Schildwachtklier-onderzoek bij een melanoom

Een schildwachtklier-onderzoek is een operatie. De arts haalt een of meer schildwachtklieren weg voor onderzoek. De schildwachtklier is een lymfeklier waar als eerste uitzaaiingen komen. Zo kan je arts uitzaaiingen in je lymfeklieren zo vroeg mogelijk ontdekken. 

Lees op deze pagina over:

• Wat is de schildwachtklier?
• Wanneer een schildwachtklier-onderzoek bij een melanoom?
• Hoe gaat een schildwachtklier-onderzoek?
• De dag voor het onderzoek

Lees ook over:

• Uitslag van het schildwachtklier-onderzoek
• Complicaties bij een schildwachtklier-onderzoek

Wat is de schildwachtklier?

De schildwachtklier is een lymfeklier. Kankercellen zaaien als eerste uit naar deze lymfeklier. De schildwachtklier is niet bij iedereen dezelfde lymfeklier. Er kunnen ook meer schildwachtklieren zijn.

Een ander woord voor schildwachtklier is poortwachtersklier of sentinel node.

De schildwachtklier is iets anders dan de schildklier. De schildklier is een orgaan in de keel.

Wanneer een schildwachtklier-onderzoek bij een melanoom?

Je krijgt een schildwachtklier-onderzoek:

• Als de tumor dikker is dan 0.8 millimeter.
• Als de tumor dunner is dan 0.8 millimeter, maar er wel zweertjes in zitten. Dit ziet de patholoog onder de microscoop.

Heb je een dunner melanoom zonder zweertjes? Dan is dit onderzoek niet nodig. De kans dat het melanoom uitzaait is heel klein.

Hoe gaat een schildwachtklier-onderzoek?

• De arts spuit een beetje gekleurde vloeistof in en rond de tumor. Soms is de vloeistof radioactief. Zo kan je arts je lymfeklieren beter zien.
• Via de lymfebanen komt de vloeistof in de schildwachtklier. Na ongeveer 15 minuten maakt je arts een scan van de lymfeklieren. Daarop is de schildwachtklier te zien. Soms krijg je ook een CT-scan.
• Je arts spoort de schildwachtklier op met de lymfescan en een speciaal apparaatje. Soms gebruikt de arts ook de beelden van de CT-scan.
• Dan haalt je arts 1 of meer schildwachtklieren weg. Je gaat hiervoor onder narcose. De patholoog onderzoekt in het laboratorium of er kankercellen in zitten .
• Je plast de (radioactieve) vloeistof binnen 24 uur weer uit. Het is niet gevaarlijk. Ook niet voor anderen.
• Je krijgt de uitslag binnen 5 tot 10 werkdagen.

Gebruikt de arts radioactieve vloeistof voor het onderzoek? Dan krijg je dit vaak de dag voor het onderzoek ingespoten in je arm, in een bloedvat. Je krijgt dan ook scans van lymfeklieren dicht bij de tumor.

Uitslag van het schildwachtklier-onderzoek

Zitten er geen kankercellen in de schildwachtklieren? Dan is de kans op uitzaaiingen in de andere lymfeklieren of in de rest van je lichaam heel klein. Je arts hoeft dan geen andere lymfeklieren weg te halen.

Zitten er wel kankercellen in de schildwachtklier? Dan is de kans ongeveer 1 op 5 dat je ook uitzaaiingen hebt in andere lymfeklieren. De arts haalt die lymfeklieren niet meteen weg, maar houdt ze wel in de gaten. Blijkt tijdens een controle dat je lymfeklieren opgezet zijn? Dan krijg je een echografie en een punctie om ze verder te onderzoeken. Zitten er uitzaaiingen? Dan krijg je toch nog een lymfeklieroperatie.

Goed om te weten: wachten met de operatie maakt niet uit voor je vooruitzichten. Maar je kunt wel klachten krijgen als je arts je lymfklieren weghaalt. Bijvoorbeeld lymfoedeem. Daarom krijg je de operatie alleen als het nodig is.

Complicaties bij een schildwachtklier-onderzoek

Na de operatie kun je klachten krijgen, maar de kans is klein.

Voorbeelden van klachten:

• de wond geneest niet goed
• een nabloeding
• te veel vocht bij je wond
• lymfoedeem: pijn in je armen of benen door te veel vocht
• een allergische reactie op de blauwe kleurstof die de arts bij de operatie gebruikte

Heb je een of meer van deze klachten? Neem dan contact op met je arts of verpleegkundige. Soms is er iets aan te doen.