Schildwachtklierprocedure bij schaamlipkanker

Deze informatie is gecontroleerd door deskundigen.

Naar colofon
Opslaan

Zijn er geen uitzaaiingen te zien op een echografie of scan van de liezen? Dan nog is het niet 100% zeker dat daar inderdaad geen uitzaaiingen zitten. Om meer zekerheid te krijgen kun je een schildwachtklierprocedure krijgen.

Een schildwachtklierprocedure is bij schaamlipkanker alleen mogelijk bij tumoren die maximaal 4 cm groot zijn en maar op 1 plek op de schaamlippen zitten. Het gebeurt meestal kort voor of tijdens de operatie.

Wat is een schildwachtklierprocedure?

Een schildwachtklierprocedure is operatie waarbij de chirurg de schildwachtklier opzoekt en verwijdert. Doel van deze procedure is om uitzaaiingen in de lymfeklieren zo vroeg mogelijk te ontdekken.

De schildwachtklierprocedure wordt ook wel sentinel node procedure genoemd.

Wat is de schildwachtklier?

De schildwachtklier is de lymfeklier die als eerste het lymfevocht uit de tumor opvangt. Kankercellen verspreiden zich via het lymfevocht. Als de tumor uitzaait, komen de uitgezaaide kankercellen als eerste in de schildwachtklier terecht.

De schildwachtklier wordt ook wel poortwachtersklier of sentinel node genoemd. De schildwachtklier is iets anders dan de schildklier. De schildklier is een orgaan in de keel dat hormonen aanmaakt.
 

Lymfeklieruitzaaiing bij vulvakanker

Als een tumor in de schaamlippen uitzaait, komen de uitgezaaide kankercellen als eerste in de schildwachtklier in de liezen terecht. Vandaaruit verspreiden de kankercellen zich naar de lymfeklieren in de liezen.

Waar zit de schildwachtklier?

De schildwachtklier is niet bij iedereen dezelfde lymfeklier. De plaats van de tumor bepaalt welke klier als eerste het lymfevocht van de tumor opvangt.

Hoe gaat een schildwachtklierprocedure?

Eerst spuit de arts een beetje radioactieve vloeistof in de tumor en in het gebied daar direct omheen. De radioactieve vloeistof is niet gevaarlijk voor jezelf of voor anderen. Je plast de vloeistof binnen 24 uur gewoon weer uit.

Via het lymfevocht komt de vloeistof in de schildwachtklier terecht. Na 15-20 minuten maakt de arts een lymfescan. Op de lymfescan is de schildwachtklier te zien. Soms krijg je ook nog een CT-scan.

Na deze scan volgt het tweede deel van het onderzoek. Hiervoor krijg je een verdoving. De arts spoort de schildwachtklier(en) op met de lymfescan en een apparaatje dat radioactiviteit kan meten. Of door een CT-scan te maken. Soms spuit de arts ook nog een blauwe kleurstof in. De lymfebanen kleuren dan blauw. Zo kan de arts deze volgen tot de schildwachtklieren.

Vervolgens verwijdert de chirurg de schildwachtklieren. De patholoog onderzoekt of de schildwachtklieren kankercellen bevatten. Meestal is de uitslag binnen 5 tot 10 werkdagen bekend.

Schildwachtklier niet gevonden

Soms wordt de schildwachtklier niet gevonden. Dan krijg je een lymfeklieroperatie.

Na de schildwachtklierprocedure

Na het verwijderen van de schildwachtklier kun je enkele dagen pijn hebben. De arts kan je pijnstillers geven.

Uitslag van de schildwachtklierprocedure

Zitten er geen kankercellen in de schildwachtklier, dan gaat de arts ervan uit dat de andere lymfeklieren ook schoon zijn. Die hoeven dan niet operatief verwijderd te worden.

Zitten er wel kankercellen in de schildwachtklier, dan bespreekt de arts met je of het nodig is om de omliggende lymfklieren met een operatie weg te halen. Dit heet een lymfeklierdissectie.

Complicaties van de schildwachtklierprocedure

Het onderzoek geeft een kleine kans op (onverwachte) gevolgen, zoals:

  • Wondinfecties/problemen met de wondgenezing
  • Nabloeding
  • Ophoping van wondvocht in het gebied dat geopereerd is

Complicaties die zelden optreden zijn:

  • Lymfoedeem
  • Een allergische reactie op de gebruikte kleurstof

Colofon

Met medewerking van:

Foto Cor de Kroon

Dr. Cor de Kroon

Gynaecoloog-oncoloog, LUMC

LinkedIn

illustratie-arts-vrouw

Dr. Maaike Oonk

Gynaecoloog-oncoloog, UMCG

illustratie-arts-vrouw

Dr. Mariëtte van Poelgeest

Gynaecoloog-oncoloog, LUMC

Logo Stichting Olijf

Olijf

Patiëntenvereniging

Website

illustratie-verpleegkundige-vrouw

Paula Groenendijk

Verpleegkundige, LUMC

illustratie-vrouwen

Vrouwen die schaamlipkanker hebben (gehad)

Gemaakt door de redactie van kanker.nl

Laatste update: september 2014