Ooglidkanker

Elk oog heeft 2 oogleden, 1 onder en 1 boven. De oogleden beschermen het oog tegen bijvoorbeeld uitdrogen en vuil. 

In het ooglid kan een kwaadaardige tumor ontstaan. De tumor kan op het ooglid zitten of daaronder. De tumor is goed te zien wanneer hij op het ooglid zit, anders niet.

Meestal is de tumor een basaalcelcarcinoom. Het kan ook een plaveiselcelcarcinoom, talgkliercarcinoom, melanoom of een merkelcelcarcinoom zijn.

Risicofactoren voor ooglidkanker

Sommige mensen hebben een grotere kans om een tumor op het ooglid te krijgen. Dat zijn mensen die jarenlang veel uv-licht op hun gezicht hebben gehad (van de zon en de zonnebank). 

Symptomen van ooglidkanker

Symptomen van kanker in het ooglid zijn:

• Een knobbeltje op of onder het ooglid
• Een zweertje dat makkelijk bloedt
• Een plekje met schilfertjes of kleine rode plekjes 
• Verlies van wimpers
• Bloedvaatjes die opvallen
• Pigmentvlekjes

Heb je 1 of meer van deze symptomen, ga dan naar je huisarts. Die kan je doorsturen naar een oogarts. De oogarts kan het verder onderzoeken.

De symptomen uit het rijtje hierboven komen ook bij goedaardige tumoren voor. Wanneer je 1 of meer van deze symptomen hebt, hoeft het dus geen ooglidkanker te zijn.  

Onderzoek en diagnose

De arts neemt een stukje weefsel weg het verdachte plekje (biopsie). De patholoog bekijkt het weggenomen weefsel onder de microscoop. Hij stelt vast of het weefsel goedaardig of kwaadaardig is en om welke soort tumor het gaat. 

Behandeling bij ooglidkanker

De behandeling hangt af van de soort tumor(en), de plaats van de tumor en je lichamelijke conditie. 

Meestal adviseert de arts een operatie. Dan is namelijk goed te onderzoeken of alle kankercellen zijn weggehaald. De arts haalt het plekje voorzichtig weg. Dit gebeurt bijna altijd onder plaatselijke verdoving. 

Een patholoog onderzoekt onder de microscoop of er nog kanker in de snijranden zit. Vindt hij of zij nog kankercellen, dan haalt de arts nog meer weefsel weg.

Na de operatie sluit de arts de wond. Het kan nodig zijn het ooglid te herstellen. De arts gebruikt daarvoor vaak een stukje weefsel en huid van jezelf. Bijvoorbeeld uit je andere ooglid of uit een plekje vóór het oor.

Is een operatie niet mogelijk of wil je geen operatie, dan kan de arts de tumor behandelen met bevriezing (cryochirurgie) of bestraling. Na deze behandelingen is het niet zeker dat de tumor helemaal weg is. Dat is namelijk niet te controleren.

Omdat er kans is op terugkeer van de tumor, blijf je na de behandeling onder controle.

Vooruitzichten bij ooglidkanker

De vooruitzichten hangen af van het soort tumor dat je hebt. Ook de kenmerken van de tumor spelen een rol. Bijvoorbeeld de grootte, dikte en groeiwijze van de tumor. 

Bij een basaalcelcarcinoom zijn de vooruitzichten meestal goed. 

Bij een plaveiselcelcarcinoom is er een grotere kans dat de tumor op dezelfde plek terugkomt of uitzaait. Deze kans is nog groter bij een talgkliercarcinoom of een huidmelanoom van het ooglid. Een merkelcelcarcinoom is het meest agressief: het komt vaak terug en zaait vaak uit.