Wat is late bestralingsschade?

Deze informatie is gecontroleerd door deskundigen.

Naar colofon
Opslaan

Bestraling bij kanker kan gevolgen hebben op lange termijn. Dit heet late bestralingsschade. Hyperbare zuurstoftherapie kan helpen om klachten te verminderen.

Bij  bestraling van een tumor komt er ook straling op het gezonde weefsel om de tumor heen. Dit kan schade veroorzaken. Klachten kunnen na 6 maanden ontstaan, maar ook jaren na de behandeling. De klachten worden langzaam erger. Meestal gaan ze niet vanzelf over. Dit heet late bestralingsschade.

Klachten door late bestralingsschade

Late bestralingsschade kan de volgende klachten geven:

  • pijn
  • oedeem (vochtophoping), bijvoorbeeld in de borst
  • fibrosering: verharding van huid en onderhuids weefsel, waardoor bewegen moeilijk is
  • wonden die niet genezen: in de huid en in het slijmvlies van de mond, neus of keel
  • heesheid
  • moeite met slikken
  • droge mond: bij bestraling in het gebied van de hals
  • bloed plassen: bij bestraling in het gebied van de blaas
  • bloed of slijm bij de ontlasting: na bestraling in het gebied van de darm
  • diarree

Hyperbare zuurstoftherapie kan helpen bij late bestralingsschade. Lees verder over hyperbare zuurstoftherapie.

Oorzaak van late bestralingsschade

Je krijgt onder andere last van late bestralingsschade omdat de allerkleinste haarvaatjes in het bestraalde weefsel verdwijnen. En omdat door de bestraling je reservecellen in het gebied worden stilgelegd. Deze stamcellen zorgen normaal voor vernieuwing en onderhoud van je weefsel. Omdat deze niks doen, maakt je lichaam bindweefsel aan om het weefsel te herstellen. 

Dat nieuwe bindweefsel is in het bestraalde gebied hard en stug. En dat zorgt voor fibrose: verbindweefseling. Het kan even duren voor dit proces op gang komt en voor je er last van hebt. Daarom heet het late bestralingsschade.

Late bestralingsschade kan spontaan optreden, maar kan ook ontstaan door een operatie in bestraald gebied. Zoals een borstcorrectie na bestraling of het plaatsen van een implantaat door de kaakchirurg.

Colofon

Met medewerking van:

illustratie-arts-man

Dr. Tjeerd van Rees Vellinga

Medisch directeur MCHZ, ADRZ Goes

illustratie-arts-man

Drs. Albert van den Brink

Arts hyperbare geneeskunde

illustratie-arts-man

Drs. Ariƫn Hilhorst

Arts hyperbare geneeskunde, Instituut voor Hyperbare Geneeskunde (gefuseerd tot Da Vinci Kliniek)

illustratie-deskundige-man

Drs. Coen Persijn

Adjunct-directeur, Instituut voor Hyperbare Geneeskunde (gefuseerd tot Da Vinci Kliniek)

Gemaakt door de redactie van kanker.nl

Laatste update: oktober 2021