Geen of minder zin in seks

Door kanker of de behandeling daarvan kun je geen of minder zin in seks hebben. Ook bij je partner kan de zin in seks afnemen. Hieronder lees je hoe dit kan komen. Ook krijg je tips om hiermee om te gaan.

Kanker en de behandeling van kanker heeft invloed op je lichaam, emoties en vaak ook op je relatie. Daardoor kun je minder zin in seks hebben. 

Lees welke dingen een rol spelen bij een verminderde zin in seks:

• Veranderingen aan het uiterlijk
• Veranderingen in geslachtshormonen
• Vermoeidheid
• Pijn
• Misselijkheid
• Slechte adem
• Niet lekker ruiken
• Incontinentieklachten
• Emoties tijdens het vrijen
• Relatieproblemen

Lees ook wat misschien kan helpen om meer zin te krijgen in seks.

Veranderingen aan het uiterlijk

Door de behandeling van kanker kan je uiterlijk veranderen. Een operatie kan verminkend zijn, littekens achterlaten of lymfoedeem veroorzaken. Ook een stoma kan ingrijpend zijn.

Deze veranderingen kunnen invloed hebben op je zelfbeeld. Je kunt gevoelens krijgen van schaamte en minderwaardigheid. Of denken dat je partner je minder aantrekkelijk vindt. Hierdoor kun je geen of minder zin in seks hebben. Ook kan vrijen minder prettig zijn.

Tips:

• Het kan helpen om mooie onderkleding te dragen die de plek bedekt waar je onzeker over bent. En die delen van je lichaam die je mooi vindt juist benadrukken.
• Vrouwen die een borstamputatie hebben gehad, kunnen overwegen tijdens het vrijen een mooie bh met prothese te dragen.
• Bij een stoma kan een mooi hoesje helpen. Er is ook speciale lingerie voor stomadragers. Lees de tips over stoma en seksualiteit.

Veranderingen in geslachtshormonen

Zin in seks kan minder worden wanneer er grote veranderingen in de geslachtshormonen optreden. Geslachtshormonen zijn betrokken bij de ontwikkeling en werking van de geslachtsorganen. Voorbeelden van geslachtshormonen zijn testosteron, oestrogeen en progesteron.

Veranderingen in de geslachtshormonen ontstaan bijvoorbeeld wanneer de eierstokken of zaadballen zijn verwijderd. Of als deze organen door chemotherapie, bestraling en/of hormonale therapie niet meer werken of niet meer goed werken.

Het kan helpen om extra hormonen te gebruiken. Je kunt met je behandeld arts bespreken of dit in jouw situatie mogelijk is. Bespreek ook de nadelen en risico’s van het slikken van (extra) hormonen.

Vermoeidheid

Veel mensen hebben na de behandeling van kanker last van vermoeidheid. Dit kan komen door emoties en slecht slapen. De behandeling van kanker kan ook vermoeidheid veroorzaken. Door vermoeidheid kun je minder zin in seks hebben.

Tip:

• Het kan helpen om het tijdstip van het vrijen aan te passen. In de ochtend of na een middagslaapje ben je meer uitgerust. Bespreek dit met je partner.
• Seks hoeft niet lang te duren. Kleine en korte opwinding kan ook lekker zijn.

Pijn

Door kanker en de behandeling van kanker kun je pijn hebben. Dat heeft invloed op hoe je je voelt. Pijn kan je moe en gespannen maken. Daardoor kun je minder zin in seks hebben.

Tip: Gebruik pijnstillers om de pijn te verminderen. Overleg met je arts welke pijnstillers je mag gebruiken.

Misselijkheid

Chemotherapie kan misselijkheid en braken veroorzaken. Als je misselijk bent, staat je hoofd niet naar seks.

Tip: Er bestaan medicijnen tegen misselijkheid. Overleg met je arts welke medicijnen je mag gebruiken.

Slechte adem

Door beschadigingen in het hoofd-halsgebied en/of van de speekselklieren kun je een slechte adem hebben.

Tips:

• Kauwgom of snoep met muntsmaak kan helpen. Leg het binnen handbereik op het nachtkastje.
• Probeer andere manieren van zoenen uit, in plaats van tongzoenen.

Niet lekker ruiken

Door kanker en de behandeling ervan kun je anders gaan ruiken en smaken. Bijvoorbeeld na chemotherapie of bestraling in de mond. Zoenen met je partner is daardoor misschien minder prettig. Meestal zijn dit tijdelijke klachten.

Incontinentieklachten

Bij incontinentieklachten kun je geen zin hebben in seks, omdat je bang bent urine of poep te verliezen. Of omdat je winden niet kunt ophouden.

Tips:

• Je kunt een handdoek of matje van celstof op het matras leggen. Dat kan je een geruster gevoel geven voor als er toch iets misgaat.
• Drink niet te veel, en ga naar de wc voordat je gaat vrijen.
• Misschien kan een continentieverpleegkundige je adviezen en tips geven. Je huisarts kan je een verwijzing geven.

Emoties

Kanker brengt vaak heftige emoties met zich mee, zoals onzekerheid, angst, depressieve gevoelens. Ook schuldgevoel kan een rol spelen. Je hoofd kan hier zo vol van zitten, dat de zin in seks verdwijnt.  

Verder kunnen bij het vrijen zelf heftige emoties loskomen, waar jij en je partner misschien niet op bedacht zijn. Je kunt hiervan schrikken. Ook voor je partner kan het moeilijk zijn. Het is belangrijk om deze emoties te bespreken. Anders kan er afstand tussen jullie ontstaan, wat weer invloed kan hebben op de zin in seks.

Tip: Praat met elkaar over je gevoelens. Vind je dat moeilijk? Lees dan: Tips om met je partner te praten over seks

Relatieproblemen

Bij het verwerken van kanker kunnen relatieproblemen ontstaan. En dat beïnvloedt vaak ook de seksuele relatie.

Tips:

• Praat met elkaar over wat je bezighoudt. Luister naar elkaar zonder te oordelen.
• Bespreek het samen met een vriend of vriendin die jullie goed kent.
• Komen jullie er samen niet uit, dan kun je hulp vragen aan een seksuoloog of relatietherapeut. De huisarts kan jullie een verwijzing geven.

Seksuele prikkels

Zin in seks komt niet altijd vanzelf. Het is vaak het gevolg van seksuele prikkels. Hier kun je gericht aandacht aan besteden.

Bij ziekte kan het lastiger zijn om opgewonden te raken. Er is dan meer aandacht nodig voor seksuele prikkels die voor jou werken. De volgende dingen kunnen misschien helpen om zin in seks te krijgen:

• erotische verhalen lezen
• bewust terugdenken aan plezierig seksueel contact
• fantaseren over seks
• meer tijd besteden aan intiem lichamelijk contact zoals strelen
• meer tijd nemen om opgewonden te raken
• erotisch beeldmateriaal gebruiken (tijdschrift, foto’s, film)
• seksuele speeltjes proberen, zoals een vibrator
• elkaar een erotische massage geven
• samen naar een erotische film kijken

Tip:  
Je kunt eerst zelf uitproberen welke seksuele prikkels bij je helpen. Misschien wil je samen met je partner experimenteren. Bespreek dan eerst samen hoe jullie het aan willen pakken. Kies hiervoor een neutraal moment, als je nog niet bezig bent met seksualiteit.