informatie beschikbaar is over onderzoeksresultaten, dan wordt dit getoond onder het kopje 'onderzoeksresultaten'.
Deze studie onderzoekt of het geneesmiddel atezolizumab, al dan niet gecombineerd met radiotherapie, veilig en werkzaam is voor de behandeling van gevorderde peniskanker. Atezolizumab is een in het laboratorium gemaakt antilichaam*. Het is een vorm van immuuntherapie dat ervoor moet zorgen dat kankercellen vernietigd worden door het eigen afweersysteem. Uit eerder onderzoek is gebleken dat atezolizumab de tumor kleiner kan maken bij sommige mensen met gevorderde vormen van kanker, zoals blaaskanker en longkanker. Atezolizumab is nog niet onderzocht voor de behandeling van gevorderde peniskanker. Dat gaat in deze studie gebeuren. Daarnaast zijn er aanwijzingen bij proefdieren dat radiotherapie de werking van immuuntherapie zou kunnen versterken. Ook dit wordt in deze studie verder onderzocht.
* Toelichting antilichaam:
Antilichamen zijn stoffen die door het afweersysteem aangemaakt worden. Ze worden ook wel antistoffen genoemd. Antilichamen kunnen indringers zoals bacteriën, virussen of kankercellen herkennen en ‘aanvallen’. Monoklonale antilichamen zijn antilichamen die in een laboratorium worden nagemaakt. Soms kunnen deze stoffen als medicijn worden gebruikt omdat ze specifieke eiwitten op kankercellen kunnen herkennen en eraan binden. Hierdoor kunnen de eigen afweercellen de kankercellen vervolgens vernietigen. De kankercellen worden als het ware herkenbaar gemaakt voor het eigen afweersysteem. Antilichamen kunnen de groei van de kankercellen gericht remmen.
De PERICLES studie is uitgevoerd in het Antoni van Leeuwenhoek ziekenhuis. Het Nederlandse expertise centrum voor peniskanker, heeft 32 mannen met een vergevorderd stadium van peniskanker behandelt met atezolizumab (immunotherapie) met of zonder radiotherapie. Het belangrijkste eindpunt van de studie werd niet behaalt. Ondanks dat liet de studie wel aanhoudende anti-kanker activiteit zijn van atezolizumab in een deel van de patiënten. De aanwezigheid van het human papillomavirus of afweer cellen zou kunnen helpen bij het selecteren van patienten die baat hebben van de behandeling.
De arts beslist in welke groep (A of B) de patiënt wordt geplaatst. Dit is afhankelijk van de uitbreiding van de peniskanker en eerdere behandelingen.
De behandeling wordt gestopt als
Iedere behandeling kan bijwerkingen hebben. Veel voorkomende bijwerkingen van atezolizumab zijn:
Bijwerkingen door de combinatie van atezolizumab en radiotherapie:
Bestralingen van korte duur zijn al wel eens toegepast tijdens de behandeling met atezolizumab. Hierbij leken er geen grote bijwerkingen op te treden. Een lang schema radiotherapie, zoals in deze studie in groep A wordt toegepast, is nog niet eerder onderzocht. Mogelijk treden er nieuwe bijwerkingen op, of toename van de bekende bijwerkingen.
Bijwerkingen van radiotherapie die kunnen optreden zijn:
Huidreactie
De huid kan tijdens de bestralingsperiode een reactie vertonen. Reacties die kunnen optreden zijn:
Er is geen standaardbehandeling voor peniskanker. Indien een patiënt niet deelneemt aan deze studie dan wordt de patiënt behandelt met radiotherapie, chemotherapie of een combinatie.
Antoni van Leeuwenhoek (AVL)/NKI, AMSTERDAM
Het onderzoek naar deze nieuwe behandeling is getoetst door een erkende medisch-ethische toetsingscommissie. Deze heeft geoordeeld dat het verantwoord is om de medewerking van patiënten te vragen. Voor meer informatie zie: CCMO
Vermelding in trialregister:
Nederlandse titel:
PERICLES (PEniskanker Radio en Immunotherapie KLinisch Exploratie studie) - een Fase 2 studie van atezolizumab met of zonder radiotherapie bij peniskanker.
Wil je meedoen aan deze trial? Bespreek dit dan met je arts. Hij of zij kan beoordelen of je in aanmerking komt. Ook kun je inhoudelijke vragen over de trial met je arts bespreken.
Tip: Neem in elk geval de naam van de trial mee naar je arts.