Zenuwpijn na chemotherapie: daar is wél wat aan te doen

dr. Marieke Niesters

“Had ik dat maar eerder geweten”, hoort anesthesioloog-pijnspecialist dr. Marieke Niesters vaak op haar spreekuur in het LUMC. Ze ziet op de pijnpoli mensen die al heel lang rondlopen met zenuwpijn door chemotherapie. “Ik wil oncologen en huisartsen laten weten dat er wél iets aan pijnlijke neuropathie te doen is.”

Tekst: redactie kanker.nl,  juni 2022

Tintelingen en brandende pijn. Dat zijn klachten die horen bij zenuwpijn na chemotherapie. De pijn heeft veel invloed op het leven van de patiënten: ze slapen slecht, kunnen hun hobby’s niet meer uitoefenen of raken arbeidsongeschikt. “Vaak hebben deze mensen van hun oncoloog of huisarts gehoord dat ze er maar mee moeten leren leven. Als ze dan na een lange zoektocht op de pijnpoli komen, blijkt meestal dat er wel degelijk een behandeling mogelijk is.”

Meer kennis brengen bij oncologen

"De meeste oncologen die ik spreek, denken dat er niets te doen is aan zenuwpijn door chemotherapie”, zegt Marieke. “Maar dat klopt maar ten dele. Aan gevoelsstoornissen kunnen we inderdaad niets doen, maar aan pijn en tintelingen wél. We proberen oncologen daar bewust van te maken, zodat ze hun patiënten eerder naar de pijnpoli verwijzen."

Medicijnen tegen zenuwpijn

Mensen met zenuwpijn kunnen medicijnen krijgen die ook gebruikt worden bij epilepsie of depressie. Marieke: “Deze medicijnen zorgen ervoor dat de zenuwen minder prikkels doorgeven. De pijn gaat meestal niet helemaal weg, maar kan wel een stuk minder worden. Daardoor kan iemands kwaliteit van leven sterk verbeteren.”

'Aan gevoelsstoornissen kunnen we niets doen, maar aan pijn en tintelingen vaak wél.'
 

Qutenza en TENS

Er zijn ook nog andere behandelingen tegen pijn, bijvoorbeeld Qutenza en TENS. Het voordeel van deze twee behandelingen is dat ze heel plaatselijk werken en daardoor minder of alleen lokale bijwerkingen hebben. Marieke: “Qutenza is een huidpleister met een hoge concentratie capsaïcine. Dit stofje zorgt ervoor dat de zenuwuiteinden in de huid minder gevoelig worden en hierdoor minder pijnsignalen afgeven. Hierdoor voel je geen of minder pijn. Bij TENS krijgt de patiënt elektrische stroompjes door de huid heen. Dit gebeurt via 2 elektrodes op de huid en een apparaatje dat de patiënt bij zich draagt. De stroompjes geven veranderingen in de pijnsignalen en kunnen zo de pijn verminderen.”

Onderzoek naar nieuwe medicijnen

Omdat er nog niet veel medicijnen beschikbaar zijn voor pijnlijke neuropathie, wordt er ook onderzoek gedaan naar nieuwe medicijnen. Marieke: “Op dit moment is er één medicijn waarvan wetenschappelijk bewezen is dat het werkt. Dit medicijn – een middel tegen depressie - heet duloxetine. In het LUMC doen we onderzoek naar nieuwe therapieën en naar behandelingen die al bestaan tegen andere vormen van pijnlijke neuropathie. Daardoor lukt het ons vaak om ook patiënten met zenuwpijn door chemo met succes te behandelen.”

Steeds meer kennis, steeds betere zorg

In de toekomst hopen Marieke en haar collega’s mensen met zenuwpijn door chemotherapie een behandeling op maat te kunnen geven. “Daarvoor moeten we eerst beter begrijpen welke afwijkingen er precies in de zenuwvezels ontstaan. En of dit verschilt per soort chemotherapie. Dan kunnen we er ook achter komen welke medicijnen het best werken bij die afwijkingen. Dus ook daar doen we onderzoek naar. Zo hopen we stapje voor stapje de zorg voor mensen met neuropathie te verbeteren.”

Lees ook de ervaringsverhalen over neuropathie:

  • Kees heeft minder last van tintelingen en zenuwpijn dankzij medicijnen.
  • Denken in mogelijkheden. Dat helpt Bart om te leven met (poly)neuropathie.
     

 

Over neuropathie
 

NeuropathieVeel kanker­patiënten krijgen tijdens of na hun behan­deling met chemo­therapie last van zenuwpijn. Deze zenuwpijn wordt veroorzaakt door neuropathie. Neuropathie ontstaat als de chemotherapie je zenuwen beschadigt. Daardoor werken de zenuwen niet goed meer en krijg je als patiënt te maken met veranderingen in gevoel, met tintelingen en zenuwpijn.

Welke klachten iemand krijgt, verschilt per patiënt en hangt af van welke zenuwen zijn aangetast. Sommige mensen met neuropathie hebben last van gevoelsverlies in handen en voeten. Anderen van tintelingen, pijn of een branderig gevoel. Er zijn ook mensen die een combinatie van beide hebben.

De meeste patiënten herstellen in het eerste jaar na de behandeling – vooral in de 3 eerste maanden is die kans het grootst. Gebeurt dit niet, dan is er een grotere kans dat de neuropathie niet meer overgaat.

Kijk voor meer informatie op kanker.nl/neuropathie