Urineophoping in nierbekken of urineleider

Deze tekst gaat over urineophoping in nierbekken of urineleider in de palliatieve fase (als genezen niet meer mogelijk is).

Een ophoping van urine in het nierbekken heet hydronefrose. Hoopt de urine zich op in een urineleider (de verbinding tussen de nier en de blaas) dan heet dat hydro-ureter.

Hydronefrose kan in 1 nierbekken (enkelzijdig) of 2 nierbekkens (dubbelzijdig) ontstaan. Een hydro-ureter kan ook enkel- of dubbelzijdig voorkomen.

Klachten door urineophoping in nierbekken of urineleider

Vaak zijn er geen klachten. Mogelijke klachten zijn:

• pijn (soms aanvalsgewijs) in de flank(en)
• bij infecties: pijn en koorts
• weinig plassen

Oorzaken van urineophoping in nierbekken of urineleider

Obstructie van het nierbekken of de urineleider(s) door:

• vernauwing
• stenen
• bloedstolsels
• tumoren van nierbekken, urineleider of blaas

Samendrukken van de urineleider(s) of plasbuis door:

• goedaardige prostaatvergroting
• tumoren 
• afwijkende ligging van de urineleider
• ziekte, waarbij bindweefselvorming rond de urineleiders plaatsvindt (retroperitoneale fibrose) 
• afwijkend verloop van een tak van de nierslagader 

Onderzoek en diagnostiek

De arts zal u vragen stellen over uw voorgeschiedenis en klachten. Daarna zal hij een lichamelijk onderzoek bij u doen. 

De arts zal ook aanvullend onderzoek voorstellen, zoals:

• laboratoriumonderzoek naar de nierfunctie
• echografie
• CT-scan
• kijkonderzoek van de blaas met röntgenfoto van nieren en/of urineleider
• renografie: onderzoek met radioactiviteit naar doorbloeding en werking van de nieren

Behandeling van urineophoping in nierbekken of urineleider

De arts kan verschillende behandelingen voorstellen. Deze zijn onder te verdelen in:

• Behandeling van de oorzaak
• Behandeling van de klachten

Behandeling van de oorzaak

• Bij vernauwing van de urineleider: operatie
• Bij stenen: niersteenvergruizer, operatie
• Bij bloedstolsels: operatie
• Bij tumoren: chirurgie, bestraling, hormonale therapie of chemotherapie
• Bij bindweefselvorming rond de nieren: medicijnen (corticosteroïden) 

Behandeling van de klachten

Bij een eenzijdige hydronefrose zonder klachten is behandeling meestal niet noodzakelijk.

Behandeling bij klachten en/of nierfunctiestoornissen en een niet al te korte levensverwachting:    

• percutane nefrostomiekatheter: slangetje in de nier dat via de huid naar buiten gaat  
• stent (buisje) in de urineleider

Controle

De arts of verpleegkundige controleert u aan de hand van uw klachten. Heeft u een nefrostomiekatheter, dan wordt deze minimaal 2 keer per week verzorgd.